12. tydzień ciąży – jak przebiega rozwój dziecka?

12. tydzień ciąży – który to miesiąc?

Gdy w kalendarzu ciąży pojawia się 12. tydzień, oznacza to 3. miesiąc, a zarazem koniec 1. trymestru.Do porodu pozostało jeszcze ok. 28 tygodni, jednak znacznie ważniejsze jest to, że za chwilę skończy się początkowy etap oczekiwania na dziecko, a ryzyko poronienia znacznie spadnie. Już za chwilę rozpocznie się 2. trymestr zwany też „złotym okresem ciąży”. Wiele kobiet czeka na 13. tydzień ciąży, aby podzielić się radosną wiadomością z bliskimi osobami.

12. tydzień ciąży – charakterystyczne objawy

Organizm przyszłej mamy zdążył już zaadaptować się do zmian hormonalnych. Hormony nadal działają bardzo intensywnie, jednak nie mają już tak ogromnego wpływu na samopoczucie fizyczne i psychiczne. Poziom gonadotropiny kosmówkowej (beta HCG) nie rośnie już tak gwałtownie, jak ma to miejsce na początku, i powoli zaczyna się stabilizować. W praktyce oznacza to, że niektóre objawy, np. wymioty, brak apetytu czy wieczorne mdłości, stopniowo łagodnieją.

Jednak wciąż można zaobserwować takie symptomy, jak:

• zmiana wyglądu brodawek sutkowych – piersi w ciąży są większe, bardziej wrażliwe na dotyk, a oprócz tego skóra wokół brodawek ciemnieje;

• naczynia krwionośne na nogach lub piersiach stają się bardziej widoczne – to efekt zwiększonej objętości krwi;

• wzrost apetytu i ciążowe zachcianki;

• zwiększona wrażliwość na zapachy oraz zmiana preferencji kulinarnych;

• ból w okolicy spojenia łonowego spowodowany powiększającą się macicą;

• wydzielina z pochwy staje się bardziej gęsta i jest jej zdecydowanie więcej – stanowi ona ważną barierę ochronną przed drobnoustrojami i nie powinna być powodem do niepokoju, o ile nie towarzyszy jej krwawienie z dróg rodnych, nieprzyjemny zapach ani świąd.

Na tym etapie łagodnieją również objawy psychiczne, takie jak huśtawki nastrojów, płaczliwość, a także podatność na stres. Sprzyja temu fakt, że ryzyko poronienia staje się coraz mniejsze. Macica zwiększa swoje rozmiary z tygodnia na tydzień. Na tym etapie osiągnęła już wielkość dużego grejpfruta. Wystaje ona poza spojenie łonowe, jednak typowe ciążowe krągłości zazwyczaj nie są jeszcze widoczne.

Jak wygląda dziecko w 12. tygodniu ciąży?

W 12. tygodniu dziecko zdecydowanie przypomina już małego człowieka. Mierzy ok. 5–6 cm, waży kilkanaście gramów, a pod względem wielkości można porównać je do śliwki. Jego głowa wciąż pozostaje nieproporcjonalnie duża w porównaniu do reszty ciała, jednak brzuch, kręgosłup i kończyny także są dobrze widoczne. Na twarzy widać wyraźnie zarysowane oczy, nos i usta. Skóra płodu staje się nieco grubsza i rośnie na niej meszek płodowy.

12. tydzień ciąży – jak przebiega w tym czasie rozwój dziecka?

Organogeneza, czyli proces tworzenia się kluczowych narządów, już się zakończyła. Od tej pory organy takie jak serce, płuca i pęcherz moczowy będą już tylko się udoskonalać i przystosowywać do pełnienia swoich zadań. Na tym etapie są one już na tyle dobrze widoczne, że lekarz może ocenić anatomię płodu. W 12. tygodniu ciąży:

• serce płodu bije w tempie ok. 150 uderzeń na minutę;

• dziecko intensywnie się porusza w łonie mamy, choć jego ruchów nie da się jeszcze wyczuć;

• powieki malucha są cały czas zamknięte, jednak pod nimi znajduje się już gałka oczna,

• w mózgu cały czas powstają kolejne połączenia, a organ ten bardzo intensywnie rozwija się przez cały czas trwania ciąży;

• w skórze obecne są receptory, które odpowiadają za zmysł dotyku;

• trwa mineralizacja tkanek, które już wkrótce stworzą układ kostny;

• skóra staje się grubsza;

• narządy płciowe są już zróżnicowane i można dostrzec je w trakcie badania.

USG w 12. tygodniu ciąży

12. tydzień ciąży to doskonały moment na wykonanie bardzo istotnego badania, czyli tzw. USG genetycznego. Służy ono ocenie anatomii płodu i oszacowaniu ryzyka wystąpienia wad genetycznych. Dziecko jest już na tyle duże, że można zobaczyć, czy jego narządy (np. pęcherz moczowy i serce) funkcjonują prawidłowo. Zaawansowane aparaty ultrasonograficzne pozwolą także rozpoznać płeć dziecka. Jeśli płód ma wadę letalną (śmiertelną), rodzice dowiedzą się o tym właśnie teraz. Trzeba jednak pamiętać, że USG nie daje 100% pewności i trzeba poszerzyć diagnostykę o szczegółowe badania prenatalne – 14. tydzień ciąży to odpowiedni czas, aby je zrobić. 

12. tydzień ciąży – jakie badania należy wtedy zrobić?

Na tym etapie można wykonać test PAPPA, który pomaga dość dokładnie oszacować ryzyko wystąpienia powszechnych wad genetycznych, takich jak zespół Downa czy Patau. Nie jest to badanie obowiązkowe, jednak warto je zrobić, jeśli przyszła mama przekroczyła 35. rok życia, a w jej rodzinie pojawiały się choroby genetyczne. Diagnostykę prenatalną można również poszerzyć o dodatkowe badania genetyczne.

Wiele kobiet zadaje pytanie, kiedy zacząć chodzić na KTG, czyli badanie, podczas którego monitorowana jest akcja serca płodu oraz czynność skurczowa. Będzie to możliwe dopiero w 25. tygodniu ciąży.