18. tydzień ciąży – rozwój dziecka i samopoczucie przyszłej mamy
Osiemnasty tydzień ciąży to 5. miesiąc i 2. trymestr. Na tym etapie większość przyszłych mam cieszy się jeszcze dobrym samopoczuciem, jednak u niektórych zaczynają już pojawiać się dolegliwości związane z rozwojem dziecka oraz powiększaniem się brzucha. Maluch na tym etapie ma całkowicie rozwinięte serce, a część jego narządów zaczyna samodzielnie pracować.
Dolegliwości kobiety w 18. tygodniu ciąży
Osiemnasty tydzień ciąży to 5. miesiąc i nadal 2. trymestr, a więc czas przypływu energii i szczytowej formy. Pomimo drobnych dolegliwości przyszła mama czuje się dobrze, nie męczą jej mdłości, wymioty i wrażliwość na zapachy. Hormony sprawiają, że jej włosy i paznokcie rosną szybko, są mocne, zdrowe i piękne. Skóra jest narażona na powstanie drobnych przebarwień, jednak pozostaje w doskonałej kondycji.
Kobiety będące w drugiej lub kolejnej ciąży na etapie 18. tygodnia mogą poczuć ruchy dziecka, które od tego czasu będą coraz bardziej wyczuwalne. Panie, które nie odczuwają jeszcze żadnych ruchów, a są w pierwszej ciąży, nie powinny się tym faktem martwić. W 18. tygodniu ciąży serce kobiety zaczyna pracować intensywniej niż do tej pory. Zmianie ulega praca układu krwionośnego, a powiększająca się macica zaczyna uciskać naczynia krwionośne. Przyszła mama może odczuwać te objawy w postaci zawrotów głowy. Wzrost objętości krwi może powodować nagłe krwawienia z nosa. Ten występujący sporadycznie objaw nie powinien martwić przyszłej mamy. Zaburzenia krążenia i zachodzące w organizmie kobiety zmiany hormonalne sprzyjają opuchnięciu kostek i uderzeniom gorąca. Piąty miesiąc to również czas powiększenia piersi, których sutki są tkliwe. W 18. tygodniu ciąży kręgosłup kobiety zaczyna dopasowywać się do zachodzących w organizmie zmian i delikatnie wyginać do przodu. Przyszła mama może odczuwać to w postaci bólu pleców. W 5. miesiącu rosnąca macica zaczyna podchodzić do góry, uciskając żołądek. Proces ten objawia się zgagą.
Przyszła mama w 18. tygodniu odczuwa zwiększoną produkcję wydzieliny pochwowej. To czas, w którym należy więcej uwagi poświęcić higienie okolic intymnych, gdyż zbierająca się wilgoć sprzyja infekcjom. Prawidłowe upławy są przezroczyste lub w kolorze mlecznym i nie wydzielają przykrego zapachu. Zmiana zapachu, barwy lub konsystencji na twarogową powinna być skonsultowana z lekarzem.
Przyrost masy ciała przyszłej mamy jest kwestią indywidualną i zależy od wielu czynników. Jednym z nich jest waga matki przed ciążą. Z reguły kobiety szczupłe lub z niedowagą w 18. tygodniu ciąży doświadczają małego przyrostu kilogramów. W przypadku wielu kobiet w 5. miesiącu brzuch ciążowy nadal jest niewidoczny. Szybkiego przyrostu wagi w tym okresie doświadczają kobiety z nadwagą. Osoby te szczególnie powinny zadbać o prawidłową i zbilansowaną dietę. Nagły przyrost masy ciała nie jest zdrowy ani dla matki, ani dla rozwijającego się dziecka i powinien być skonsultowany z lekarzem.
18. tydzień ciąży – jak wygląda dziecko?
Dziecko w 18. tygodniu ciąży od czubka g łowy do pośladków mierzy około 14 cm, a wyprostowane nawet do 25 cm. Jego waga wynosi około 200 gramów. Maluch w tym okresie ma coraz lepiej rozwinięte zmysły, a jego mózg jest w dynamicznej fazie rozwoju. Dziecko reaguje na dochodzące z zewnątrz dźwięki i w pełni odczuwa emocje matki. W 5. miesiącu wokół rdzenia kręgowego i włókien nerwowych zaczyna kształtować się osłona tłuszczowa, której zadaniem będzie przewodzenie impulsów nerwowych. W układzie pokarmowym malucha zaczynają działać pierwsze narządy wydzielnicze – trzustka i wątroba. W jelitach dziecka obecne są ruchy perystaltyczne, w wyniku których formuje się smółka.
Ukształtowane jest serce dziecka. Lekarz może je dokładnie ocenić i wykryć wszelkie nieprawidłowości. W przypadku stwierdzenia wad w 18. tygodniu możliwe jest przeprowadzenie operacji kardiochirurgicznej płodu. Skóra dziecka, chociaż nadal jest cienka i przezroczysta, przechodzi fazę intensywnego odkładania warstwy tłuszczowej. Maluch ma już wypracowany rytm dobowy, który będzie kontynuował po urodzeniu.
Jakie badania wykonać w 18. tygodniu ciąży?
Osiemnasty tydzień ciąży to czas kontrolnych badań, takich jak morfologia i ogólne badanie moczu. Powinny być one zrobione pomiędzy 15. a 20. tygodniem. W 18. lub 19. tygodniu ciąży zalecane są badania czystości pochwy i cytologia, jeśli nie była dotychczas wykonana. Przyszła mama powinna zaplanować również USG. Warto wykonać pomiar ciśnienia tętniczego i masy ciała. Do lekarza należy się zwrócić w przypadku dużych obrzęków ciała. Mogą one świadczyć o zaburzeniach krążenia i pracy nerek kobiety. Wizyta jest również wskazana w razie częstego krwawienia z nosa.
- M. Fraś i in., Styl życia kobiet w ciąży, „Hygeia Public Health” 2012, 47(4), s. 412–417.
- S. Mrzygłód, Wpływ odżywiania matki na rozwój płodu, „Problemy Higieny Epidemiologii” 2007, 88(4), s. 402–407.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.