24. tydzień ciąży – ruchy, wielkość i waga dziecka
24. tydzień ciąży upływa pod znakiem szybkiego rozwoju układu nerwowego, a także tkanki mięśniowej i tłuszczowej oraz kości dziecka. Dzięki temu ruchy płodu stają się silniejsze, bardziej wyraźne oraz świadome. Maluch szuka najwygodniejszego miejsca w macicy, a także szybko je zmienia w razie napływu nieprzyjemnych bodźców, jak chód czy intensywne światło.
24. tydzień ciąży – który to miesiąc i trymestr?
Omawiany tydzień ciąży to 6. jej miesiąc, po którym rozpoczyna się 3. trymestr. Jest to czas, w którym dziecko intensywne się rozwija, przez co brzuch staje się coraz większy.
W 24. tygodniu ciąży ruchy dziecka w dole brzucha są coraz bardziej wyraźne. Nie sposób już ich pomylić z gazami przesuwającymi się wzdłuż jelit. Wraz z czasem będziesz również odczuwać rytmiczne podrygiwania dziecka, gdy będzie miało czkawkę.
Jak wygląda dziecko w 24. tygodniu ciąży?
U płodu w 24. tygodniu ciąży szybko zaczyna rozrastać się tkanka tłuszczowa i mięśniowa, a także organy wewnętrzne (w tym m.in. oskrzeliki w płucach) oraz kości (chrząstki zaczynają twardnieć). Dynamicznie rozwija się też układ nerwowy. Dziecko może już posługiwać się wszystkimi zmysłami.
Twarz dziecka jest już niemal w pełni wykształcona. Otwiera się nawet szpara powiekowa, a oczy z dużą swobodą poruszają się na boki, między innymi po to, aby uniknąć intensywnego światła. Pojawiają się już nawet brwi i rzęsy, a na głowie białe, pozbawione barwnika, włosy.
Choć płód wielkością przypomina kolbę kukurydzy, to jego wygląd jest już bardzo zbliżony do tego, jaki osiągnie w czasie porodu w terminie, a więc między 38. a 42. tygodniem ciąży. Jeśli lekarz wykona USG 3D, możliwe będzie dostrzeżenie charakterystycznych rysów twarzy dziecka.
24. tydzień ciąży – USG i biometria płodu
Prawidłowy rozwój dziecka na bieżąco monitoruje lekarz prowadzący ciążę. Podczas USG sprawdza on funkcjonowanie organów wewnętrznych, ale też wykonuje biometrię płodu. To badanie pozwala nie tylko ustalić wiek ciąży, ale też służy wykrywaniu ewentualnych patologii. Biometria płodu jest bardzo precyzyjna i pozwala przeanalizować m.in.:
wymiar dwuciemieniowy (BPD),
długość kości udowej (FL),
obwód głowy (HC),
obwód brzucha (AC).
Do analizy lekarz może wykorzystać technologie 3D i 4D. Po badaniu drukuje wyniki i dołącza je do karty przebiegu ciąży.
24. tydzień ciąży a waga dziecka i jego wymiary
W 24. tygodniu ciąży wielkość dziecka wynosi około 29 cm, a waga – około 700 g. Są to wartości uśrednione, a więc dla 50. centyla. Każde dziecko rozwija się w nieco innym tempie, na co mają wpływ nie tylko sposób odżywiania matki i styl życia, ale również predyspozycje genetyczne czy mnogość ciąży.
Ruchy dziecka w 24. tygodniu ciąży
Ze względu na szybki rozwój układu nerwowego ruchy dziecko przestają być przypadkowe, a stają się świadome. Dzięki zdolności do odbierania bodźców różnymi zmysłami płód będzie zmieniał pozycję po przytknięciu do brzucha czegoś zimnego albo skierowaniu nań intensywnego światła. Swobodne przemieszczanie jest wciąż możliwe, ponieważ w macicy nadal jest dużo wolnej przestrzeni. Z każdym kolejnym tygodniem będzie się ona zmniejszać.
Ruchy płodu stają się silniejsze. To efekt szybkiego rozwoju mięśni i kości. Kopnięcia, zwłaszcza w okolicę żeber i skierowane w stronę organów wewnętrznych, mogą być bolesne. Bardzo ważne jest jednak, aby występowały. Nagłe ich ustąpienie powinno być pilnie skonsultowane ze specjalistą. Na tym etapie za wcześnie jest jednak, by liczyć ruchy np. metodą Cardiff. Przyjdzie na to czas w 3. trymestrze, gdy będą one na tyle wyraźne, aby mogły stanowić wyznacznik prawidłowego rozwoju dziecka.
Objawy i typowe dolegliwości w 24. tygodniu ciąży
W 2. trymestrze ciąży ciało przyszłej mamy wyraźnie przybiera na wadze. Po 24. tygodniu waga zwykle zwiększa się o dodatkowe 500 g tygodniowo. To naturalne zarówno dla 2., jak i dla 3. trymestru. Poza wzrostem wagi i wyraźnym powiększeniem się brzucha w 24. tygodniu ciąży dolegliwościami, które mogą (ale nie muszą) wystąpić, są:
upławy,
bóle u dołu brzucha (zwłaszcza po bokach) przez szybko rozciągające się więzadła,
problemy gastryczne (zgaga, zaparcia, wzdęcia),
nadwrażliwość dziąseł,
skurcze w łydkach,
napady głodu,
trudności z oddychaniem na skutek ucisku przepony,
obrzęki nóg na wysokości kostek,
hemoroidy i żylaki,
świąd skóry brzucha,
przebarwienia skóry (w tym pojawienie się linii negra) i rozstępy,
bóle pleców,
wystający pępek.
W 24. tygodniu ciąży mniej dokuczliwe niż dotychczas stają się wahania nastroju. Pojawia się natomiast roztargnienie, zwane potocznie ciążową amnezją.
24. tydzień ciąży a poród
Poród przed 28. tygodniem ciąży traktowany jest jako skrajnie przedwczesny. Ponadto według statystyk 1 na 5 noworodków urodzonych przed 32. tygodniem ciąży nie przeżyje pierwszego roku. Im wcześniejszy jest poród, tym szanse przeżycia są niestety niższe – u schyłku 2. trymestru wynoszą zaledwie 25%.
Omawiany tydzień ciąży uznaje się za granicę przeżywalności i to pod warunkiem, że dziecko waży więcej niż 500 g. Wówczas ryzyko RDS (zespołu zaburzeń oddychania noworodków) przekracza 90%. To wynik wciąż niedojrzałego ośrodka oddychania w mózgu. Właśnie dlatego przy ryzyku porodu skrajnie wczesnego tak ważna jest hospitalizacja ciężarnej i jak najdłuższe utrzymanie ciąży.
- H. Murkoff, W oczekiwaniu na dziecko, REBIS, Poznań 2018.
- K. Podsiadło, Analiza czynników ryzyka i epidemiologia porodu przedwczesnego oraz jego wpływ na dobrostan płodu. Praca na stopień doktora nauk medycznych, Katedra Perinatologii, Klinika Położnictwa Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, Gdańsk 2014.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.