Na czym polega analiza składu ciała metodą bioimpedancji elektrycznej?

Na czym polega metoda bioimpedancji elektrycznej?

Bioimpedancja elektryczna (BIA – Bioelectrical Impedance Analysis) to metoda analizy składu ciała. Dzięki niej można zmierzyć zawartość tkanki tłuszczowej i mięśniowej w organizmie, zawartość wody i innych parametrów związanych z ciałem. Do badania składu ciała wykorzystywany jest prąd. Tkanki organizmu mają mniej lub więcej wody, która jest doskonałym przewodnikiem elektryczności. Podczas badania można zmierzyć wiele parametrów, m.in.:

• procentową zawartość wody,

• procentową ilość tkanki tłuszczowej,

• tkankę mięśniową,

• tkankę kostną,

• zapotrzebowanie kaloryczne,

• podstawową przemianę materii (PPM),

• zawartość białka,

• składniki mineralne w organizmie,

• wiek metaboliczny,

• rozmieszczenie płynów w organizmie.

Badanie jest wykorzystywane głównie w dietetyce, ale korzystają z niego również lekarze, kluby fitness czy gabinety kosmetologiczne. Jest dużo dokładniejsze niż BMI, które stosuje się w sprawdzaniu stosunku masy ciała do wzrostu.

Jak wygląda badanie?

Analiza składu masy ciała jest badaniem nieinwazyjnym i bezbolesnym. W celu zmierzenia parametrów należy stanąć bosymi stopami na specjalnej wadze. Urządzenie zawiera elektrody, które przesyłają niewyczuwalne impulsy o natężeniu bliskim 1 mA przez cały organizm. Istnieją trzy rodzaje takich urządzeń. Najmniej dokładna jest sama waga, która mierzy parametry. Drugą odmianą jest waga zawierająca dodatkowe elektrody, które trzyma się w dłoniach. Trzeci rodzaj służy do badania składu ciała w pozycji leżącej. Aby przeprowadzić pomiar, należy się położyć na specjalnej macie. Elektrody przypina się do rąk i nóg, a następnie wykonuje pomiar. 

Każde z tych urządzeń mierzy impedancję, czyli odporność tkanek na prąd przepływający przez organizm. Impulsy elektryczne bez problemu przepływają przez te tkanki, które zawierają dużo wody w organizmie. Wszystkie uzyskane w ten sposób pomiary są analizowane przez wbudowany komputer i przedstawiane w postaci danych. 

Zastosowanie bioimpedancji elektrycznej

Metoda bioimpedancji jest bardzo powszechna. Proste w obsłudze urządzenia można kupić nawet do użytku domowego, te bardziej zaawansowane są dostępne najczęściej u dietetyków. Różnią się między sobą ilością mierzonych parametrów, wyglądem, ceną i sposobem wykonywania badania.

Badanie składu masy ciała przy wykorzystaniu tej metody jest przydatne w leczeniu otyłości i nadwagi. Jeśli borykasz się z nadmiarem kilogramów, to możliwe, że dietetyk będzie przeprowadzał badanie przy użyciu tej metody. Otrzymane wyniki pozwalają wprowadzić modyfikacje w jadłospisie, monitorować efekty pracy i weryfikować, czy trzymasz się zaleceń dietetycznych. 

Z metody BIA korzystają również studia fitness i trenerzy. Pomiar jest przydatny nie tylko w weryfikowaniu tempa utraty zbędnych kilogramów, ale również w analizowaniu budowy masy mięśniowej. Jeśli dążysz do przytycia i wyrobienia mięśni, to cykliczna analiza będzie bardzo pomocna. Badanie składu ciała pozwala na sprawdzenie, jaki jest stosunek tkanki mięśniowej do tłuszczowej, co jest ważne także w zapobieganiu rozwoju wielu chorób.

Bioimpedancja elektryczna bada także tkankę trzewną, czyli tę zlokalizowaną w okolicy brzucha i najtrudniejszą do zniwelowania. Jej wysoki poziom może świadczyć o otłuszczonych narządach wewnętrznych. Zwiększa to ryzyko rozwoju chorób takich jak cukrzyca typu II czy nadciśnienie tętnicze oraz zaburzeń metabolicznych. Wykonanie takiego badania może być pomocne w diagnostyce tych chorób. 

Analiza składu ciała bywa też przydatna w diagnostyce osteoporozy. Pozwala na ocenę mineralizacji kości, a w połączeniu z badaniami krwi można lepiej dobrać dawkę witaminy na kości. Badanie BIA pozwala na weryfikowanie poziomu nawodnienia organizmu, co może być przydatne w monitorowaniu pacjentów z chorobami nerek oraz osób, które piją zbyt małą ilość wody. Nieodpowiednie nawodnienie i dieta prowadzą do niedoborów elektrolitów.

Jak przygotować się do analizy składu ciała?

Odpowiednie przygotowanie do analizy składu ciała metodą bioimpedancji elektrycznej pozwala na uzyskanie wiarygodnych wyników. Do badania najlepiej przystąpić na czczo, a jeśli jest to niemożliwe, to z zachowaniem przynajmniej 4-godzinnej przerwy od posiłku lub nawadniania. Nie należy spożywać alkoholu przez 2 dni przed analizą. Jeśli masz taką możliwość, to odstaw leki moczopędne na tydzień przed. Staraj się zrezygnować również z bardzo intensywnej aktywności fizycznej na dzień przed badaniem. Nie stosuj również kremów do stóp czy balsamów do ciała (w szczególności, jeśli analiza będzie przeprowadzana na leżąco). 

Jeśli badanie jest wykonywane przez dietetyka, warto je powtarzać. Pozwoli Ci to weryfikować postępy diety i wprowadzać niezbędne modyfikacje. 

Analiza składu ciała – normy

Istnieją pewne normy, które pozwalają na ocenę kondycji organizmu. Pamiętaj jednak, że ze względu na płeć, zawartość tkanki tłuszczowej, mięśni czy wody w organizmie mogą się one różnić między sobą. 

Kobiety:

• tkanka tłuszczowa – 15–25% ogólnej masy ciała,

• tkanka mięśniowa – ok. 30% ogólnej masy ciała,

• woda – ok. 55% ogólnej masy ciała.

Mężczyźni:

• tkanka tłuszczowa – 10–20% ogólnej masy ciała,

• tkanka mięśniowa – ok. 30% ogólnej masy ciała,

• woda – ok. 50% ogólnej masy ciała.

Wyniki analizy składu ciała warto przedyskutować ze specjalistą.