Androfobia, czyli lęk przed mężczyznami. Skąd się bierze i jak ją leczyć?
Androfobia, inaczej lęk przed mężczyznami, to zaburzenie nerwicowe, charakteryzujące się paraliżującym strachem przed płcią męską. Najczęstszych przyczyn należy doszukiwać się w dzieciństwie lub w okresie dojrzewania. Czy można poradzić sobie z androfobią?
Polecane
Jakie są przyczyny androfobii?
Androfobia może być bardzo głęboko zakorzeniona w kobiecym umyśle. Często wywoływana jest przez określony bodziec. Podstawą lęku przed mężczyznami są zwykle traumatyczne przeżycia z przeszłości. Mogły mieć one miejsce w dzieciństwie lub w okresie dojrzewania. Czasami powodem skrajnej niechęci do mężczyzn jest dorastanie w rozbitej rodzinie, gdzie wychowywaniem dziewczynki zajmowały się wyłącznie kobiety. Niekiedy matki negatywnie nastawiają córki do ojców w akcie zemsty lub podczas walki o prawa rodzicielskie. Lęk jest silniejszy, jeżeli matka, babcia lub ciotka opowiadały małej dziewczynce o niebezpieczeństwach czyhających ze strony nieznajomych mężczyzn. Ponadto skrajny lęk przed płcią przeciwną objawiający się u kobiet może zostać przeniesiony na młodsze pokolenia.
Do najczęstszych przyczyn androfobii należą:
molestowanie seksualne,
długotrwałe znęcanie się (psychiczne i fizyczne),
obserwowane przemocy domowej,
niebezpieczna sytuacja, w jakiej znalazła się kobieta (np. próba skrzywdzenia).
Niektórzy psychologowie doszukują się podłoża androfobii w mediach. Chodzi tutaj o sytuacje opisujące przestępstwa wobec kobiet, często nagłaśniane w wiadomościach. Taki obraz może wywoływać u odbiorcy chorobliwy lęk przed wszystkimi mężczyznami. Ponadto na platformach streamingowych i w kinach nie brakuje filmów, również dokumentalnych, o tematyce przemocy wobec kobiet.
Androfobia – objawy
Androfobia zaliczana jest do fobii społecznych, wywoływanych określonym bodźcem – w tym przypadku jest nim mężczyzna. Ten rodzaj lęku potrafi naprawdę namieszać w życiu, ponieważ utrudnia codzienne funkcjonowanie, w tym podjęcie pracy. Kobieta cierpiąca na to specyficzne zaburzenie w obecności mężczyzn nie jest zdolna do utrzymania koncentracji, logicznego myślenia, nie wspominając o nawiązaniu intymnej więzi. Szacuje się, że aż 9% społeczeństwa cierpi na androfobię, co oznacza, że co dziesiąta kobieta mierzy się z lękiem przed mężczyznami.
Objawami androfobii są:
duszności,
przyspieszone bicie serca,
nierównomierny oddech,
naprzemienne uczucie zimna i gorąca,
drętwienie ciała,
trudność w racjonalnym i logicznym myśleniu,
mdłości,
brak wiary w siebie i swoje możliwości,
uczucie nadchodzącej śmierci.
Niekiedy mogą występować inne, dosyć oczywiste symptomy. Należy dobrze obserwować swoje ciało i reakcje na bodziec wywołujący lęk. Powyższe objawy niekiedy świadczą o innych chorobach, dlatego bardzo ważny jest niezwłoczny kontakt z lekarzem.
Jak leczy się androfobię?
Pewnie zastanawiasz się, jak można leczyć androfobię, skoro jest to tak specyficzne schorzenie. Tak samo jak w przypadku pozostałych fobii, konieczna jest konsultacja z psychoterapeutą. Odpowiednio przeprowadzona terapia pod okiem doświadczonego specjalisty potrafi przynieść bardzo dobre efekty. Ważne jest, aby pacjentka nie pozostała samotna – wsparcie rodziny lub przyjaciół wspomaga leczenie w znaczny sposób. Leczenie może przebiegać podczas normalnej egzystencji w społeczeństwie lub na oddziale zamkniętym. Wszystko zależy od poziomu zaawansowania androfobii.
Psychologowie często proponują dwa rodzaje terapii: poznawczo-behawioralną oraz ekspozycyjną.
Terapia poznawczo-behawioralna polega na skoncentrowaniu się na bieżących problemach: liczy się tylko „tu” i „teraz”. W leczeniu rzadko rozpamiętuje się wydarzenia z przeszłości, chyba że jest to konieczne w procesie terapii. Najważniejszym założeniem terapii poznawczo-behawioralnej jest przekonanie, że każdą bolesną emocję i nieodpowiednie zachowanie da się zmienić, bez względu na to, jak głęboko są one utrwalone.
Głównym założeniem terapii ekspozycyjnej jest przyzwyczajanie pacjentki do bodźca, który wywołuje silny lęk. W przypadku androfobii są to mężczyźni. Podczas tego typu terapii pacjentka musi się stopniowo przyzwyczajać do obecności mężczyzn – najpierw prezentuje się jej rzeczy należące do mężczyzn (np. ubranie, perfumy), później przechodzi się do kolejnych etapów (np. emitowania odgłosów męskich). W przebiegu terapii ekspozycyjnej niezbędna jest obserwacja reakcji pacjentki. Dodatkowo bardzo ważne jest, aby podkreślać, że podczas ekspozycji nie dzieje się nic niebezpiecznego.
Aby zrobić pierwszy krok, najważniejsze jest niebagatelizowanie problemu i niezwłoczne skontaktowanie się z odpowiednim specjalistą.
- C.M Pittman, E.M. Karle, Zalękniony mózg, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2018.
- D.A. Clark, A.T. Beck, Zaburzenia lękowe, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2018.
- E.J Bourne, Lęk i fobia. Praktyczny podręcznik dla osób z zaburzeniami lękowymi, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2011.
- T. Kirkness, Atak paniki. Jak pokonać lęk, napady niepokoju i trudne emocje, GW Foksal, Warszawa 2021.
- S.G. Hoffmann, Ponad lękiem, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2021.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.