Astma sercowa – co to jest? Objawy dychawicy sercowej

Czym jest niewydolność serca? Jest to zespół objawów spowodowanych czynnościową lub strukturalną chorobą serca, w wyniku której dochodzi do niedostatecznego zaopatrywania w krew naczyń obwodowych.

Astma sercowa charakteryzuje się świstem słyszalnym w trakcie oddychania, a także występowaniem kaszlu i nasileniem duszności w pozycji leżącej. Inne objawy niewydolności serca towarzyszące astmie sercowej to:

• ból w klatce piersiowej,

• kołatanie serca,

• zmniejszenie masy ciała,

• zmęczenie,

• niepokój.

W ostrej niewydolności serca z obrzękiem płuc obserwuje się często odkrztuszanie podbarwionej krwią plwociny i poszerzenie żył szyjnych.

Przyczyny astmy sercowej

Astma sercowa jest zespołem objawów towarzyszących niewydolności serca – zatem bezpośrednio to niewydolność serca jest przyczyną astmy sercowej. A co może powodować niewydolność serca? Do przyczyn niewydolności serca należą m.in.:

• choroba niedokrwienna serca,

• zawał mięśnia sercowego,

• nadciśnienie tętnicze,

• wady zastawkowe,

• zapalenie mięśnia sercowego,

• arytmie,

• wrodzone wady serca.

Ryzyko wystąpienia niewydolności serca i jej symptomów rośnie również w przypadku ciężarnych, osób otyłych, z ciężką anemią oraz nieleczoną nadczynnością tarczycy.

Przyczyną pojawienia się objawów dychawicy sercowej jest zwężenie dróg oddechowych u osób z niewydolnością serca. Mechanizm ten nie jest do końca poznany. Lekarze przypuszczają, że do skurczu oskrzeli dochodzi odruchowo, w wyniku wzrostu ciśnienia w naczyniach krwionośnych płuc i oskrzeli. Do innych możliwych przyczyn tego stanu zalicza się obrzęk błony śluzowej oskrzeli czy obecność płynu obrzękowego.

Wykonanie badań dodatkowych mających na celu określenie przyczyny niewydolności serca ma kluczowe znaczenie procesie leczenia, niezależnie od tego, czy obserwuje się u pacjenta objawy astmy sercowej.

Dychawica sercowa – jakie badania wykonać?

Jeśli pojawiają się u Ciebie niepokojące objawy, które mogą świadczyć o dychawicy sercowej, w pierwszej kolejności zgłoś się na konsultację lekarską do lekarza rodzinnego. Lekarz przeprowadzi dokładny wywiad dotyczący m.in. zaobserwowanych objawów (m.in. duszności, kaszlu, zmniejszenia tolerancji wysiłku czy bólu w klatce piersiowej) i chorób towarzyszących, a następnie wykona szczegółowe badanie przedmiotowe (czyli takie polegające na ocenie wzrokowej, słuchowej i dotykowej). W trakcie wizyty możesz się spodziewać ponadto pomiaru ciśnienia tętniczego, saturacji (badanie przeprowadza się za pomocą nakładanego na palec pulsoksymetru – jest to badanie bezbolesne i nieinwazyjne)  oraz badania elektrokardiograficznego (EKG). Lekarz może następnie skierować Cię na badania dodatkowe lub zadecydować o konieczności konsultacji w Poradni Kardiologicznej. Jeśli objawy są zaawansowane, dostaniesz skierowanie do szpitala w trybie pilnym lub zostanie wezwane pogotowie.

Do badań dodatkowych, które wykonuje się u osób z podejrzeniem astmy sercowej (która jest wynikiem niewydolności serca), należą:

• podstawowe badania krwi, w tym morfologia, stężenie elektrolitów, kreatyniny, mocznika, glukozy, TSH, próby wątrobowe (poziom bilirubiny, aktywność aminotransferazy alaninowej i asparaginianowej, fosfatazy zasadowej i gamma-glutamylotranspeptydazy),

• stężenie troponiny i NT-proBNP,

• RTG klatki piersiowej,

• badanie echokardiograficzne (echo serca) – jedno z najistotniejszych badań u pacjentów z podejrzeniem dychawicy sercowej; umożliwia m.in. ocenę budowy serca, czynności zastawek, czynności skurczowej i rozkurczowej narządu,

• rzadziej wykonuje się tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny serca (w przypadkach podejrzenia wad wrodzonych serca), które pozwalają na wykrycie m.in. tętniaka aorty.

• Dowiedz się więcej również o objawach i leczeniu tętniaków mózgu.

Rozpoznanie astmy sercowej to nie wszystko, bo jest ona tylko efektem niewydolności serca. Zadaniem lekarza jest ocena, jak zaawansowana jest ta niewydolność. Najczęściej stosuje do tego czterostopniową skalę NYHA (New York Heart Association), w której stopień I oznacza brak ograniczenia wydolności fizycznej podczas codziennej aktywności, a IV stopień występowanie objawów niewydolności serca nawet w spoczynku.

Leczenie astmy sercowej – na czym polega?

Leczenie pacjentów z niewydolnością serca, w tym chorych z objawami astmy sercowej, ma na celu zmniejszenie nasilenia symptomów, poprawę jakości życia, zmniejszenie częstości hospitalizacji i zmniejszenie śmiertelności z powodu choroby. Najczęściej stosuje się złożoną farmakoterapię, obejmującą leki moczopędne, ACE-inhibitory i beta-blokery. Część chorych wymaga przyjmowania digoksyny, iwabradyny lub nitratów. Do inwazyjnych metod leczenia należy wszczepienie kardiowertera-defibrylatora, a w rzadkich przypadkach – transplantacja serca. Leczenie powinno być prowadzone pod nadzorem doświadczonego kardiologa, a w razie konieczności leczenia operacyjnego – również kardiochirurga.

Jeśli zastanawiasz się, jak dbać o układ krwionośny, to pamiętaj, że oprócz farmakoterapii podstawą jest m.in. zdrowa dieta, aktywność fizyczna i rezygnacja z palenia papierosów. Pamiętaj też, aby przed włączeniem do leczenia ziół na serce skonsultować się z lekarzem.

• Sprawdź swoją wiedzę na temat zdrowego trybu życia w naszym quizie.