Babka jajowata – jakie ma właściwości? Jak ją stosować?
Babka jajowata – zwana też babką lancetowatą, zwyczajną lub piaskową – to pospolita roślina, która bardzo korzystnie wpływa na zdrowie. Jej nasiona i łuski od lat są wykorzystywane w medycynie naturalnej jako składnik suplementów diety, a w kuchni sprawdzą się np. jako zagęstnik do zup i sosów. Babka jajowata zawiera przede wszystkim błonnik, antyoksydanty i śluz, dzięki czemu wspiera pracę układu pokarmowego, zapobiega powstawaniu wielu chorób i może pomóc w utracie zbędnych kilogramów. Sprawdź, co jeszcze warto o niej wiedzieć.
Babka jajowata – co to za roślina? Jak wygląda?
Babka jajowata (łac. Plantago ovata) – zwana także babką piaskową, zwyczajną lub lancetowatą – to bylina, czyli roślina wieloletnia, której korzystne właściwości dla zdrowia są znane od wieków. Jako pierwsi docenili ją Persowie i Arabowie, o czym świadczą zapiski z poradników ziołoleczniczych z X w. Ziele najlepiej rozwija się w krajach śródziemnomorskich, gdzie nie brakuje słońca, a wilgotność powietrza jest duża. Spotkasz je też w chłodniejszych krajach Europy, w tym w Polsce – rośnie na łąkach i nie trzeba go specjalnie hodować.
Babka jajowata ma owalne, nieco łykowate liście ze spiczastym zakończeniem. Kwiaty i nasiona znajdują się w kłosowatych słupkach, które mogą sprawiać wrażenie, jakby wyrastały z liścia. Nasiona o jasnobrunatnej barwie osiągają około 2 mm długości, 0,3 mm szerokości i mają owalny kształt, porównywany do łódeczek. To właśnie one wykorzystywane są do produkcji suplementów diety i innych naturalnych preparatów leczniczych.
Babka jajowata – właściwości
Nasiona i łuski babki jajowatej to źródło cennych składników, takich jak: przeciwutleniacze (antyoksydanty), błonnik pokarmowy, tłuszcze, proteiny, fitosterole, aukubina. Roślina ta stanowi cenne wsparcie w walce z różnymi dolegliwościami układu pokarmowego i nie bez przyczyny wymienia się ją jako jedno z najskuteczniejszych ziół na zaparcia. Roztwór przygotowany z nasion i łusek zawiera dużo śluzu, który zmiękcza masę kałową i ułatwia jej wydalanie. Preparat na bazie tego składnika możesz stosować także w przypadku biegunki, ponieważ pochłania on wodę i sprawia, że kał uzyskuje odpowiednią gęstość. Dzięki regulacji wypróżnień organizm szybciej i łatwiej pozbywa się toksyn i innych szkodliwych substancji zalegających w jelitach. Łupina babki działa także osłonowo dla ścianek jelit, wspiera leczenie chorób wrzodowych i polipów tych narządów.
Oprócz tego babka jajowata:
łagodzi infekcje górnych dróg oddechowych; zwalcza kaszel i ułatwia odkrztuszanie;
działa łagodząco na oczy – zawarta w niej aukubina łagodzi podrażnienia i stany zapalne (np. zapalenie spojówek) i niweluje zmęczenie;
wykazuje właściwości przeciwzapalne – sok wyciśnięty z liści babki łagodzi stany zapalne i obrzęki, a także likwiduje towarzyszący im świąd;
dzięki właściwościom antyoksydacyjnym zapobiega powstawaniu wielu chorób i spowalnia procesy starzenia się organizmu.
Sprawdź też, jakie są przyczyny częstego wypróżniania i na jakie choroby może ono wskazywać.
Babka jajowata a odchudzanie
Ta pospolita roślina to cenne źródło błonnika pokarmowego, który nie tylko usprawnia pracę układu pokarmowego, ale także pomaga w walce z nadprogramowymi kilogramami. Wspomniana substancja przyspiesza przemianę materii, spowalnia wchłanianie węglowodanów i zapewnia uczucie sytości na dłużej. Sproszkowane nasiona możesz stosować w kuchni: dodawać do sałatek i muesli lub zagęszczać nimi zupy i sosy.
Pamiętaj, że dieta bogata w błonnik powinna dostarczać wszystkich składników odżywczych, witamin i minerałów. Aby urozmaicić jadłospis, sprawdź przepis na bułeczki bezglutenowe.
Babka jajowata – jak ją stosować?
Babka zwyczajna ma szerokie zastosowanie w medycynie naturalnej i przemyśle kosmetycznym. Jej dawkowanie zależy więc od rodzaju wybranego preparatu. Kleik na zaparcia przygotowany z wody i sproszkowanych nasion rośliny spożywaj 2–3 razy dziennie. Jeśli stosujesz roztwór na bazie nasion babki lancetowatej jako płukankę na gardło, również rób to 2–3 razy dziennie. Okłady na zmęczone oczy lub ukąszenia owadów wykonuj doraźnie. Jeśli przyjmujesz suplement diety lub preparat odchudzający z babką jajowatą, zawsze przestrzegaj zaleceń producenta umieszczonych na ulotce. Jeśli nie masz pewności, czy tego rodzaju preparaty będą dla ciebie pomocne, skonsultuj się z lekarzem.
Babka jajowata a babka płesznik
W katalogach roślin leczniczych babka jajowata często występuje obok babki płesznik. Jak się okazuje, rośliny te mają bardzo podobne właściwości – korzystnie wpływają na układ pokarmowy i są źródłem błonnika pokarmowego, który ułatwia odchudzanie. Ich prozdrowotne działania nie są identyczne, ale mogą się uzupełniać. To dlatego w składzie wielu preparatów znajdziesz zarówno babkę jajowatą, jak i babkę płesznik. Spożywanie nasion obu roślin jednocześnie przynosi optymalne rezultaty.
Babka jajowata – przeciwwskazania
Babka jajowata to bezpieczny, naturalny lek, jeśli będziesz stosować ją zgodnie z zaleceniami. Nie powinny sięgać po nią kobiety w ciąży, ponieważ wpływ tej rośliny na płód nie został do końca zbadany. Nie podawaj jej też dzieciom do ukończenia 6. roku życia i osobom, które cierpią na niezdiagnozowane bóle brzucha czy inne dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Do najczęstszych skutków przedawkowania babki lancetowatej należą biegunka i wymioty.
Mimo że dotychczasowe badania wskazują, że można łączyć preparaty na bazie babki lancetowatej z konwencjonalnymi lekami, przed rozpoczęciem suplementacji skonsultuj się z lekarzem rodzinnym lub internistą.
- A. Kiss, Lek pochodzenia naturalnego, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2021.
- J. Ryżko, Biegunki i zaparcia, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2009.
- M. Krauze-Baranowska (red.), Fitofarmaceutyki, oparte na dowodach naukowych kompendium leczniczych produktów ziołowych, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2022.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.