Bąble po oparzeniu – czym są, jak je leczyć i jak szybko znikają?
Jeśli zbyt długo będziesz eksponować skórę na działanie promieniowania słonecznego, oblejesz się wrzątkiem lub dotkniesz żrącej substancji chemicznej, na Twojej skórze mogą pojawić się bąble. Co robić, by ich nie uszkodzić, a jednocześnie przyspieszyć proces regeneracji tkanek? Możesz zdecydować się na stosowanie gotowych środków kupionych w aptece lub wybrać metody domowe, bazujące na składnikach naturalnego pochodzenia.
- Czym są bąble po oparzeniu i jak powstają?
- Bąble po oparzeniu a klasyfikacja stopni oparzeń
- Po ilu dniach znikają bąble po oparzeniu?
- Czy można przebijać bąble po oparzeniu?
- Co zrobić z bąblami po oparzeniu?
- Gotowe środki na oparzenia i bąble po oparzeniach
- Domowe sposoby leczenia poparzeń
- Co stosować na poparzone miejsca i bąble u dziecka?
Czym są bąble po oparzeniu i jak powstają?
Poparzenie to rodzaj urazu powstałego na skutek oparzenia. Towarzyszy mu stan zapalny i martwica tkanek. Powstaje w wyniku działania energii, przed którą organizm nie jest się w stanie obronić. Najczęściej uszkodzenia spowodowane są promieniowaniem słonecznym, działaniem żrących substancji chemicznych lub wrzątku.
Nierzadko w wyniku oparzenia powstają bąble, czyli naskórek, który się odwarstwił, tworząc przestrzeń dla płynu surowiczego, przesączającego się z uszkodzonej skóry właściwej. Choć wiążą się z bólem i opuchlizną, to są jak najbardziej pożądane, ponieważ zabezpieczają tkankę objętą stanem zapalnym przed uszkodzeniem i sprzyjają jej regeneracji.
Bąble po oparzeniu a klasyfikacja stopni oparzeń
Oparzenie oparzeniu nierówne. Czasami zbyt długie opalanie kończy się wyłącznie zaczerwienioną skórą, podczas gdy wylanie na siebie wrzątku może doprowadzić do powstania pęcherzy wypełnionym płynem surowiczym, a nawet ran.
Klasyfikacja stopni oparzeń uwzględnia aż 4 poziomy uszkodzeń tkanki:
Oparzenie 1. stopnia – dochodzi do uszkodzenia wyłącznie naskórka.
Oparzenie 2. stopnia – może być powierzchniowe (wówczas uszkodzone zostają naskórek oraz wierzchnia warstwa skóry właściwej) albo głębokie (wówczas uszkodzona zostaje skóra właściwa na całej grubości). Paradoksalnie to w drugim przypadku ból jest mniejszy, ponieważ zakończenia nerwowe zostają uszkodzone (co zakłóca przewodnictwo impulsów nerwowych), a nie tylko podrażnione.
Oparzenie 3. stopnia – dochodzi do uszkodzenia naskórka, skóry właściwej oraz niżej zlokalizowanych tkanek (w tym powięzi i mięśni). Ból nie jest tu bardzo intensywny, ponieważ włókna nerwowe zostają całkowicie uszkodzone, w związku z czym impulsy nerwowe nie są sprawnie przekazywane do mózgu.
Oparzenie 4. stopnia – dochodzi do zwęglenia tkanek: naskórka, skóry właściwej, a także zlokalizowanych głębiej struktur (naczyń, nerwów, mięśni, ścięgien i kości).
Pęcherze wypełnione płynem surowiczym są charakterystyczne dla uszkodzeń 2. stopnia. Mogą się pojawić w wyniku oparzenia po opalaniu albo po dotknięciu gorącego (powyżej 70°C) przedmiotu. Największe i przez to najbardziej bolesne są jednak bąble po oparzeniu wrzątkiem – pojawiają się już po dwusekundowym kontakcie z gorącą wodą.
Po ilu dniach znikają bąble po oparzeniu?
Bąble po oparzeniu mogą być niewielkie (np. po dotknięciu palcem rozgrzanej płyty kuchennej) albo bardzo rozległe (np. po wylaniu na siebie wrzątku). Na tempo gojenia wpływ ma nie tylko stopień oparzenia, ale też jego rozległość.
Niewielkie uszkodzenia w pełni zregenerują się w ciągu zaledwie 10 dni. Natomiast te obejmujące większą powierzchnię ciała potrzebują na wygojenie zwykle 2 tygodni. To i tak niewiele, biorąc pod uwagę, że przy głębszym oparzeniu drugiego stopnia (IIB) odnowa tkanek trwa ponad miesiąc.
Czy można przebijać bąble po oparzeniu?
Bąble są charakterystycznym następstwem powierzchownego oparzenia drugiego stopnia (IIA). W wyniku uszkodzenia zarówno naskórka, jak i wierzchniej warstwy skóry właściwej powstaje obrzęk, któremu towarzyszy pojawienie się pęcherzy z płynem surowiczym.
Jak zapewne się domyślasz, wystąpienie bąbli po oparzeniu nie jest przypadkowe. Są one swego rodzaju osłoną dla toczącego się pod naskórkiem stanu zapalnego. Jeśli przebijesz pęcherz, płyn surowiczy wypłynie, a patogeny zyskają doskonałe warunki do namnażania się. Nietrudno wówczas o infekcję.
Jeśli zakażenie się rozwinie, wówczas proces gojenia nie będzie przebiegał prawidłowo, a na Twoim ciele mogą pozostać trwałe i nieestetyczne blizny. Jeśli obawiasz się, że przypadkowo naruszysz ich strukturę – przyłóż jałowy kompres do uszkodzonej tkanki i przyklej go plastrem.
Co zrobić z bąblami po oparzeniu?
Pojawieniu się bąbli po oparzeniu towarzyszy ból i pieczenie. Dzieje się tak, ponieważ wysoka temperatura lub żrąca substancja chemiczna podrażniają zakończenia nerwów czuciowych.
Jak można złagodzić ból po oparzeniu? Przede wszystkim natychmiast po uszkodzeniu skóry przemywaj ją obficie chłodną (8–18°C) wodą przez 5–15 minut. Przy bardziej rozległych uszkodzeniach możesz ten czas wydłużyć do dwóch kwadransów. Błędem jest natomiast oblewanie ciała zimną czy wręcz lodowatą wodą. To prosta droga do hipotermii, czyli spadku temperatury ciała poniżej 35°C. To stan niebezpieczny dla zdrowia i życia, ponieważ zaburzona zostaje wówczas sprawność metaboliczna – zahamowana jest aktywność enzymów.
Ból towarzyszący pojawieniu się bąbli po oparzaniu możesz złagodzić gotowymi produktami kupionymi w aptece lub zdecydować się na domowe sposoby terapeutyczne.
Gotowe środki na oparzenia i bąble po oparzeniach
Czym smarować bąble po oparzeniu? Kupując gotowy preparat, zwróć uwagę, by zawierał on w składzie D-panthenol i alantoinę. Mogą mieć postać tłustej maści, żelu lub pianki, które należy aplikować 2 lub 3 razy dziennie na uszkodzoną tkankę (o ile lekarz nie zaleci inaczej). Nałożywszy grubą warstwę preparatu, niemal natychmiast odczujesz ulgę. Substancje te łagodzą bowiem stany zapalne i jednocześnie przyspieszają regenerację uszkodzonych tkanek.
W kolejnych dniach, by wesprzeć proces gojenia się skóry, stosuj kremy lub lotiony z miodem. Niektóre preparaty na oparzenia dostępne bez recepty zawierają antybiotyk. Możesz je stosować, gdy pęcherze z płynem surowiczym popękały, a tym samym otworzyły bakteriom drogę do zaognionej skóry właściwej. Nie zapomnij też skonsultować tego stanu z lekarzem, ponieważ nietrudno o zakażenie przy nieprawidłowym postępowaniu z pękniętymi bąblami po oparzeniu.
Domowe sposoby leczenia poparzeń
Domowe sposoby na poparzenia możesz wdrożyć natychmiast po ochłodzeniu skóry wodą. Kojące i regenerujące działanie mają kefir, maślanka i jogurt. Nakładaj je kilka razy w ciągu dnia, aby korzystnie wpłynęły na kondycję uszkodzonej skóry.
Na bąble powstałe po oparzeniu (także wówczas, gdy pękły) możesz stosować okłady z naparu z nagietka. Zioło to działa przeciwzapalnie, przyspiesza gojenie, a także pobudza skórę do regeneracji. Równie skuteczne jest stosowanie aloesu na rany. Ma on działanie przeciwbakteryjne, przeciwzapalne i przeciwbólowe. Znacznie mniej popularne, a równie pomocne, są: balsam peruwiański, dziurawiec zwyczajny, jeżówka purpurowa i oczar wirginijski.
Nie możesz zapomnieć o miodzie na oparzenia. Jest to naturalny humektant (pochłania wilgoć z otoczenia), co sprawia, że silnie nawilża i tym samym przyspiesza gojenie się ran. Ponadto działa przeciwzapalnie i zwalcza wolne rodniki, co redukuje ryzyko wystąpienia blizn po oparzeniu.
Co stosować na poparzone miejsca i bąble u dziecka?
Poparzenia u dzieci są znacznie bardziej niebezpieczne niż u osób dorosłych. Dzieje się tak, ponieważ dziecięca skóra jest bardzo delikatna, dlatego konsekwencje jej uszkodzenia są poważniejsze: zakażenie, hipotermia, wstrząs, nadmierna utrata płynów.
Wskazaniem do interwencji lekarza jest poparzenie zaledwie 5% ciała dziecka, czyli np. całego podudzia. Jednak wedle niektórych specjalistów po każdym oparzeniu dziecka niezbędna jest wizyta w szpitalu. Poza właściwym zaopatrzeniem poparzenia otrzymasz dzięki temu wskazówki, jak postępować z uszkodzeniem tkanki przez kolejne dni, aby przyspieszyć gojenie i zredukować ryzyko powstania blizn. Ponadto lekarz sprawdzi, czy w istocie doszło wyłącznie do poparzenia skóry. Nierzadko zdarza się, że dziecko sięgając po kubek z wrzątkiem czy silnym detergentem, nie tylko wylewa zawartość na ciało, ale część może też trafić do przełyku czy oczu.
Jeśli oparzeniu uległa tylko skóra – dla złagodzenia bólu, jaki towarzyszy pojawieniu się bąbli, możesz poza środkami zaleconymi przez specjalistę (w tym antybiotykami) stosować te same metody, co u osób dorosłych. Oczywiście pod warunkiem, że maluch nie ma alergii na którykolwiek ze składników tych preparatów.
- A. Burzec i in., Oparzenia u dzieci – rodzaje, ocena ciężkości oraz zasady postępowania, „Współczesne Pielęgniarstwo i Ochrona Zdrowia” 2017, nr 3, s. 98–103.
- A. Grys i in. Rośliny zielarskie w leczeniu chorób skóry – bezpieczeństwo i zastosowanie, „Postępy Fitoterapii” 2011, nr 3, s. 191–196.
- E. Szymańska, Alantoina – właściwości gojące i przeciwzapalne, „Pediatria i Medycyna Rodzinna” 2012, nr 1, s. 73–77.
- A. Burzec i in., Oparzenia u dzieci – rodzaje, ocena ciężkości oraz zasady postępowania, „Współczesne Pielęgniarstwo i Ochrona Zdrowia” 2017, nr 3, s. 98–103.
- W. Kurnatowski, Ciężkie oparzenia – charakterystyka i wskazania terapeutyczne, „Zakażenia” 2003, nr 2, s. 83–88.
- P. Sosnowski, K. Mikrut i in., Hipotermia – mechanizm działania i patofizjologiczne zmiany w organizmie człowieka, „Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej” 2015, nr 69, s. 69–79.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.