Badanie LDH – co to jest? Normy i przyczyny podwyższonego poziomu LDH we krwi
LDH, czyli dehydrogenaza mleczanowa, jest enzymem – składnikiem każdej komórki w organizmie człowieka. Jego ilość jest różna w zależności od typu komórek, a ich uszkodzenie wiąże się ze wzrostem stężenia LDH we krwi. Sprawdź, jaka jest norma dehydrogenazy mleczanowej we krwi i o czym może świadczyć jej podwyższony poziom.
Badanie LDH – co to jest?
LDH, czyli dehydrogenaza mleczanowa, jest enzymem z grupy oksydoreduktaz, obecnym w cytoplazmie wszystkich komórek organizmu człowieka. Bierze udział w produkcji energii w procesie glukoneogenezy (syntezy glukozy) oraz w metabolizmie DNA. Największe stężenie LDH obserwuje się w mięśniach, wątrobie, nerkach i erytrocytach (krwinkach czerwonych). Istnieje 5 izoform (podtypów) dehydrogenazy mleczanowej:
LDH-1 – jest obecne przede wszystkim w komórkach mięśnia sercowego,
LDH-2 – występuje przede wszystkim w krwinkach czerwonych i w mózgu,
LDH-3 – znajduje się w płucach,
LDH-4 – jest obecne przede wszystkim w nerkach,
LDH-5 – występuje w wątrobie i mięśniach szkieletowych.
U pacjentów z wysokim poziomem LDH o niejasnej etiologii określenie stężenia poszczególnych izoform dehydrogenazy mleczanowej jest pomocne w ustaleniu właściwego rozpoznania.
Poziom LDH – jaka jest norma?
Stężenie LDH we krwi zależy od wieku pacjenta, a wynik badania należy zawsze odnosić do norm właściwych dla danego laboratorium. Badanie nie wymaga specjalnego przygotowania i wykonywane jest w próbce krwi, pobranej zwykle z żyły łokciowej. Wartości referencyjne poziomu dehydrogenazy mleczanowej wynoszą:
u noworodków: 135–750 U/L,
u niemowląt: 180–435 U/L,
u dorosłych: 122–222 U/L [1].
Interpretacji wyniku należy dokonywać na podstawie badania podmiotowego i obrazu klinicznego pacjenta. Fizjologiczny wzrost LDH obserwuje się np. u osób po intensywnym wysiłku fizycznym i nie świadczy to o procesie chorobowym.
Podwyższony wynik LDH – co może oznaczać?
Oznaczenie poziomu dehydrogenazy mleczanowej jest niespecyficznym badaniem. Określenie jej izoform może jednak pomóc w ustaleniu właściwego rozpoznania. Podwyższone stężenie LDH, spowodowane uwolnieniem enzymu z uszkodzonych procesem chorobowym komórek:
może świadczyć o zawale mięśnia sercowego (LDH-1),
stwierdza się często w chorobach wątroby, w anemii megaloblastycznej, w dystrofii mięśniowej, po przebytym stanie padaczkowym lub urazie,
bywa stwierdzane w zatorowości płucnej (LDH-3) i ostrym zapaleniu trzustki,
może służyć ocenie skuteczności leczenia onkologicznego u pacjentów w trakcie radio- lub chemioterapii,
bywa stosowane jako czynnik predykcyjny progresji choroby nowotworowej,
jest markerem nowotworowym w przypadku rozrodczaka,
w medycynie sportowej służy do oceny odpowiedzi mięśni na trening.
Obniżone poniżej normy stężenie LDH jest stwierdzane bardzo rzadko i nie ma znaczenia klinicznego.
Ile kosztuje badanie LDH?
Badanie zlecone przez lekarza w ramach hospitalizacji lub w czasie wizyty w poradni posiadającej podpisaną umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia jest bezpłatne. Koszt wykonania badania prywatnie wynosi około 10–15 zł. Należy pamiętać, iż wynik badania powinien być zawsze skonsultowany z doświadczonym specjalistą.
Podwyższony wynik LDH – jakie badania wykonać?
Wybór badań, które należy wykonać w przypadku stwierdzenia wysokiego poziomu LDH, zależy od prezentowanych przez pacjenta objawów. Podstawowe badania – morfologię, stężenie CRP, fibrynogenu, poziom elektrolitów czy badanie ogólne moczu – wykonuje się zwykle rutynowo u wszystkich chorych. Szersza diagnostyka zależy od prezentowanych symptomów i tak np. w przypadku podejrzenia zatorowości płucnej konieczne jest oznaczenie m.in. stężenia D-dimerów oraz badanie układu krzepnięcia (koagulogram). Objawy ostrego zapalenia trzustki, którym towarzyszy żółtaczka mechaniczna, mogą nasuwać podejrzenie kamicy dróg żółciowych i wymagać wykonania endoskopowej cholangiopankreatografii wstecznej (ECPW), a w przypadku obecności drgawek rozpoznanie padaczki umożliwi badanie EEG.
- Farhana A., Lappin S., Biochemistry, Lactate Dehydrogenase, “StatPearls”, 2022, dostęp online: grudzień 2022, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK557536/.
- Gajewski P. i in., Interna Szczeklika, Medycyna Praktyczna, Kraków, 2018.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.