Bezsenność w ciąży – czym jest spowodowana i jak ją leczyć?
Bezsenność w ciąży to jedna z wielu dolegliwości, z jakimi zmagają się przyszłe mamy. Przed pojawieniem się dziecka wiele z nich chciałoby wyspać się „na zapas”, jednak często jest to niemożliwe. Na początkowym etapie bezsenne noce spowodowane są intensywnymi zmianami hormonalnymi, a w ostatnich tygodniach ciąży dają o sobie znać zgaga, rosnący brzuch oraz stres związany ze zbliżającym się porodem. Aby poradzić sobie z zaburzeniami snu, należy ograniczyć się do domowych, bezpiecznych sposobów, takich jak techniki relaksacyjne czy aromaterapia. Pomocne mogą okazać się także ziołowe napary z melisy lub kwiatu lipy. Trzeba jednak stosować je rozważnie i nie przekraczać zalecanych ilości. Sprawdź, jak jeszcze można zaradzić bezsenności w czasie oczekiwania na dziecko.
Bezsenność w ciąży – jakie są jej przyczyny?
Według danych Amerykańskiej Narodowej Fundacji Snu na kłopoty ze spaniem skarży się ok. 75% przyszłych mam. Dolegliwość ta pojawia się najczęściej w ostatnich tygodniach przed porodem, ale występuje także w 1. i 2. trymestrze. Przyczyny bezsenności w ciąży są wielorakie. W jej początkowym okresie naturalny rytm snu zostaje zaburzony przez intensywne zmiany hormonalne towarzyszące zapłodnieniu – wydłuża się faza REM, a skróceniu ulega NREM, podczas której organizm najlepiej się regeneruje. Inne przyczyny, które mogą powodować bezsenność na różnych etapach oczekiwania na malucha, to m.in.:
rosnący brzuch,
zmieniające się ciało i trudność w przyjmowaniu dogodnej pozycji,
trudności w oddychaniu,
bolący kręgosłup,
pojawiające się nagle skurcze łydek,
skurcze przepowiadające,
intensywne ruchy dziecka,
zgaga,
stres związany ze zbliżającym się porodem lub obawy o dziecko.
Wśród kobiet ciężarnych są też takie, które są wolne od tej dolegliwości. Nie istnieje tutaj reguła – trudności w zasypianiu lub częste budzenie się w nocy mogą dotyczyć też przyszłych mam, które zachowują zasady higieny snu i nigdy wcześniej nie miały podobnych problemów.
Kiedy pojawia się bezsenność w ciąży?
Bezsenność może pojawić się we wszystkich okresach ciąży.Brak snu nie zagraża bezpośrednio zdrowiu dziecka, jednak jest bardzo uciążliwy dla przyszłej mamy, którą już niebawem czeka całodobowa opieka nad noworodkiem.
Bezsenność w ciąży – 1. trymestr
1. trymestr, czyli czas pomiędzy 1. a 13. tygodniem ciąży, upływa pod znakiem burzy hormonalnej, która może powodować problemy ze snem. W tym czasie trudno się zregenerować również przez bóle głowy oraz napięcie i stres wynikające ze strachu przed poronieniem. Niektóre kobiety zmagają się też z wieczornymi mdłościami, a te także nie ułatwiają zasypiania.
Bezsenność w ciąży – 2. trymestr
2. trymestr, czyli okres między 13. tygodniem a końcem 27. tygodnia, często bywa nazywany „złotym okresem ciąży”. W tym czasie ryzyko poronienia znacznie spada, większość początkowych dolegliwości ustępuje, a przyszłe mamy obserwują u siebie poprawę nastroju oraz wzrost energii do działania. W niektórych przypadkach pojawiają się jednak trudności z zasypianiem ze względu na rosnący brzuch i problemy z oddychaniem. Jeśli chcesz zmniejszyć ryzyko pojawienia się bezsenności w tym okresie, sprawdź, jak powinien wyglądać zdrowy sen.
Bezsenność w ciąży – 3 trymestr
To właśnie w 3. trymestrze – czyli okresie między 27. tygodniem a spodziewanym terminem porodu – bezsenność najbardziej daje się we znaki. Przyszła mama stresuje się porodem i wyobraża sobie jego przebieg. Do tego dochodzi szereg dolegliwości fizycznych, takich jak bóle kręgosłupa, częste oddawanie moczu i zgaga, a także skurcze łydek, które często pojawiają się w godzinach nocnych. Co więcej, duży brzuch uniemożliwia przyjmowanie dogodnej pozycji podczas snu.
Co na bezsenność w ciąży?
Bezsenność może znacznie utrudnić codzienne funkcjonowanie, pogorszyć samopoczucie i spowodować kłopoty z koncentracją. Aby poradzić sobie z tym problemem, kobieta w ciąży nie powinna zażywać żadnych leków – nawet ziołowych preparatów, które wydają się bezpieczne – bez konsultacji z lekarzem prowadzącym. Sprawdź, jakie są najlepsze domowe sposoby na bezsenność w czasie oczekiwania na dziecko.
Domowe sposoby
Do sprawdzonych i zarazem bezpiecznych metod radzenia sobie z problemem bezsenności w ciąży należą przede wszystkim zdrowe nawyki. Jeśli wcześniej nie udało Ci się ich wypracować, najwyższa pora, aby to zrobić. Oto garść dobrych praktyk, które poprawią jakość snu w okresie ciąży i nie tylko:
Przewietrz pomieszczenie przed pójściem spać, aby w pokoju panowała odpowiednia temperatura.
Zrezygnuj z używania ekranów (laptop, smartfon, telewizor) przynajmniej na godzinę przed spaniem.
Wieczorem weź kąpiel z aromatycznymi olejkami.
Stosuj techniki relaksacyjne, np. ćwiczenia oddechowe lub medytację. Czasem wystarczy samo słuchanie muzyki relaksacyjnej.
Zrezygnuj z drzemek w ciągu dnia.
Zadbaj o umiarkowaną aktywność fizyczną w ciągu dnia. Najlepiej sprawdzi się ruch na świeżym powietrzu.
Jeśli to możliwe, kładź się spa ć i wstawaj o stałych porach.
Napary ziołowe
Jeśli stosujesz podstawowe zasady higieny snu, a mimo to bezsenność nie mija, możesz wypić napar ziołowy z melisy lub kwiatu lipy godzinę przed spaniem. Przekonaj się, czy melisa na sen przyniesie oczekiwane skutki w Twoim przypadku. Pamiętaj jednak, że picie ziołowych naparów także warto najpierw skonsultować z lekarzem prowadzącym.
- H. Baston, Podstawy położnictwa. Najważniejsze zagadnienia, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Wrocław 2011.
- A. Courtney i in., 9 miesięcy. Od zarodka do noworodka! Przewodnik po ciąży dla całej rodziny, Wydawnictwo Babaryba, Warszawa 2020.
- H. Murkoff i in., W oczekiwaniu na dziecko, Wydawnictwo Rebis, Poznań 2015.
- S. William i in., Księga ciąży, Wydawnictwo Mamania, Warszawa 2014.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.