Białe upławy – w ciąży, w czasie cyklu, w chorobie

Lekko biała wydzielina z pochwy – fizjologiczna reakcja

Lekko biała wydzielina z pochwy jest zupełnie naturalnym zjawiskiem. Stanowi fizjologiczną reakcję ze strony kobiecych narządów rodnych. Składa się ze złuszczonych komórek nabłonka wyścielającego pochwę oraz śluzu produkowanego w szyjce macicy. Jej zadaniem jest nawilżanie ścian pochwy, pozbywanie się chorobotwórczych bakterii, ochrona przed otarciami, w tym podczas stosunku – to naturalny lubrykant. Obserwacja wydzieliny pochwowej wykorzystywana jest do wyznaczania dni płodnych.

Wydzielina z pochwy ma jednolitą konsystencję, jest w lekko białym kolorze i nie ma nieprzyjemnego zapachu. Jej charakter ulega niewielkim zmianom w zależności od fazy cyklu menstruacyjnego. W pierwszej jego połowie wydzielina jest rzadka, przejrzysta i obfita, za co odpowiada wysoki poziom estrogenów. Następnie staje się gęściejsza, zmniejsza się jej ilość, a kolor jest bardziej intensywny. Jej lepka forma przed okresem stanowi przeszkodę dla plemników w drodze do komórki jajowej. 

Żółte upławy lub zielone upławy powinny być skonsultowane z lekarzem, podobnie jak zmiana zapachu wydzieliny, jej ilości czy inne odchylenia. Warto zatem obserwować jej wygląd, aby jak najszybciej zareagować w przypadku zmian i wdrożyć odpowiednie leczenie.

Białawy śluz w ciąży

Śluz w ciąży jest wytwarzany w nieco większych ilościach niż przed nią, co wiąże się ze zmianami hormonalnymi, jakie zachodzą w ciele przyszłej mamy. Część kobiet z tego powodu zmuszona jest nawet do noszenia wkładek higienicznych. Gęsty śluz w ciąży, w  tym galaretowaty śluz na początku ciąży, jest jednym z jej pierwszych objawów. Jego zadaniem jest zabezpieczenie ciąży. Po zapłodnieniu śluz tworzy czop śluzowy, zapobiegający wydaleniu zapłodnionej komórki jajowej – zamyka szyjkę macicy. Przez to nazywany bywa pospolicie „korkiem śluzowym”. Gęste białe upławy pełnią też funkcje ochronne – ograniczają ryzyko wnikania chorobotwórczych patogenów, które mogą wywołać infekcje u matki i dziecka.

Białe, gęste upławy w zwiększonej ilości pod koniec ciąży stanowią o odejściu czopu śluzowego. To informacja od organizmu, że przygotowuje się on do porodu. Szyjka macicy stopniowo się skraca, czemu towarzyszyć może pękanie niewielkich naczyń krwionośnych. W wyniku tego wydzielina może być lekko podbarwiona krwią. Śluz po porodzie stanowi również element odchodów połogowych.

Biały, serowaty śluz z pochwy – co go powoduje?

Biała, grudkowata wydzielina z pochwy, która przypomina ser twarogowy, jest charakterystyczna dla grzybicy pochwy. Z uwagi na to, że najczęstszym czynnikiem sprawczym tej choroby są drożdże, a szczególnie rodzaj Candida (głównie gatunek Candida albicans), to nazywana bywa drożdżycą lub kandydozą pochwy. Szacuje się, że ze schorzeniem tym przynajmniej raz w życiu zmagało się około 75% kobiet.

Najczęściej stwierdza się tzw. endogenne zakażenie grzybami z dolnego odcinka przewodu pokarmowego, które stanowią element jego naturalnej flory i przedostają się z okolic odbytu do pochwy. Rozwojowi choroby sprzyja przede wszystkim niedostateczna higiena, ciąża, przewlekła antybiotykoterapia, obniżenie odporności. Do zarażenia może dojść podczas stosunku z zakażonym partnerem.

Białym, serowatym upławom towarzyszą: silny świąd i pieczenie okolic intymnych, pobolewanie w podbrzuszu, ból podczas oddawania moczu, ból w trakcie stosunku i po nim, zmiany obrzękowo-rumieniowe. Objawy mogą się nasilać przed okresem. Biała, serowata wydzielina z pochwy leczona jest środkami przeciwgrzybiczymi, stosowanymi miejscowo (np. globulkami dopochwowymi, kremami), a przy braku rezultatów też doustnie. Konieczne okazuje się zazwyczaj podjęcie leczenia przez partnera seksualnego.

Szaro-białe upławy o rybim zapachu

W prawidłowych warunkach pochwa jest skolonizowana przez dobroczynną florę bakteryjną, której ważnym elementem są pałeczki kwasu mlekowego. W wyniku zmniejszenia ich ilości dochodzi do wzrostu poziomu pH w pochwie (> 4,5), co sprzyja rozwojowi patogenów. Powszechną sytuacją jest wówczas tzw. bakteryjna waginoza. Najczęściej czynnikiem etiologicznym są bakterie beztlenowe (np. Gardnerella vaginalis, Mycoplasma hominis, Prevotella spp., Mobiluncus spp.).Prawidłowy odczyn powinien być kwaśny, pH mieści się wówczas w zakresie 3,5–4,5.

Czynnikami sprzyjającymi bakteryjnej waginozie są m.in.:

• nieprawidłowa higiena osobista, 

• przebyte zabiegi ginekologiczne, 

• palenie papierosów,

• liczni partnerzy seksualni, 

• wewnątrzmaciczna wkładka antykoncepcyjna. 

Charakterystycznym objawem są obfite, szaro-białe upławy o nieprzyjemnym, rybim zapachu. Wydzielina może być wodnista lub pieniąca. Poza upławami choroba niekiedy nie daje żadnych innych dolegliwości. Czasami towarzyszy im jednak świąd lub podrażnienie. Lekarz na podstawie wymazu z pochwy określa drobnoustrój, który wywołał infekcję, i dobiera doustny lub dopochwowy antybiotyk. Ważne jest też przywrócenie prawidłowej flory bakteryjnej pochwy. W tym celu zaleca się miejscowe stosowanie preparatów z bakteriami Lactobacillus.

Jak można zapobiegać białym upławom z pochwy?

Aby nie doszło do pojawienia się chorobowych upławów, warto przestrzegać następujących wskazówek:

• używać specjalnych płynów do higieny intymnej, które normują poziom pH,

• podcierać się w kierunku od warg sromowych do odbytu,

• stosować probiotyki ginekologiczne,

• używać własnych przyborów kąpielowych, 

• nosić bieliznę z naturalnych materiałów,

• używać prezerwatyw podczas współżycia,

• regularnie odbywać wizyty u ginekologa.