Blizny po CC – jak zajmować się blizną, by wyglądała jak najlepiej?
Blizna po cięciu cesarskim wymaga specjalnej pielęgnacji, by poprawić jej funkcję i sprawić, by prezentowała się jak najlepiej. Mobilizacja skóry wokół blizny po cięciu cesarskim jest profilaktyką zrostów podskórnych oraz otrzewnowych.
Jak wygląda blizna po cięciu cesarskim?
Cięcie cesarskie jako alternatywa porodu drogami natury wiąże się nie tylko z wieloma możliwymi powikłaniami i ze wzrostem ryzyka krwotoku okołoporodowego czy żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej, lecz także pozostawia ranę. Rana, gojąc się, z czasem zamienia się w bliznę. W zależności od pielęgnacji można poprawić jej wygląd i funkcję skóry, na której się znajduje.
Rana po cięciu cesarskim ma od 10 do nawet 20 cm i znajduje się w linii bikini. Ma postać cienkiej kreseczki, po jej bokach można zauważyć węzły z nitki, którą rana została zaopatrzona podczas zabiegu operacyjnego. Rana z czasem, gojąc się, zamienia się w bliznę. W zależności od rodzaju zastosowanego szwu czy techniki szycia rana może wyglądać inaczej, lepiej lub troszkę gorzej. Najczęściej ma około 12 cm i jest zszywana szwem ciągłym jednowarstwowym rozpuszczalnymi nićmi chirurgicznymi, choć niektóre ośrodki stosują jeszcze nici nierozpuszczalne. Wygląd samej blizny zależy od powyższych czynników, a także pielęgnacji, uwarunkowań genetycznych pacjentki, od pracy z blizną, czyli jej mobilizacji poprzez masaż.
Przeczytaj także: Połóg – co to jest, jak wygląda?
Jak pielęgnować bliznę po cięciu cesarskim?
Często myj ręce, by podczas pielęgnacji nie przenieść do rany po cięciu cesarskim chorobotwórczych drobnoustrojów i nie doprowadzić do zakażenia. Rana powinna być czysta i sucha, nieuciśnięta materiałem. Zwykle zasklepia się w ciągu tygodnia, ale czasami potrzeba na to więcej czasu. Jeśli założony został szew z nici nierozpuszczanej, zgłoś się do lekarza w wyznaczonym czasie w celu usunięcia nitki.
Przez kilka, kilkanaście pierwszych dni, dopóki rana całkowicie się nie zasklepi, a strup nie odpadnie, dezynfekuj ją 2–3 razy dziennie delikatnym środkiem antyseptycznym z octenidyną lub mikrodacyną. Nie polecam stosowania środków na bazie alkoholu, ponieważ denaturuje on tkanki, utrudnia gojenie i obniża estetykę później powstającej blizny po cięciu cesarskim.
Pod prysznicem normalnie, bez żadnych oporów, myj ranę tymi samymi kosmetykami, co resztę ciała. Nowe kosmetyki mogą uczulać, dlatego lepiej nie eksperymentować. Po kąpieli ranę wycieraj suchym jednorazowym papierowym ręcznikiem lub za każdym razem używaj czystego bawełnianego ręcznika, co może być jednak uporczywe. Noś bawełnianą bieliznę, uważaj, by nie uciskać rany, niech bielizna kończy się ponad nią, najlepiej na wysokości pępka. Zakładaj również luźne ubrania i wietrz ranę. Zwracaj uwagę, aby podpaska nie dotykała rany pooperacyjnej.
Nie zalecam korzystania z pasów poporodowych – utrudniają gojenie się rany i powodują zmniejszenie napięcia mięśni tułowia, co zamiast poprawy funkcji i wyglądu brzucha, osłabia go i sprawia wrażenie, że jest większy i bardziej wiotki. Jeśli rana goi się prawidłowo, to jest blada, ma taką samą temperaturę jak reszta skóry, nie sączy się z niej żadna wydzielina i jest zasklepiona na całej długości.
Co powinno skłonić Cię do wizyty u lekarza ginekologa?
Do niepokojących objawów w obrębie rany pooperacyjnej należą: surowicza lub ropna wydzielina w obrębie rany, ocieplenie w porównaniu do otaczających tkanek, obrzęk, stwardnienie, ból, gorączka, rozejście się rany, nawet na małym odcinku. Jeśli stwierdzisz któryś z powyższych objawów, zgłoś się do lekarza w celu konsultacji i wdrożenia odpowiedniego postępowania.
Przeczytaj także: Endometrioza po cc – objawy, zabieg, operacja
Jak zmienić nawyki, by nie szkodzić, ale pomóc bliźnie w gojeniu?
Po cięciu cesarskim pionizuje się pacjentki (zaleca się im przyjęcie pozycji pionowej, czyli po prostu wstanie z łóżka) jeszcze w tej samej dobie, w której miała miejsce operacja. Zaraz po cięciu cesarskim wykonywanie gwałtownych ruchów może być bardzo bolesne i spowodować rozejście się rany. Wstając z pozycji leżącej, najpierw połóż się na boku i powoli usiądź. Przez pierwsze dni podczas kaszlu, kichania czy śmiechu możesz przytrzymywać brzuch, co zmniejszy nieprzyjemne wrażenia. Unikaj schylania się i dźwigania ciężkich rzeczy.
Masaż blizny rób po mniej więcej miesiącu od cięcia cesarskiego, gdy rana jest już całkowicie zagojona, a strup w całości odpadł. Wykonuj go regularnie, by zauważyć efekty. Podczas mobilizacji blizny wykonuj masaż, przesuwaj skórę do góry i do dołu, uciskaj dookoła. Do masażu możesz użyć olejku, by uelastycznić skórę i ułatwić przesuwanie rąk i palców po skórze blizny.
Żeby poprawić wygląd blizny, możesz zacząć stosować specjalne preparaty. Trzeba je jednak stosować regularnie, by mogły przynieść odpowiedni efekt. Popularne są maści, które zmiękczają bliznę i poprawiają jej wygląd – najczęściej zawierają wyciąg z cebuli, macicy perłowej, silikon, heparynę. Można stosować żelowe plastry z silikonem, które nakleja się po dopasowaniu, docięciu ich do wielkości blizny, z pozostawionym marginesem 5 mm z każdej strony. Raz na dobę należy plaster zdjąć, bliznę umyć, osuszyć i ponownie nałożyć plaster. Można go stosować od 3 do 5 dni. Warto udać się do fizjoterapeuty uroginekologicznego, który oceni bliznę i pokaże, jak prawidłowo i najbardziej skutecznie z nią pracować.
Na początku blizna wygląda jak cienka, czerwona kreseczka, następnie blednie i staje się różowa, aż osiągnie kolor perłowej bieli. W kolejnych ciążach blizna ta może przybierać ciemniejszy kolor, co po rozwiązaniu mija samoistnie.
Ostateczny wygląd blizny po cięciu cesarskim zależy od wielu czynników i na niektóre niestety nie mamy wpływu. Część pacjentek może mieć skłonność do bliznowców, czego niestety nie da się leczyć i pomimo odpowiedniej pielęgnacji blizna może być wypukła z przerośniętą tkanką bliznowatą. Takie blizny często wycina się podczas kolejnych cięć cesarskich, co niestety nie gwarantuje, że następnym razem blizna nie utworzy bliznowca.
Obserwuj ranę po cięciu cesarskim i w razie jakichkolwiek wątpliwości możesz kontaktować się z lekarzem bądź z położną środowiskową, by mogła rozwiać Twoje wątpliwości lub przeciwnie, wdrożyć odpowiednie do sytuacji leczenie. Choć nie wszystkie czynniki wpływające na wygląd blizny możesz kontrolować, to blizna, o którą lepiej zadbasz i której poświęcisz więcej czasu, wygląda ładniej, jest bardziej elastyczna i mniej widoczna.
Przeczytaj także: Czy usuwanie blizn boli? Sposoby, częstotliwość
- G.H. Bręborowicz, Położnictwo i ginekologia, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2020.
- J.W. Dudenhausen, Położnictwo praktyczne i operacje położnicze, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2020.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.