Boczniaki jak je rozpoznać i przyrządzić?
Boczniaki są bardzo smacznymi i popularnymi na całym świecie grzybami. Są szczególnie doceniane przez wegetarian, ponieważ stanowią dla nich zastępnik mięsa. Mają delikatny smak. Można je z łatwością wyhodować samodzielnie w ogrodzie.
Polecane
Boczniaki – jak wyglądają?
Boczniaki są grzybami jadalnymi, których kapelusze przyjmują kształt muszli ostryg. Ich średnica waha się od 5 do 15 cm. Kolor kapelusza jest szarobiały, a łodyga gruba i twarda. Boczniaki w spodniej części mają wyraźnie zarysowane skrzela od środka łodygi do brzegu kapelusza. Są bardzo popularne w azjatyckiej kuchni. Można je spotkać w lasach Europy Północnej, Azji Syberyjskiej, a także Ameryki Północnej.
Boczniaki to grzyby leśne. Najczęściej rosną na martwych drzewach liściastych. Można je również spotkać na chorych i starych drzewach. Występują w większych skupiskach. Są ze sobą pozrastane, a kształtem i wyglądem przypominają ostrygi. Można je zbierać późną jesienią i zimą, jeśli okaże się wystarczająco łagodna.
Jakie są rodzaje boczniaków?
Wyróżniamy wiele rodzajów boczniaków. Do najpopularniejszych należą:
boczniaki perłowe – jedna z najpowszechniej występujących odmian, stosowana w kuchniach na całym świecie,
boczniaki ostrygowate – również popularna odmiana, która zmienia kolor wraz z dojrzewaniem (od koloru ciemnoniebieskiego do jaśniejszych odcieni),
boczniaki królewskie (zwane również boczniakami mikołajkowymi czy trąbkami królewskimi) – mają smak zbliżony do mięsa i są stosowane przez wegan jako jego zamiennik. Odmianę tę można z powodzeniem hodować w warunkach domowych i ogrodowych.
Jakie są właściwości prozdrowotne boczniaków?
Boczniaki zawierają dużo przeciwutleniaczy. Są uważane za grzyby, które mają bardzo silny wpływ na komórki nowotworowe, a także właściwości przeciwzapalne. Pomagają w zahamowaniu rozwoju nowotworów. Naukowcy traktują boczniaki jako żywność, która może potencjalnie pomóc zwalczyć raka. Szczególnie przydatne są przy leczeniu nowotworów piersi i okrężnicy. Ekstrakt z boczniaków wspomaga terapię białaczki i raka jelita grubego.
Jeden ze składników boczniaków – niacyna – poprawia pracę mózgu. Może także ochronić osoby starsze przed chorobą Alzheimera i powstawaniem zaburzeń poznawczych.
Czy boczniaki mogą wywoływać alergie?
Boczniaki, tak jak każde grzyby, mogą wywołać uczulenie. Ich konsumpcja może spowodować wysypkę na skórze, gorączkę, dreszcze lub bolesność stawów. Jeżeli ktoś zmaga się z alergią na pleśń, po zjedzeniu boczniaków może odczuwać objawy związane z tym rodzajem uczulenia, np. swędzenia lub obrzęki w okolicy gardła, języka, ust czy twarzy.
Boczniaki zawierają także puryny. Są to związki, które rozkładają się w ludzkim ciele na kwas moczowy. Jeżeli ktoś zmaga się z dną moczanową, to spożycie boczniaków może nasilić objawy tej choroby, takie jak obrzęki oraz ból i zaczerwienienie stawów.
Jak przygotować boczniaki do spożycia?
W sezonie jesiennym w kuchni królują różne dary natury. Najczęściej można spotkać tam grzyby takie jak: borowik, kozak grzyb czy podgrzybki. Coraz częściej pojawiają się w niej też boczniaki.
Mają one bardzo dobry smak i ciekawą chrupką strukturę. Są coraz częściej wybierane jako zamiennik dla pieczarek. Można je bez problemu kupić w większości sklepów.
Boczniaki są bardzo smaczne pod wieloma postaciami. Doskonale nadają się zarówno do gotowania, jak i smażenia. Można ich użyć do przygotowania zupy. Wegetariańskie flaczki z boczniaków nie mają sobie równych. Grzyby te można wykorzystać też do zrobienia gulaszu. Nadają się doskonale do tego, by przygotować z nich panierowany kotlet. Nie należy spożywać boczniaków na surowo.
Jak hodować boczniaki?
Poza tym że boczniaki są szeroko dostępne w sprzedaży, można je również z powodzeniem wyhodować we własnym garażu lub w piwnicy. Najczęściej boczniaki uprawiane są na słomie. Najprostszym sposobem jest zakupienie gotowego balotu, który będzie zawierał już grzybnię boczniaka. Koszt takiego gotowego podłoża wynosi około 25 zł. Boczniaki rosną w temperaturze od 5 do 21°C. Najlepsze plony można uzyskać, kiedy temperatura waha się pomiędzy 10 a 16°C. Grzyb ten lubi miejsca chłodne i zarazem wilgotne. Dlatego najlepiej umieścić słomę z jego grzybnią w piwnicy lub w garażu. Jeden balot pozwala na zebranie około 3 kg boczniaków. Można wykorzystać go kilka razy. Należy jednak wziąć pod uwagę konieczność nawadniania go i zapewniania grzybni co jakiś czas odpoczynku.
- E. Gerhardt, Grzyby. Wielki ilustrowany przewodnik. Ponad 1000 opisanych gatunków, Wydawnictwo Klub dla Ciebie, Warszawa, 2006.
- W. Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, Kraków, 2003.
- M. Gapiński i in., Boczniak Technologia uprawy i przetwarzania, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa, 2010.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.