Ból brzucha w ciąży – co go może powodować?

Co oznacza ból brzucha w ciąży?

Ból brzucha w ciąży jest stosunkowo powszechnie występującą dolegliwością. Jego przyczyny mogą być różne. Czasami odpowiada za niego po prostu rozwijająca się ciąża. Wraz z jej zaawansowaniem następuje intensywny wzrost płodu. Nabierające na masie ciała dziecko zaczyna w coraz większym stopniu wywierać nacisk na okoliczne tkanki. Najbardziej jest on odczuwany przez narządy znajdujące się w jamie brzusznej. Dolegliwościom bólowym mogą towarzyszyć również częstsze parcie na pęcherz, problemy z nietrzymaniem moczu czy duszność z uwagi na ucisk wywierany przez rosnący płód i powiększającą się macicę na pęcherz moczowy i przeponę.

Ból brzucha w ciąży jak przed okresem

Ból podbrzusza w ciąży na początku pierwszego trymestru przypomina dolegliwości towarzyszące krwawieniu miesiączkowemu. Ciało kobiety przygotowuje się do macierzyństwa i stwarza najlepsze warunki do rozwoju zarodka – macica się rozciąga, pociąga więzadła maciczne, a stawy biodrowo-krzyżowe się rozluźniają. Na początkowym etapie ciąży łatwo pomylić towarzyszące jej dolegliwości bólowe z miesiączką. Pamiętaj, że okres w ciąży nie występuje, ale podczas zagnieżdżania się zarodka w ścianie macicy może pojawić się niewielkie plamienie. W związku z przekrwieniem tkanek w wyniku podwyższonego poziomu progesteronu może dojść do kłucia w podbrzuszu. Dolegliwości zwykle nasilają się podczas wysiłku i dźwigania. Podobne objawy towarzyszą zapaleniu przydatków czy zapaleniu wyrostka robaczkowego, które na wszelki wypadek należy wykluczyć podczas konsultacji z lekarzem. 

Ból brzucha w ciąży a ryzyko poronienia

Ból brzucha w pierwszym trymestrze ciąży wiąże się ze zwiększonym ryzykiem poronienia. Poronienie przeważnie zaczyna się od krwawienia, które może nasilić się w ciągu kilku godzin do kilku dni. W tym czasie dochodzi do wydalenia zawartości jamy macicy z organizmu w postaci skrzepów krwi i resztek tkankowych. Może temu towarzyszyć ból miesiączkowy lub przypominający parcie. Ryzyko poronienia maleje wraz z zaawansowaniem ciąży i znacznie spada po 20. tygodniu. Przyszła mama nie powinna lekceważyć plamienia w ciąży czy innych niepokojących objawów i w razie ich pojawienia się, skontaktować się z lekarzem.

Ból brzucha w ciąży a objawy gastryczne

Ciąża jest okresem, podczas którego w ciele kobiety zachodzi wiele zmian w układzie hormonalnym, nieobojętnych dla funkcjonowania reszty organizmu. Częstymi dolegliwościami doświadczanymi przez przyszłe mamy są fizjologiczne zmiany w obrębie układu pokarmowego. Ból brzucha towarzyszy takim ciążowym przypadłościom, jak gazy czy wzdęcia. Przyszłe mamy często narzekają na refluks żołądkowo-przełykowy i cofanie się kwaśnej treści żołądkowej do górnego odcinka przewodu pokarmowego. Wówczas pojawić się może piekący ból brzucha, zlokalizowany zamostkowo, czyli na wysokości mięśnia sercowego. Zaparcia i ból brzucha w ciąży to również częsta zależność. Zmiany hormonalne wywołane przez ciążę spowalniają pracę jelit, co sprzyja rzadszym wypróżnianiem. Zalegające masy kałowe sprawiają, że kobieta może czuć dyskomfort i być ociężała. Jak złagodzić taki ból brzucha w ciąży? Bardzo ważne jest stosowanie się do zasad odpowiednio zbilansowanej diety i odpoczywanie po posiłku.

Ból brzucha w ciąży a ruchy dziecka

Pierwsze ruchy dziecka rozpoznawalne są dopiero około 16.–20. tygodnia ciąży. Początkowo porównuje się je do charakterystycznych „bąbelków”, uczucia przelewania czy bulgotania. Jednak wraz z zaawansowaniem ciąży, kiedy dziecko precyzuje swoją aktywność, a jednocześnie powiększająca się macica i rosnąca masa ciała płodu ograniczają ilość wolnego miejsca, ruchy dziecka stają się bardziej dotkliwe. Kopnięcia te mogą być niekiedy bolesne dla przyszłej mamy, ale nie są dla niej groźne.Około 35. tygodnia ciąży, a więc około 8. miesiąca, ruchy dziecka stają się rzadsze. Sygnał alarmowy to mniej niż 4 ruchy na godzinę i zupełny ich brak.

Ból brzucha w ciąży w 2 trymestrze

Ból podbrzusza w ciąży od drugiego trymestru mogą być spowodowane tzw. skurczami Braxtona-Hicksa. Aktywność skurczowa macicy rejestrowana jest od 20. tygodnia ciąży. Nazwa wspomnianych skurczów wywodzi się od nazwiska angielskiego ginekologa, który opisał je po raz pierwszy w XIX w. Inaczej nazywane są one nieskoordynowaną czynnością skurczową macicy. Stanowią efekt napinania się macicy i przygotowują ją do skurczów porodowych. Są nieregularne i z reguły mało bolesne. Opisać je można jako nagłe twardnienie i napięcie macicy, które ustępuje po kilku lub kilkunastu minutach. Można je łagodzić różnymi metodami relaksacji, takimi jak masaż okolicy krzyżowej, ciepły prysznic. Skurcze Braxtona-Hicksa nie stanowią zagrożenia ani dla płodu, ani dla mamy. 

Ból brzucha w ciąży a skurcze przepowiadające i porodowe

Około 38. tygodnia ciąży pojawiają się tzw. skurcze przepowiadające. Im bliżej porodu, tym stają się one silniejsze. Od typowych skurczów porodowych różnią się tym, że nie powodują rozwierania się szyjki macicy.Mają stałe natężenie i raczej nie zmieniają swojej częstotliwości. Z kolei skurcze porodowe szybko przybierają na sile i są o wiele częstsze. Na 2 dni przed porodem najczęściej dochodzi do odejścia czopu śluzowego, który zamyka kanał szyjki macicy. Towarzyszący temu ból brzucha może wskazywać, że rozpoczęły się już skurcze porodowe. Są one rytmiczne i charakteryzują się silnym bólem w okolicy krzyżowej, lędźwiowej i w podbrzuszu.

Ból brzucha w ciąży – kiedy udać się do lekarza?

Choć ból brzucha w ciąży z reguły nie jest niebezpieczny, należy zawsze skonsultować go z lekarzem, jeśli towarzyszą mu: 

• wymioty, nudności,

• gorączka,

• krwawienie,

• ból w trakcie oddawania moczu,

• zawroty głowy,

• częste skurcze, 

• twardnienie brzucha, 

• tkliwa macica, 

• inne niepokojące dolegliwości.