Bóle głowy – rodzaje, przebieg, metody leczenia
Ból głowy nie zawsze jest powodem do niepokoju. Często jest on reakcją na stres i przemęczenie. Nie powinieneś go jednak bagatelizować, bo czasem ból głowy to objaw problemów zdrowotnych. Poznaj rodzaje bólu głowy, ich charakterystyczne cechy oraz metody leczenia.
W zależności od przyczyny bóle głowy różnią się charakterem i lokalizacją oraz okolicznościami ujawniania. Ich przebieg doraźnie można łagodzić domowymi sposobami, takimi jak odpoczynek czy kompresy, jednak pamiętaj, że często nawracające i przybierające na sile powinny być skonsultowane z lekarzem.
Jakie mogą być bóle głowy?
Ból głowy to powszechna, ale niejednoznaczna dolegliwość, która w zależności od przyczyny charakteryzuje się różnym przebiegiem. Bóle głowy dzieli się na dwa rodzaje: samoistne, zwane też pierwotnymi, i wtórne. Bóle głowy z tyłu o charakterze samoistnym pojawiają się niezależnie od innych objawów, tzn. że nie są wynikiem innej choroby, infekcji czy urazu. Związane są raczej z nieprawidłowym funkcjonowaniem układu nerwowego. Jedną z najczęstszych dolegliwości tego typu jest napięciowy ból głowy, który może trwać od mniej więcej pół godziny do kilku czy nawet kilkunastu dni z przerwami, bądź nawet utrzymywać się przez kilka miesięcy. Napięciowe bóle głowy zwykle są obustronne i opisywane jako ściskające, choć mogą także dokuczać tylko w okolicach skroni. W tym czasie możesz odczuwać również bolesne napięcie mięśni karku i uczucie napierania w okolicy oczu.Niezwykle nieprzyjemny jest klasterowy ból głowy, często utożsamiany z migreną lub nerwobólem twarzy. Charakteryzują go okresowe napady, trwające średnio do 8 tygodni. W takim przypadku możesz odczuwać bardzo silny ból głowy w okolicy oczodołów z tendencją do promieniowania w kierunku szczęki, karku i ramienia. Do tego dochodzą:
łzawienie,
zaczerwienienie spojówek,
pocenie twarzy,
uczucie zatkania nosa,
opadanie powieki.
Klasterowe bóle głowy wywołują niepokój i pobudzenie ruchowe. Na ogół występują u młodych mężczyzn w wieku 20–30 lat. To równie często występujący ból głowy u dzieci. Częstym typem bólu głowy, zwłaszcza u kobiet, jest migrena. Do jej typowych objawów zaliczamy jedno- lub obustronny pulsujący ból głowy w skroniach, trwający do 72 godzin i przebiegający z zespołem dodatkowych objawów, takich jak światłowstręt, nudności czy szum w uszach.
Wtórny ból głowy – rodzaje
Wtórne bóle głowy z przodu, z tyłu lub po bokach najczęściej spowodowane są zaburzeniami na tle krążeniowo-naczyniowym, neurologicznym, zwyrodnieniowym, hormonalnym, metabolicznym, onkologicznym czy psychicznym. Mogą też stanowić objaw ostrzegawczy przed zbliżającym się zagrożeniem dla zdrowia, takim jak udar niedokrwienny czy malformacja tętniczo-żylna (zmiany struktur i kształtu naczyń krwionośnych powodujące krwotoki), bądź występować w przebiegu choroby, np. w przypadku nadciśnienia tętniczego.Jednym z bardziej nieprzyjemnych rodzajów dolegliwości ze strony głowy jest ból zatokowy. To efekt nagromadzenia się wydzieliny w przestrzeniach zatok na skutek infekcji alergenów lub chorobotwórczych mikroustrojów. Sprzyjają mu także nawracające infekcje górnych dróg oddechowych, przerost migdałków i choroby zębów, takie jak próchnica. W efekcie pojawia się ból głowy z przodu (czoła) i górnej części twarzy, nasilający się podczas schylania. Bóle głowy mogą świadczyć o problemach zdrowotnych, takich jak przeziębienie, przebyte urazy głowy i szyi oraz zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa szyjnego, nadczynność tarczycy, zaburzenia pracy nadnerczy, wady wzroku czy guz mózgu. Ból głowy nierzadko stanowi reakcję na stres i przemęczenie, odwodnienie i niedożywienie, zmianę pogody, przewianie, hałas i nieprzyjemne otoczenie.
Co sprawdza się na ból głowy?
Ból głowy z tyłu, w skroniach czy w okolicy czoła niekorzystnie wpływa na samopoczucie i utrudnia normalne funkcjonowanie, dlatego nie zwlekaj i zacznij działać od razu. Metody uśmierzania dolegliwości w znacznym stopniu zależą od przyczyny, zwłaszcza w wypadku bólu wtórnego. Środki farmakologiczne sprawdzają się również podczas bólu głowy o charakterze pierwotnym, ale nie powinny stanowić wyłącznej metody leczenia. Aby ograniczyć czas trwania i natężenie ataku bólu o podłożu migrenowym, udaj się na odpoczynek w zaciemnionym, cichym i wywietrzonym pomieszczeniu bądź wyjdź na świeże powietrze i głęboko oddychaj. Metodą, która sprawdza się na pulsujący ból głowy, jest także popijanie małymi łykami zimnej wody lub herbaty ziołowej. Napięciowy ból głowy z kolei pozytywnie reaguje na chłodne kompresy i wszelkie techniki relaksacyjne, np. hydrozabiegi. Ukojenie przynoszą ciepła i aromatyczna kąpiel połączona z masażem karku, ramion i skroni, a także ćwiczenia ruchowe obręczy barkowej. Rozluźnienie napiętych partii możesz szybko osiągnąć, wykonując krążenia ramion czy skłony głowy. Tego typu aktywność nie tylko warto uprawiać w przerwach od pracy czy nauki. To dobry sposób także na ból głowy w ciąży.
- Dietlmeier P., Migrena i bóle głowy, Wydawnictwo Medpharm, Wrocław, 2016.
- Stępień A., Bóle głowy, Czelej, Lublin, 2004.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.