Ból w szyi – przyczyny, objawy, domowe sposoby leczenia

Ból szyi po spaniu

Ból w szyi to niejednoznaczny objaw, ale jednocześnie bardzo powszechny, który może dotknąć każdego, niezależnie od wieku. Przyczyny nieprzyjemnego stanu nie muszą być związane z postępującymi zmianami chorobowymi w obszarze kręgów i jego pobliskich tkanek miękkich, z osteofitami, nowotworem czy innymi zaburzeniami. Ból szyi nierzadko związany jest z przeciążeniem kręgosłupa i obręczy barkowej, wynikającym z niewłaściwego trybu życia. Z powodu niewystarczającej ilości i jakości ruchu układ kostno-stawowy i mięśniowy nie jest odpowiednio stymulowany. Włókna tkanek kurczliwych wiotczeją, a struktury kolagenowe stają się mniej elastyczne. Postępowi zmian sprzyja zwłaszcza spędzanie czasu nie tylko wolnego, ale też w pracy lub podczas nauki, w niewłaściwej pozycji siedzącej.

Sztywność karku i dyskomfort w okolicach szyi, a nawet bóle głowy i dodatkowe objawy, takie jak drętwienie i strzelanie w karku, wywołuje również spanie na źle dobranej poduszce i materacu. Sytuacje, w których przez dłuższy czas trzymasz głowę zbyt mocno uniesioną, skręconą czy pochyloną, jednostronnie obciążają odcinek szyjny kręgosłupa i wywołują niekorzystne napięcia w jego okolicy. Utrwalanie nieprawidłowych nawyków siedzenia czy spania może z czasem prowadzić do ucisku nerwów i innych struktur znajdujących się w okolicy, prowokując kolejne dolegliwości, a nawet wady postawy.

Jedną z powszechnych deformacji w okolicach karku jest tzw. szyja smartfonowa. Polega ona na zmianie ustawienia kręgów kręgosłupa szyjnego, tworzącej nadmierne ich pochylenie do przodu i wywłaszczenie naturalnej lordozy na skutek zbyt długiego i częstego wpatrywania się w tablet czy smartfon.

Ból szyi z lewej lub prawej strony

Ból mięśni szyi po lewej lub prawej stronie najczęściej bywa związany ze zmianami zwyrodnieniowymi i zwyrodnieniowo-wytwórczymi kręgosłupa oraz krążków międzykręgowych na tym poziomie. Jeśli do tej pory nie dotknęły Cię żadne dolegliwości ze strony karku, a jesteś osobą w podeszłym wieku, nie musisz się denerwować. To naturalne zmiany związane z procesem starzenia się i zużywania układu ruchu, na które każdy z nas jest narażony wraz z biegiem lat.

Dyskopatia szyjna to ogólne pojęcie na wiele schorzeń powodujących niszczenie krążka międzykręgowego. Oznacza, że doszło do utraty jego właściwości amortyzacyjnych. Uszkodzenia w jego obrębie powodują uwypuklenie części pierścienia do wnętrza kanału kręgowego w jedną ze stron, dlatego możesz odczuwać przykre dolegliwości po lewej lub prawej stronie, w zależności od kierunku jego przesunięcia.

Ból szyi jest częstym powikłaniem po urazach ramienia, w tym również nadwyrężenia i przemęczenia potreningowego lub po prostu od noszenia zbyt ciężkiej torby. Takich dolegliwości możesz także doświadczyć w wyniku przewiania. To nierzadko bagatelizowany stan, ale powoduje dokuczliwe objawy i wymaga odpowiedniego leczenia. Na przewianie głowy, szyi czy ramienia narażasz się nie tylko, gdy wychodzisz na dwór w wietrzną i deszczową pogodę bez szalika czy nakrycia głowy. Przewianie może być spowodowane działaniem zimnego strumienia powietrza z włączonej klimatyzacji samochodowej lub domowej, owiania ciała powietrzem przez uchylone okno podczas jazdy, a nawet nawiewem wiatraka czy przeciągiem.

Ból szyi z przodu i z tyłu

Boląca szyja z przodu to dolegliwość najczęściej niezwiązana z chorobami kręgosłupa. Zwykle bywa wynikiem kłopotów struktur biegnących w tej części ciała. Za dyskomfort mogą być odpowiedzialne np. punkty spustowe, czyli zgrubiałe, zbyt napięte pasma włókien mięśniowych, które dobrze wyczujesz pod skórą jako twarde guzowate wysepki. Zmiany tego typu w tym obszarze zwykle dotyczą mięśnia mostkowo-sutkowo-obojczykowego czy dwubrzuścowego. Podłoże powstawania takich zmian jest różnorodne, a jedną z przyczyn bywa stres. Jest on często niesłusznie ignorowany, a współodpowiada za pojawianie się i zaostrzanie wielu chorób, nie tylko bólu szyi. Nieprzyjemności w pracy czy w szkole, niepowodzenia w życiu osobistym czy lęki i negatywne emocje związane z różnorodnymi wydarzeniami silnie stymulują układ endokrynologiczny do produkcji adrenaliny. Organizm jest w stanie pobudzenia, a tłumienie adrenaliny poprzez brak upustu w postaci sesji relaksacyjnych, wysiłku fizycznego czy innej metody powoduje wzrost ciśnienia krwi, nadmierne pocenie się, fizyczne napięcie mięśni oraz zespół wielu innych objawów.

Ból szyi możesz złagodzić nie tylko ćwiczeniami, okładami czy masażem. Walkę ze stresem zacznij od psychoterapii. Nie musisz iść od razu do psychologa. Spróbuj samodzielnie znaleźć wyciszające zajęcie, ale jednocześnie takie, które pozwoli Ci się pozbyć negatywnych emocji i stresu. Ból w szyi może też być spowodowany przez napięciowe bóle głowy. To rodzaj bólu często związany z ogólnym zmęczeniem, przepracowaniem i stresem. Poza uczuciem obręczowego ucisku wokół głowy możesz doświadczyć w przebiegu bólu głowy tego typu dolegliwości w okolicy potylicy i karku.

Ostry i przewlekły ból szyi – diagnostyka

Ze względu na szerokie spektrum przyczyn ból szyi wymaga konsultacji lekarskiej. Specjalistyczna diagnostyka pozwala dokładnie określić źródło problemu. Nie lekceważ nawet lekkiego dyskomfortu, który doraźnie złagodzisz maścią z apteki. Leczenie bólu szyi to złożony proces, wymagający kompleksowej opieki. Bagatelizowanie problemu może nasilać dolegliwości i pogorszyć Twój stan zdrowia. Pamiętaj również, że nie ma złotego środka na ten nieprzyjemny stan i każdą przyczynę leczy się na różne sposoby. Innej terapii będzie bowiem wymagać ból szyi spowodowany przez zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa szyjnego, a innej potrzebują dolegliwości spowodowane stanem zapalnym. Również ból na tle psychicznym, czyli związany np. ze stresem, zwalcza się specjalnymi metodami.

W diagnozowaniu jednym z najważniejszych elementów jest wywiad, w którego przebiegu przedstawisz lekarzowi lokalizację, charakter i przebieg problemu. Określisz też natężenie i zespół dodatkowych dolegliwości. Topografia bólu i historia choroby to cenne informacje. Ustalenie przyczyny, która wywołuje ból nierzadko wymaga serii badań. Podczas wywiadu w gabinecie lekarz może wykonać wstępne badanie palpacyjne i testy funkcjonalne. Dzięki nim oceni ruchomość kręgosłupa oraz możliwości motoryczne obręczy barkowej. Na podstawie uzyskanych informacji może zalecić dodatkowe badania uzupełniające i inne testy diagnostyczne. Na ból przebiegający z drętwieniem ręki, szumem w uszach i sztywnością karku, w podejrzeniu zmian zwyrodnieniowych zwykle wykonuje się badanie RTG. Cennych informacji na temat stanu kręgosłupa dostarczają też rezonans magnetyczny (MRI) i tomografia komputerowa (TK). Poza obrazem układu kostno-stawowego badania tego typu pomagają dostrzec zmiany natury organicznej. Jeśli natomiast nerwoból szyi stanowi przyczynę omdleń lub nasila się podczas skrętów głowy, konieczne może okazać się przeprowadzenie badań naczyniowych, np. USG z funkcją Dopplera.

Co pomaga na ból szyi?

Ze względu na to, że ból szyi nie zawsze jest spowodowany urazem czy przeciążeniem, na który w pierwszej kolejności możesz wykonać zimny okład, a stylem życia, postępującym wiekiem i przewlekłymi chorobami układu ruchu górnego odcinka kręgosłupa, doraźne środki są mało efektywne i krótkotrwałe. W walce z objawami dyskopatii czy nawykowymi wadami postawy ciała bezcenna jest rehabilitacja ruchowa, w tym gimnastyka korekcyjna, wypracowanie zdrowych nawyków, czy też dostosowanie stanowiska pracy i nauki do potrzeb kręgosłupa oraz poprawna higiena snu. Po zestaw ćwiczeń najlepiej zgłoś się do fizjoterapeuty lub lekarza. W wolnym czasie zdecyduj się na rekreację i aktywny wypoczynek, zwłaszcza jeśli Twoja praca jest związana z długim siedzeniem. Koniecznie dowiedz się również, jak prawidłowo siedzieć przy komputerze. Na ból karku po nocy dobroczynnie działają odpowiednia poduszka i materac. Unikaj dużych, puchatych modeli i płaskich, małych jaśków. Wybierz poduszkę ortopedyczną, która zapewni optymalne warunki podparcia i odciążenia dla Twoich pleców i karku. Jeśli jednak ból szyi z tyłu lub boku wynika z przemęczenia, pozwól sobie na masaż pleców i karku oraz ciepłą kąpiel i odpoczynek.