Czym jest badanie CMV IgM i kiedy warto je wykonać?

Czym jest CMV?

CMV jest wirusem należącym do tej samej rodziny co wirus opryszczki oraz ospy wietrznej i półpaśca. Odpowiada za wywołanie cytomegalii, czyli choroby groźnej dla kobiet w ciąży i noworodków. Cytomegalowirus jest powszechnie obecny w otoczeniu człowieka i atakuje głównie gruczoły ślinowe. CMV może po infekcji pozostawać w organizmie człowieka w postaci utajonej. Uaktywnia się jednak w stanach niedoboru odporności, w przebiegu choroby nowotworowej czy w ciąży. Przenoszony jest wyłącznie przez ludzi. 

Do zakażenia CMV może dojść poprzez kontakt bezpośredni z osobą chorą lub z nosicielem, a właściwie z ich wydzielinami, takimi jak:

• krew,

• ślina, 

• mocz,

• przeszczep zakażonego narządu,

• mleko podczas laktacji.

Warto jednak wiedzieć, że aktywne zakażenie u matki nie stanowi przeciwwskazania do karmienia piersią. 

Cytomegalowirus, podobnie jak kiła, może być także przenoszony drogą płciową.

Cytomegalia – jak objawia się ta choroba?

Cytomegalia to częsta choroba wirusowa. Za jej rozwój odpowiada wirus CMV. W zdecydowanej większości przypadków nie jest niebezpieczna i przebiega bezobjawowo. Czasami jednak osoby cierpiące z powodu cytomegalii zgłaszają:

• ból głowy,

• gorączkę,

• osłabienie,

• złe samopoczucie,

• ból gardła,

• trudności w przełykaniu śliny,

• ból migdałków,

• bóle brzucha, spowodowane powiększeniem wątroby i śledziony.

Symptomy te zazwyczaj mijają po mniej więcej 4 tygodniach i nie stanowią zagrożenia dla pacjenta. Wyjątek stanowią infekcje CMV w ciąży, ponieważ mogą one wpłynąć negatywnie na rozwój dziecka w łonie matki.

Infekcja CMV w ciąży może wywołać u dziecka:

• upośledzenie umysłowe,

• niedosłuch,

• małogłowie,

• wodogłowie,

• nieprawidłową masę urodzeniową,

• objawy skazy krwotocznej,

• osłabienie napięcia mięśniowego,

• drgawki,

• zapalenie siatkówki i naczyniówki oka,

• zaćmę.

Dlatego przy podejrzeniu infekcji CMV u kobiety w ciąży wykonuje się szereg analiz laboratoryjnych, takich jak CMV IgM i CMV IgG, mających na celu potwierdzenie lub wykluczenie cytomegalii oraz określenie charakteru zakażenia.

Obecność we krwi ciężarnej przeciwciał IgM skierowanych przeciwko CMV w dużym stężeniu oznacza, że do zakażenia doszło niedawno. Przeciwciała w klasie IgG pojawiają się zazwyczaj po kilku tygodniach od przebytej infekcji i pozostają przez całe życie.

Kiedy wykonać badanie poziomu IgM w zakażeniu CMV?

Oznaczenie poziomu przeciwciał IgM i IgG zalecane jest u kobiet w ciąży oraz starających się o dziecko. Takie postępowanie pozwala wykryć chorobę u osób, u których przebiega ona bezobjawowo i może stanowić zagrożenie dla nienarodzonego dziecka. Wirus CMV, podobnie jak wirus Herpes powodujący opryszczkę w ciąży, może zwiększać ryzyko poważnych powikłań i wystąpienia wad wrodzonych płodu.

Oznaczenie poziomu przeciwciał IgM i IgG przeciwko CMV można wykonać u noworodków, u których widoczne są objawy, takie jak: wysypka na ciele, zaburzenia jelitowe i żółtaczka hemolityczna. Dodatkowo testy przeprowadza się niekiedy u pacjentów z obniżoną odpornością, po przeszczepach narządowych. W kierunku CMV powinny się również przebadać osoby, które chcą oddać krew lub być dawcą szpiku.

Jak wygląda badania CMV IgM i jak się do niego przygotować?

Do wykonania oznaczenia miana przeciwciał IgM CMV konieczne jest pobranie krwi. Materiał najczęściej uzyskiwany jest z żyły łokciowej. Pacjent do takiego testu nie musi przygotowywać się w żaden specjalny sposób. Nie jest również wymagane, by był na czczo. Wynik badania serologicznego w kierunku CMV IgM można uzyskać już tego samego dnia, co pobranie materiału.

IgM w zakażeniu CMV – jak interpretować uzyskany wynik?

U osoby zdrowej immunoglobuliny w klasie IgM przeciwko cytomegalowirusowi nie występują. Jeśli więc CMV nie wniknął do organizmu, to wynik IgM będzie ujemny. Oczywiście warto mieć na uwadze, że IgM są wskaźnikiem wczesnej infekcji cytomegalowirusem. Ważne jest więc, by wykonać dodatkowe badanie – oznaczenie przeciwciał CMV IgG. Dopiero uzyskanie wyniku ujemnego obu tych badań daje gwarancję, że pacjent nie miał kontaktu z cytomegalowirusem, nie jest jego nosicielem ani nie choruje.

Nie należy samodzielnie interpretować wyników serologicznych, trzeba skonsultować je z lekarzem rodzinnym. Wysokie miano przeciwciał IgM CMV świadczy o świeżym procesie infekcyjnym toczącym się w organizmie. Szczególnie niebezpieczna jest infekcja wirusowa CMV w ciąży. Jeśli spodziewająca się dziecka kobieta otrzyma wynik dodatni w klasie IgM lub IgG, to istnieje prawdopodobieństwo zakażenia wewnątrzmacicznego.

Mimo że badanie serologiczne w kierunku infekcji CMV nie należy do badań podstawowych w ciąży, biorąc pod uwagę skutki zakażenia wirusem, warto je wykonać. Może być ono przeprowadzone nieodpłatnie, jeśli pacjentka ma skierowanie wystawione przez lekarza ginekologa.