Jak się odżywiać w przypadku biegunki?
Biegunka to stan, który nie tylko obniża komfort naszego życia, lecz także może stanowić zagrożenie dla zdrowia. Aby odciążyć jelita i zapobiec nasileniu biegunki, należy stosować odpowiednią dietę. Sprawdź, co jeść przy rozwolnieniu i jak przygotowywać produkty oraz potrawy.
Polecane
Biegunka - przyczyny i skutki
Mianem biegunki określa się luźne lub wodniste stolce, które występują trzy lub więcej razy w ciągu doby. Aby biegunkę uznać za przewlekłą, objawy muszą utrzymywać się przez cztery lub więcej tygodni. Jest wiele przyczyn tego typu biegunki. Może być ona spowodowana różnymi chorobami, w tym m.in.:
zespołem jelita drażliwego (IBS),
chorobą Leśniowskiego-Crohna,
wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego (WZJG),
przewlekłym zapaleniem trzustki,
nietolerancją laktozy,
celiakią.
Biegunkę mogą wywoływać również inne czynniki, w tym infekcje bakteryjne oraz wirusowe, a także przyjmowanie niektórych leków. W wielu przypadkach przyczyną biegunki jest stres.Naukowcy szacują, że przewlekła biegunka to stan, który dotyka ok. 5% populacji na świecie w danym momencie. Eksperci uważają, że częstość występowania tego typu biegunki jest taka sama u mężczyzn i kobiet, przy czym kobiety częściej niż mężczyźni doświadczają jednocześnie wzdęć, dyskomfortu w jamie brzusznej i bólu brzucha.
Skutki biegunki
Przewlekła biegunka może skutkować wystąpieniem poważnych problemów zdrowotnych. Może prowadzić do łagodnego odwodnienia, jednak jeśli nie będziesz uzupełniać utraconych płynów, wówczas mogą pojawić się objawy ciężkiego odwodnienia. Wśród nich należy wymienić przede wszystkim: ciemne zabarwienie moczu, zmniejszenie objętości moczu, zmęczenie, zawroty głowy, niskie ciśnienie tętnicze. Przewlekłej biegunce może towarzyszyć również upośledzone wchłanianie białka, tłuszczów, witamin, składników mineralnych. Dodatkowo może ona skutkować utratą masy ciała. W pojedynczych przypadkach obserwuje się podrażnienie okrężnicy i odbytnicy, a wraz z nim delikatne krwawienie z przewodu pokarmowego.
Co jeść przy biegunce?
Istotne znaczenie w przypadku biegunki ma odpowiedni sposób żywienia. Warto pamiętać, że istnieje wiele różnych przyczyn biegunki. Z tego względu rodzaj zalecanej diety powinien być indywidualnie dopasowany. Na przykład, jeśli biegunka jest wywołana spożyciem laktozy, to bardzo często wystarczy tylko ograniczyć lub zrezygnować z sięgania po produkty zawierające ten dwucukier. Źródłami laktozy są m.in. mleko słodkie, mleko zagęszczone, jogurt naturalny, kefir, maślanka, śmietanka, lody, sery białe.
Produkty zbożowe
Co jeść podczas biegunki przewlekłej? U większości pacjentów cierpiących na biegunkę zaleca się stosowanie diety o obniżonej zawartości błonnika pokarmowego. Stąd należy wybierać produkty zbożowe, takie jak: drobne makarony pszenne, kasze ugotowane do miękkości (np. kaszka manna, kasza kukurydziana, kuskus, jaglana), ryż biały, chleb pszenny lub pszenno-żytni, pieczywo chrupkie, płatki ryżowe lub kukurydziane.
Owoce i warzywa
Owoce należy spożywać bez skórki. Najlepsze będą jabłka, brzoskwinie, arbuzy, morele. Pomocne może być również przygotowanie koktajlu bananowego. Z kolei w formie przetartej można sięgać też po kiwi, jagody, borówki, maliny, truskawki, jagody.Wiele osób zadaje sobie również pytanie, co można jeść z warzyw podczas biegunki. Najlepiej tolerowane są: ziemniaki, cukinia, dynia, marchew, bakłażan, sałata, pietruszka. Sięgać można też po pomidory, jednak należy obrać je ze skórki i dodatkowo pozbyć się pestek. W ograniczonych ilościach dopuszczone są również: brokuły, kalafior, seler naciowy, młoda fasolka szparagowa. Jednakże w przypadku tych warzyw należy uważnie obserwować, czy nie nasilają one biegunki.
Mięso i ryby
Warto, aby w diecie znalazły się również produkty lekkostrawne, które są źródłem pełnowartościowego białka. Wśród nich można wymienić m.in.: mięso drobiowe bez skóry (kurczak, indyk), cielęcinę, mięso z królika, a także chudą wołowinę. Osoby zmagające się z biegunką mogą spożywać również chude ryby, takie jak: dorsz, szczupak, sandacz, fl ądra, mintaj. U niektórych pacjentów tolerowane są też tłuste ryby, w tym łosoś, pstrąg i halibut. Zastanawiasz się, co jeść na obiad przy biegunce? Dania mięsne i rybne należy przyrządzać, gotując je w wodzie lub na parze. Dopuszczalne jest również pieczenie w folii lub duszenie bez uprzedniego obsmażania. W diecie na obciążone jelita, którym towarzyszy biegunka, nie są wskazane produkty wędzone, smażone, konserwy, produkty w zalewie octowej, podroby.
Przetwory mleczne i jaja
W przypadku tolerancji laktozy osoby z biegunką mogą spożywać fermentowane produkty mleczne (np. jogurty naturalne, kefir, maślankę), a także chude i półtłuste sery twarogowe. Dobrym wyborem będą też jaja - te najlepiej gotować na miękko.
Napoje
W przypadku biegunki bardzo ważne jest zadbanie o odpowiednie nawodnienie. W tym celu należy wypijać ok. 2-2,5 litrów płynów dziennie. Najlepiej, aby były to: woda mineralna, soki owocowe lub warzywne rozcieńczone wodą, słaba herbata, kawa zbożowa. W utrzymaniu właściwego bilansu wodnego pomocne mogą być też czyste zupy jarzynowe (z dopuszczonych warzyw).
Inne produkty
Jako dodatek do lekkich obiadów sprawdzą się oleje roślinne (np. oliwa z oliwek, olej lniany, olej z wiesiołka), a także niektóre zioła i przyprawy: bazylia, tymianek, kminek, rozmaryn oregano, koperek, natka pietruszki, estragon, cynamon, mięta, melisa, majeranek, sok z cytryny.
- Gorospe EC. i in., Nutritional consequences of chronic diarrhoea, „Best Practice & Research. Clinical Gastroenterology” 2012, nr 26, str. 663-675.
- Schiller LR. i in., Chronic diarrhea: diagnosis and management, „Clinical Gastroenterology and Hepatology” 2017, nr 15, str. 182-193.
- Deng Y. i in., Lactose intolerance in adults: biological mechanism and dietary management, „Nutrients” 2015, nr 7, str. 8020-8035.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.