Ból w klatce piersiowej u dziecka – co może oznaczać?
Ból w klatce piersiowej kojarzy się zwykle rodzicom z chorobami serca i bywa powodem dużego niepokoju o zdrowie malucha. W rzeczywistości, w populacji pediatrycznej ból w klatce piersiowej ma zwykle charakter łagodny i rzadko wiąże się ze schorzeniami układu krążenia. Jakie mogą być jego przyczyny? Jeśli Twoje dziecko narzeka na ból w klatce piersiowej, to artykuł właśnie dla Ciebie!
Jak często występuje ból w klatce piersiowej u dzieci?
Wbrew powszechnemu przekonaniu ból w klatce piersiowej u dzieci wcale nie należy do rzadkości. Eksperci szacują, iż dolegliwość ta jest przyczyną nawet co 40. wizyty u pediatry. Na szczęście, w przeciwieństwie do populacji osób dorosłych, u najmłodszych pacjentów ból w klatce piersiowej ma zwykle charakter łagodny. Rzadko również wiąże się z chorobą kardiologiczną, czyli dotyczącą serca. Stanowi jednak źródło dużego stresu u rodziców. Rolą lekarza jest, aby szybko rozpoznać, u którego dziecka ból w klatce piersiowej jest niepokojący i może świadczyć o chorobie serca.
Przyczyny bólu w klatce piersiowej u dzieci
Istnieje bardzo dużo potencjalnych przyczyn bólu w klatce piersiowej u dzieci. Można podzielić je na przyczyny kardiologiczne i niezwiązane z chorobami serca.
Przyczyny kardiologiczne
Do „sercowych” przyczyn bólu w klatce piersiowej u dzieci należą:
zapalenie mięśnia sercowego,
nieprawidłowości w budowie serca: wady zastawek, nieprawidłowości w budowie przegrody międzykomorowej, tętniak zatoki aorty,
zespół Marfana,
wysięk w osierdziu.
Przyczyny niezwiązane z chorobami serca
Ból w klatce piersiowej u najmłodszych pacjentów zwykle ma podłoże „pozasercowe”. Za jego wystąpienie mogą odpowiadać:
choroby układu mięśniowo-szkieletowego, m.in. zapalenie chrząstek żebrowych, objawiające się zwykle bólem w klatce piersiowej podczas kaszlu; uraz, w tym uszkodzenie mięśni klatki piersiowej;
choroby układu oddechowego, takie jak astma, zapalenie płuc, zapalenie oskrzeli, zapalenie opłucnej, gruźlica płuc, odma opłucnowa, zatorowość płucna;
choroby przewodu pokarmowego, w tym: refluks żołądkowo-przełykowy, zapalenie przełyku, zapalenie żołądka, przepuklina rozworu przełykowego przepony, zaparcia, choroba wrzodowa żołądka;
zaburzenia psychiczne – depresja, napad lęku;
inne choroby, np. zapalenie skóry klatki piersiowej, choroby piersi czy zaburzenia miesiączkowania u dziewcząt.
W jednym z badań naukowych eksperci stwierdzili, że u 92% dzieci przyczyna bólu w klatce piersiowej nie była związana z chorobą serca. U 29,1% z nich ból spowodowany był chorobą uk ładu mięśniowo-szkieletowego, a u 9,1% schorzeniami układu oddechowego. Jedynie u 8% dolegliwości wynikały ze schorzeń kardiologicznych, najczęściej z zapalenia mięśnia sercowego. U ponad połowy pacjentów nie udało się ustalić przyczyny dolegliwości.
Przeczytaj również: Infekcje dolnych dróg oddechowych – jak je rozpoznać? Kiedy udać się do lekarza?
Jakie badania wykonać?
Mimo że ból w klatce piersiowej u najmłodszych ma najczęściej charakter łagodny, w przypadku jego wystąpienia zgłoś się z dzieckiem do pediatry. W pierwszej kolejności lekarz porozmawia z Tobą i z dzieckiem na temat występujących dolegliwości, charakteru bólu (np. kłucie, ucisk, pieczenie), chorób przewlekłych, stosowanych leków i objawów towarzyszących. Pamiętaj, aby przekazać specjaliście informację o wszelkich niepokojących symptomach u malucha, np. o gorączce, kaszlu, zawrotach głowy czy utracie przytomności.
Następnie lekarz przejdzie do badania fizykalnego, czyli oceny stanu zdrowia dziecka. Badanie obejmuje pomiar podstawowych parametrów życiowych (wartości ciśnienia tętniczego, saturacji, częstości akcji serca i liczby oddechów na minutę), badanie palpacyjne, oglądanie i osłuchiwanie poszczególnych okolic ciała.
Specjalista może zlecić wykonanie badań dodatkowych, w tym:
badania czynności elektrycznej serca (EKG),
RTG klatki piersiowej,
badań laboratoryjnych – morfologii krwi, oznaczenia stężenia troponiny, CRP, OB i aktywności kinazy kreatynowej.
Jeżeli lekarz uzna to za wskazane, skieruje dziecko do szpitala. Może być to konieczne np. w przypadku podejrzenia sercowego tła dolegliwości. Hospitalizacja będzie również niezbędna, jeśli dziecko ma nasilone objawy astmy lub duszność w przebiegu zapalenia płuc. Szczegółowe badania, takie jak echo serca (badanie echokardiograficzne) czy spirometrię (badanie czynnościowe układu oddechowego), wykonuje się w szpitalu lub poradni specjalistycznej.
Kto zajmuje się leczeniem bólu w klatce piersiowej u dzieci?
W zależności od podejrzewanej przyczyny bólu w klatce piersiowej pediatra może skierować Twoje dziecko do innego specjalisty. Najczęściej są to kardiolog dziecięcy (lekarz specjalizujący się w dziedzinie chorób serca u dzieci) i pulmonolog dziecięcy (specjalista chorób płuc u dzieci). Metoda leczenia bólu w klatce piersiowej zależy od przyczyny jego występowania.
Dowiedz się także: Czym zajmuje się pulmonolog dziecięcy? Jakie choroby leczy?
- Chen L. i in., The Causes of Chest Pain in Children and the Criteria for Targeted Myocardial Enzyme Testing in Identifying the Causes of Chest Pain in Children, „Frontiers in Cardiovascular Medicine”, 2021, dostęp online: lipiec 2023, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7960652/.
- Pisarra R. i in., Chest pain in a pediatric emergency department: clinical assessment and management reality in a third-level Portuguese hospital, „Porto Biomedical Journal”, 2022, dostęp online: lipiec 2023, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9257298/.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.