Jak powinna wyglądać kolacja osoby z cukrzycą?
Prawidłowo zbilansowana dieta w cukrzycy stanowi ważny aspekt leczenia. Pozwala na ustabilizowanie stężenia glukozy, utratę masy ciała i poprawę jakości snu. Warto pamiętać o regularności posiłków i ich odpowiednim przygotowaniu. Jest to istotne, aby zapobiec niedocukrzeniu czy zbyt wysokiemu stężeniu glukozy we krwi. Sprawdź, jak prawidłowo skomponować kolację dla diabetyka.
Dlaczego poziom glikemii przed snem jest ważny?
Dieta dla diabetyków jest bardzo ważnym elementem terapii, dlatego warto wiedzieć, jaki powinien być poziom cukru przed snem. Często cukrzycy typu II towarzyszy otyłość. Odpowiednie zbilansowanie posiłków, w szczególności kolacji, ma zatem wpływ na utratę masy ciała lub na utrzymywanie jej na stałym poziomie. Zarówno niski, jak i zbyt wysoki poziom cukru może zaburzać nocny odpoczynek, czego konsekwencją są: zmęczenie, zaburzenia pamięci i koncentracji oraz gorsze samopoczucie.
Pomiar stężenia glukozy we krwi przed snem pomaga w leczeniu cukrzycy. Ponadto należy go wykonywać w celach bezpieczeństwa. Zbyt niski poziom grozi hipoglikemią, czyli dużym obniżeniem poziomu glukozy, prowadzącym nawet do śpiączki. Poziom cukru przed snem powinni kontrolować diabetycy, seniorzy, osoby z insulinoopornością, ze stanem przedcukrzycowym, mieszkające samotnie czy z chorobami współistniejącymi. Zalecane wartości powinny mieścić się pomiędzy 100 a 140 mg/dl. Informacja o wysokości stężenia cukru jest ważna, aby móc kontrolować skuteczność diety i leczenia.
Kolacja – czy to najważniejszy posiłek dla diabetyka?
Wiele osób uważa, że śniadanie to najważniejszy posiłek dnia, jednak dla osób z cukrzycą to właśnie kolacja jest kluczowa. Podczas snu nie mamy możliwości kontrolowania swojej glikemii, dlatego ten ostatni posiłek przed pójściem spać powinien być dobrze rozplanowany i przygotowany. To, co zjesz na kolację, będzie mieć wpływ na poziom cukru podczas porannego pomiaru. Zjedzenie zbyt małego posiłku, źle zbilansowanego lub pominięcie go grozi niedocukrzeniem. W nocy mogą obudzić Cię „zimne poty”, drżenia mięśni czy głośne „burczenie w brzuchu”. U osób, które leczą się na cukrzycę i pominą kolację, może wystąpić efekt Somogyi. Pojawia się on, kiedy podczas snu powstaje nadmiar insuliny. Organizm, który odczuwa mocny spadek cukru, uwalnia hormony, mające zapobiec niedocukrzeniu. W wyniku tego rano podczas pomiaru cukru glikemia może być na bardzo wysokim poziomie.
Zbyt obfita kolacja może utrudniać zasypianie. Pomimo przespania całej nocy możesz odczuwać zmęczenie, nudności, wymioty i ból głowy. Efekt ten nazywany jest zjawiskiem brzasku. Poziom cukru może wynieść nawet 250 mg/dl, co jest niebezpieczne dla zdrowia. Odpowiednia kolacja ma za zadanie zapobiec takiej sytuacji.
Co jeść przed snem?
Kolacja w cukrzycy typu II powinna składać się z węglowodanów złożonych, białka i zdrowych tłuszczów. Warto stosować produkty o niskim indeksie glikemicznym, które nie spowodują gwałtownego wyrzutu cukru. Dobrze, by kolacja zawierała również odpowiednią ilość błonnika pokarmowego, który opóźniając wchłanianie cukrów, zapobiega wahaniom poziomu glukozy we krwi. Nie bój się sięgać po owoce o niskim indeksie glikemicznym, jednak pamiętaj, aby spożywać je w towarzystwie białka i niewielkiej ilości tłuszczu.
Nie bez znaczenia jest sposób przygotowania potraw. Unikaj smażonych potraw, sosów na bazie śmietany, fast foodów czy gotowych dań instant. Nie tylko mają one wysoki indeks glikemiczny, ale również działają prozapalnie. Cukrzycy powinni na stałe wykluczyć je ze swojego jadłospisu. Dobrym pomysłem jest przygotowanie kolacji z:
roślin strączkowych (fasoli, soczewicy, ciecierzycy, bobu, groszku),
produktów pełnoziarnistych (pieczywa, makaronów, ryżu, kasz),
warzyw (pomidorów, cukinii, bakłażanów, rzodkiewki, awokado, ogórka),
owoców (truskawek, malin, borówek, jabłek, brzoskwiń, porzeczek),
chudego mięsa,
chudego nabiału.
Nie należy przejadać się przed snem, dlatego objętość i kaloryczność kolacji powinna być dopasowana do zapotrzebowania kalorycznego. Jeśli chcesz stracić na wadze, musisz utrzymywać deficyt kaloryczny, czyli spożywać mniej kalorii, niż stanowi Twoje dobowe zapotrzebowanie. Nie ucinaj zbyt dużo kalorii, ponieważ pomimo że szybciej stracisz kilogramy, to odczujesz nerwowość, ból głowy czy efekt jojo. Spróbuj również przygotowywać posiłki na parze, gotować lub grillować bez dodatku tłuszczu. Będą one zdrowsze, a także pozwolą na utrzymanie prawidłowej masy ciała.
Jeśli masz cukrzycę, na pewno cenisz sobie szybki dostęp do lekarza, który zleci odpowiednie badania, jeśli będą potrzebne, rozwieje wątpliwości czy dopasuje leczenie. Wybierz jeden z pakietów zdrowotnych Welbi i skorzystaj z możliwości konsultacji ze specjalistami (ze specjalistami z reguły w ciągu 3 dni roboczych). W ramach pakietu OCHRONA COMPLEX Polisy Zdrowie Welbi od 119 zł miesięcznie możesz mieć dostęp do:
e-konsultacji i wizyt stacjonarnych u diabetologa i 28 innych specjalistów z czasem oczekiwania na wizytę przeważnie do 3 dni roboczych,
e-konsultacji i wizyt stacjonarnych u lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej (lekarza rodzinnego i internisty) w ciągu 24 godzin,
142 rodzajów badań laboratoryjnych, w tym testu obciążenia glukozą, morfologii, badania poziomu glukozy na czczo czy hemoglobiny glikowanej,
74 rodzajów badań obrazowych, np. USG jamy brzusznej,
5 rodzajów badań czynnościowych, np. EKG,
profilaktycznego przeglądu zdrowia raz do roku, który w wersji dla kobiet zawiera wizytę u ginekologa, badanie cytologiczne i USG piersi lub mammografię, a w wersji dla mężczyzn konsultację kardiologiczną, lipidogram i EKG.
Zamów na Welbi ofertę wybranego pakietu i dowiedz się, jak i z jakich usług medycznych można korzystać w ramach Polisy Zdrowie Welbi.
Propozycje kolacji dla osób z cukrzycą
To, co zjesz na kolację, zależy od Ciebie, jednak pamiętaj, aby każdy posiłek był dobrze zbilansowany. Możesz również korzystać z naszych przykładowych propozycji:
kanapka z pieczywa żytnego z żółtym serem, chudą wędliną i sałatką z warzyw,
grillowana pierś z kurczaka, z sosem tzatziki na bazie jogurtu naturalnego, pełnoziarnisty ryż,
bajgiel z łososiem, twarożkiem ze szczypiorkiem, porcją sałatki z rukoli, pomidorów koktajlowych i ogórka,
zapiekana cukinia z fetą i oliwkami, posypaną parmezanem i pestkami dyni,
sałatka z mozzarellą i pomidorami z dodatkiem oliwy i świeżej bazylii,
sałatka owocowa z jogurtem, orzechami włoskimi.
W Internecie jest wiele dostępnych jadłospisów dla diabetyków. Możesz je znaleźć pod hasłami „dieta dla cukrzyka” czy „kolacja dla cukrzyka typu 2”. Jeśli natomiast potrzebujesz jadłospis dopasowany do Ciebie, skorzystaj z porady dietetyka klinicznego.
- K. Korzeniowska, A. Jabłecka, Cukrzyca (Część III). Dieta w cukrzycy, „Farmacja Współczesna”, 2009, nr 2, s. 110–116.
- A. Laughin, Cukrzyca: nowe spojrzenie na leczenie, Wydawnictwo Astrum, Wrocław 2014.
- A. Kawalec, K. Pawlas, Czynniki środowiskowe wpływające na sen oraz zachowywanie higieny snu, „Problemy Higieny i Epidemiologii”, 2013, nr 94(1), s. 1–5.
- M. Małecki, Cukrzyca, „Medycyna Praktyczna”, 2019, nr 9 (343), s. 120–123.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.