Cykl miesiączkowy - długość, zaburzenia i objawy

Czym jest cykl miesiączkowy?

Cyklem miesiączkowym nazywamy zmiany w organizmie kobiety, zachodzące regularnie co miesiąc. Ich skutkiem jest krwawienie z dróg rodnych, a cykl jest fizjologiczną częścią działania układu hormonalnego. Cykl miesiączkowy tworzą cztery fazy.

• Menstruacja - czas krwawienia miesiączkowego. To, ile trwa okres, zależy od długości cyklu, który wynosi od 21 do 35 dni i jest indywidualny dla każdej kobiety. Minimalny czas krwawienia to 4 dni, maksymalny nawet tydzień. W trakcie menstruacji dochodzi do spadku stężenia i aktywności hormonów. Wskazuje się również na występowanie dolegliwości bólowych w dolnej części brzucha i uderzeń gorąca.

• Faza folikularna - czas rozwoju pęcheczyka Graffa, pod wpływem zwiększonej ilości i aktywności hormonów - estrogenów. Minimalny czas fazy folikularnej trwa 9 dni. W tym czasie obserwuje się obfite upławy w postaci lepkiego i gęstego śluzu.

• Owulacja - to moment pęknięcia pęcherzyka i uwolnienia komórki jajowej, która po trafieniu do jajowodu jest gotowa do zapłodnienia. Jeśli do tego nie dojdzie, komórka obumiera. Czas fazy owulacji wynosi jedynie jeden dzień.

• Faza lutealna - czas rozrostu błony śluzowej macicy, która przygotowuje się na przyjęcie zarodka. Brak zapłodnienia w okolicy 28. dnia cyklu powoduje złuszczanie się niepotrzebnej błony, czyli rozpoczęcie menstruacji.
  Cykl miesiączkowy może być podzielony również ze względu na płodność. Szczytowy okres z największą szansą na zapłodnienie trwa od 6 do 9 dni.

Kalendarz miesiączkowy

Kalendarz miesiączkowy to sposób na śledzenie cyklu miesiączkowego. Pozwala na obliczenie daty kolejnego okresu i czasu owulacji. Kalendarz miesiączkowy może być prowadzony manualnie lub w formie dostępnych aplikacji. Regularnie uaktualniany pozwala na kontrolę cyklu miesiączkowego, obliczenie dni płodnych i ewentualne planowanie ciąży, a także obserwację organizmu i comiesięcznych objawów. Podstawą działania kalendarza miesiączkowego jest ustalenie długości cyklu. Najczęściej trwa on 28 dni, jednak jest różny w zależności od kobiety. Najkrótszy wynosi 21 dni, najdłuższy 35. W wielu przypadkach jest zmienny, a różnica wynosi do 3 dni.

Dolegliwości bólowe przed i podczas miesiączki

Dolegliwości bólowe odczuwalne przed miesiączką nazywane są potocznie PMS - zespołem napięcia przedmiesiączkowego. Przyjmują one postać objawów fizycznych i natury psychicznej zwiastując zbliżającą się miesiączkę. Dolegliwości rozpoczynają się pod koniec fazy lutealnej cyklu. Wiele z nich przypomina te występujące podczas miesiączki.Jak najczęściej objawia się bolesna miesiączka? Kobiety wskazują na ból brzucha promieniujący do odcinka lędźwiowego, uczucie „pulsowania” jajników, bolesność i nabrzmienie piersi, wzdęcia, biegunki, zaparcia, lekką opuchliznę. Najczęściej występujące objawy natury psychicznej to m.in.: rozdrażnienie, poddenerwowanie, płaczliwość, skłonność do agresji słownej, nadmierna senność, brak energii, skłonność do depresji. Nasilenie dolegliwości bólowych może być zmienne i różnorodne w każdym miesiącu. Co więcej, objawy nie muszą się powtarzać. Dolegliwości bólowe towarzyszące menstruacji są naturalną odpowiedzią organizmu na zachodzące w nim zmiany. Niekiedy jednak mogą wskazywać na inne schorzenia ogólnoustrojowe. Konsultację lekarską zaleca się w przypadku, jeśli ból nie ustępuje po podaniu środków przeciwbólowych i przeciwzapalnych, natężenie bólu jest tak duże, że może powodować omdlenia lub niemożliwość podniesienia się z łóżka i wykonania prostych czynności.

Obfity a skąpy okres

Obfite miesiączki to jedne z najczęściej diagnozowanych dolegliwości, z którymi zgłaszają się kobiety do ginekologa. O obfitym okresie mówimy wtedy, kiedy kobieta traci podczas miesiączki ponad 80 ml krwi. Nie musi to jednak wskazywać na chorobę wymagającą leczenia. Ilość utraconej w trakcie okresu krwi jest indywidualna dla każdej kobiety i zależy od jej fizjologii i długości cyklu. O ile cykl jest regularny, a liczba dni krwawienia powtarzalna co miesiąc, to obfite miesiączki mogą być naturalnym objawem i cechą fizjologiczną organizmu. Natomiast niepokój powinny wzbudzić obfite miesiączki, którym dodatkowo towarzyszą konieczność zmiany podpaski co godzinę i wyraźny spadek energii. Może to wskazywać na niektóre choroby ginekologiczne lub ogólnoustrojowe np. problemy z krzepliwością krwi. Wskazaniem do wizyty u lekarza jest również okres trwający ponad 8 dni.

Skąpy okres, podobnie jak obfite miesiączki, często jest naturalnym stanem fizjologicznym organizmu i niekoniecznie musi oznaczać powód do niepokoju. Skąpe krwawienie może być objawem niskiej aktywności hormonów i krótkiego cyklu, trwającego poniżej 28 dni. Co więcej, obfitość krwawienia zmienia się wraz z wiekiem. Trwająca poniżej 4 dni miesiączka często jest wynikiem odstawienia środków antykoncepcyjnych. Niekiedy może wskazywać na zespół policystycznych jajników.