Częste gazy – jak powstają i jak sobie z nimi poradzić?

Czym są gazy jelitowe?

Gazy, które powstają i występują w jelitach, są zjawiskiem naturalnym. Ich obecność wynika z dwóch podstawowych przyczyn. Po pierwsze źródłem gazów jest powietrze, które połykamy podczas jedzenia, mówienia, śpiewania. Po drugie powstają one na skutek fermentacji jelitowej za sprawą obecnej w jelicie grubym flory bakteryjnej. Gazy te są mieszaniną składników takich jak:

• tlen,

• azot,

• wodór,

• metan,

• dwutlenek węgla,

• siarkowodór.

Każdego dnia są one wydalane nawet kilkadziesiąt razy. Niestety u niektórych osób następuje nadmierna produkcja i usuwanie gazów. Do tego stopnia, że obniżają one jakość życia. Tym bardziej że często towarzyszą im odbijanie, wzdęcia, biegunka. Częste odbijanie i gazy u dorosłych i młodzieży zazwyczaj wynikają z niewłaściwie dopasowanej diety.

Polecamy

---

Zdrowie

Ból brzucha a Helicobacter Pylori: jakie objawy mogą wskazywać na zakażenie?

Helicobacter pylori to bakteria, która ma zdolność do bytowania w ludzkim żołądku. Bakteria może zobojętnić kwaśne środowisko tego narządu, które zwykle ma właściwości bakteriobójcze. Za tę zdolność odpowiedzialny jest wytwarzany przez Helicobacter pylori, enzym – ureaza. Wytwarzane przez bakterie toksyny są powodem zapaleń i wrzodów żołądka.

Redakcja30.11.2021

Zbyt częste gazy – przyczyna

Częste wzdęcia i gazy zwykle są spowodowane spożywaniem wysokich ilości produktów wzdymających. Wśród nich wymienić można przede wszystkim nasiona roślin strączkowych: bób, fasolę, soję, ciecierzycę, soczewicę, groch. Do nadmiernej produkcji gazów może dochodzić również na skutek stosowania warzyw cebulowych, w tym np. cebuli, czosnku, szczypiorku, pora. Dyskomfort w jamie brzusznej może być też wynikiem jedzenia warzyw kapustnych, np. brokuła, kalafiora kapusty, brukselki. Przy bogatej w te produkty diecie bywa, że pojawiają się częste gazy i wzdęty brzuch.

Częste gazy i bóle brzucha występują po zjedzeniu produktów zawierających wysokie ilości cukrów prostych (np. glukozy, fruktozy). Składniki te wzmagają fermentację jelitową. Źródłem tych związków są m.in.:

• słodycze (np. cukierki, żelki, lizaki),

• soki i napoje owocowe,

• napoje gazowane (zawierają dodatkowo dwutlenek węgla, który może gromadzić się w jelitach),

• miód,

• niektóre owoce (np. jabłka, morele, brzoskwinie, śliwki).

Uporczywe gazy i częste stolce mogą być też spowodowane alergiami i nietolerancjami pokarmowymi. Wspomniane problemy jelitowe idealnie wpisują się w objawy nietolerancji laktozy. Dodatkowo u osób zmagających się z tą dolegliwością pojawiają się bóle brzucha, a także uczucie przelewania. W pojedynczych przypadkach mogą pojawić się też inne objawy, np. pogorszenie stanu skóry, bóle głowy i mięśni, również nieżyt nosa. Przypadłość ta jest spowodowana niedoborem enzymu laktazy, którego zadaniem jest trawienie cukru mlecznego – laktozy. Problem ten dotyczy przede wszystkim osób starszych. Naukowcy dowiedli, że im jesteśmy starsi, tym bardziej jesteśmy narażeni na wystąpienie nietolerancji laktozy. Eksperci szacują, że niedobór laktazy dotyczy nawet 70% ludzi na świecie.

Częste biegunki i gazy mogą towarzyszyć różnym zaburzeniom układu pokarmowego. Niewłaściwa dieta w zespole jelita drażliwego (IBS), wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego (WZJG) czy też w chorobie Leśniowskiego-Crohna może znacząco nasilać nieprzyjemne objawy.

Warto też wspomnieć, że bardzo częste gazy mogą wynikać z zaburzeń składu mikroflory jelitowej. Jak wiadomo, przewód pokarmowy człowieka (w tym głównie jelito grube) jest zamieszkiwany przez wiele gatunków drobnoustrojów. Jednakże w pewnych sytuacjach może dojść do przerostu flory bakteryjnej, głównie w obrębie jelita cienkiego, czyli takiego odcinka układu pokarmowego, w którym w warunkach naturalnych zawartość bakterii jest stosunkowo niewielka. Ten stan doczekał się nawet medycznego określenia: „przerost flory bakteryjnej jelita cienkiego”. Badacze przypuszczają też, że przyczyną częstych i śmierdzących gazów może być stres. To właśnie sytuacjom stresowym bardzo często towarzyszą dolegliwości żołądkowo-jelitowe. Prawdopodobnie wynika to z zaburzeń hormonalnych i nadreaktywności układu nerwowego.

Do oddawania zbyt częstych gazów może doprowadzić ponadto nadmierne połykanie powietrza, np. na skutek palenia papierosów, zbyt szybkiego jedzenia posiłków, a także żucia gumy.

Częste gazy – jak sobie z nimi poradzić?

Obecność częstych gazów wcale nie musi wskazywać na poważne problemy i w wielu przypadkach można im w prosty sposób zaradzić. Najważniejsza jest profilaktyka zdrowotna, czyli w tym przypadku unikanie czynników predysponujących do nadmiernej produkcji gazów. Rodzaj podjętej interwencji powinien być oczywiście uzależniony od przyczyny wystąpienia tej dolegliwości. Aby poradzić sobie z częstymi gazami, zwykle zaleca się:

• regularne spożywanie posiłków (w spokojnej atmosferze, bez pośpiechu, dokładnie przeżuwając każdy kęs);

• włączenie do codziennej rutyny technik relaksacyjnych pozwalających na redukcję stresu;

• zastosowanie odpowiedniej diety na jelita (np. ograniczenie spożywania roślin strączkowych, kapustnych, cebulowych; zmniejszenie spożycia cukrów prostych i polioli, np. ksylitolu, sorbitolu, maltitolu);

• sięgnięcie po preparaty z enzymami trawiennymi (laktazą) w przypadku nietolerancji laktozy i chęci spożywania produktów zawierających ten dwucukier;

• zastosowanie antybiotykoterapii (gdy cierpimy na przerost flory bakteryjnej jelit).