Jakie probiotyki warto stosować w ciąży?
Probiotyki dzieli się na kilka grup. Można je stosować doustnie i dopochwowo, w zależności od potrzeby.
Co to są probiotyki?
Probiotyki to preparaty medyczne zawierające mikroorganizmy, głównie bakterie, które wywierają korzystny wpływ na zdrowie człowieka. Są polecane w szczególności dla zachowania lub odbudowania równowagi mikroflory jelitowej. Istnieje wiele rodzajów probiotyków, które różnią się gatunkiem, szczepem bakterii oraz ich ilością. Niektóre zawierają więcej niż jeden szczep bakterii.
Z powodzeniem stosowane są również probiotyki grzybowe, czyli drożdże probiotyczne. Możesz je wykorzystać głównie przy wspomaganiu pracy układu pokarmowego, szczególnie podczas problemów jelitowych i biegunek.
Wyjątkowe działanie probiotyków w ciąży
Szczególne znaczenie ma rutynowa probiotykoterapia w ciąży. Przyjmowanie w tym czasie probiotyków pozwala zmniejszyć ryzyko wystąpienia alergii u dziecka.
Pacjenci cierpiący z powodu alergii również czują ulgę w czasie probiotykoterapii. Podejrzewa się, że mechanizm tej reakcji polega na zwiększeniu tolerancji układu pokarmowego na obce białka. Wprowadzenie bakterii z ich białkami pozwala na przyhamowanie reakcji komórek odpornościowych również na inne antygeny.
Stosowanie preparatów zawierających szczepy Thermophilus, Bifidobacterium oraz Lactobacillus zmniejsza ryzyko zachorowania na martwicze zapalenie jelit, co ma szczególne znaczenie u wcześniaków. Probiotyki stosowane przez ciężarną zmniejszają liczbę infekcji żołądkowo-jelitowych u dzieci w pierwszych miesiącach życia.
Najnowsze doniesienia sugerują, że stosowanie probiotyków może zmniejszyć ryzyko występowania cukrzycy ciążowej. Mechanizm tego zjawiska nie jest jednak znany.
Probiotyki wspierające mikrobiom jelit
Przyjmowanie probiotyków wspierających jelita jest korzystne:
po zakończeniu kuracji antybiotykowej – może pomóc w odbudowie prawidłowej mikroflory jelitowej;
przy problemach z trawieniem, wzdęciami, zaparciami czy biegunkami – probiotyki mogą wówczas pomóc w poprawie funkcjonowania układu trawiennego i łagodzeniu tych dolegliwości;
po infekcji jelitowej – poleca się przyjmowanie ich przez kilkanaście dni celem odbudowania właściwej flory bakteryjnej;
przy zespole jelita drażliwego (IBS) czy chorobach zapalnych jelit (CU czy ChLC).
Przeczytaj też, jakie są domowe sposoby na wysypkę po antybiotyku.
Zmiana diety i środowiska podczas podróży również może wpłynąć na mikroflorę jelitową. Przyjmowanie probiotyków przed urlopem i podczas niego może uchronić Cię przed biegunką. Szczególnie warto brać wówczas probiotyki z drożdżakami.
Może zainteresować Cię również: Jak leczyć SIBO? Co to jest?
W preparatach probiotycznych stosuje się wiele różnych mikroorganizmów. Odgrywają istotną rolę w procesie trawienia i pomagają w utrzymaniu równowagi mikroflory jelitowej. Najczęściej są to:
Lactobacillus – to szeroka rodzina bakterii, które znajdują się w przewodzie pokarmowym człowieka;
Bifidobacterium – to kolejna ważna grupa bakterii probiotycznych, które przeważają w jelicie grubym;
niektóre szczepy Streptococcus – S. thermophilus może pomagać w trawieniu laktozy, natomiast S. salivarius wykazuje korzyści dla zdrowia jamy ustnej;
Saccharomyces boulardiito – probiotyk grzybowy z grupy drożdży. Poleca się go szczególnie podczas problemów jelitowych i biegunek;
Escherichia coli Nissle 1917 – jest szczepem bakterii E. coli, który ma właściwości probiotyczne i stosuje się go w celu wsparcia zdrowia jelitowego.
Szczepy mikroorganizmów stosowanych jako probiotyk dróg rodnych
Probiotyki wzmacniające florę bakteryjną pochwy mogą być podawane doustnie lub dopochwowo. Właściwy mikrobiom dróg rodnych pomaga zapobiegać infekcjom i utrzymuje optymalne środowisko w pochwie. Zmiana równowagi bakteryjnej może powodować infekcje, kruchość błony śluzowej, w konsekwencji zwiększać narażenie na mikrouszkodzenia i spowalniać procesy gojenia.
Probiotyki dopochwowe zawierają szczepy bakterii, takie jak Lactobacillus, które są naturalnie obecne w zdrowej pochwie. Te bakterie pomagają utrzymać kwasowy pH pochwy, co z kolei hamuje rozwój patogenów i infekcji.
Zalecam stosowanie probiotyków przeznaczonych dla dróg rodnych w następujących przypadkach:
pomocniczo u kobiet z często występującymi infekcjami dróg rodnych celem odbudowania właściwej flory bakteryjnej i utrzymywania odpowiedniego pH pochwy;
w trakcie i po zakończeniu przyjmowania dopochwowych lub doustnych leków przeciwgrzybiczych i przeciwbakteryjnych, czyli podczas i po każdej antybiotykoterapii;
w okresie okołomenopauzalnym szczególnie poleca się dopochwowe preparaty probiotyków wraz z estrogenami;
w sytuacjach rozchwiania równowagi mikrobiomu pochwy, czyli w ciąży, przy stosowaniu doustnej antykoncepcji, po menstruacji oraz w połogu;
Probiotyki powinnaś też stosować, jeśli często uprawiasz sporty wodne, korzystasz z jacuzzi czy sauny.
Ze względu na wiele korzyści płynących z wykorzystywania probiotyków w ciąży można stosować je rutynowo. Przy wyborze zwróć uwagę na rodzaj zastosowanego szczepu. Wybieraj te z podaną pełną taksonomią szczepu (np. Lactobacillus acidophilus LA02 DSM21717). Tylko one mają odpowiednio zbadaną skuteczność i są bezpieczne. Dobrze, gdy mają w składzie błonnik, który może stanowić pożywkę dla bakterii probiotycznych.
Warto zaznaczyć, że różne szczepy probiotyków mogą mieć różne działania i korzyści dla organizmu. Przed rozpoczęciem suplementacji skonsultuj się z lekarzem, zwłaszcza jeśli masz aktualnie problemy zdrowotne. Dobór odpowiednich probiotyków zależy od indywidualnych potrzeb i celów zdrowotnych.
Żeby skonsultować się z lekarzem ginekologiem i lekarzami 38 innych specjalizacji bez oczekiwania w długich kolejkach czy konieczności uzyskania skierowania, wybierz pakiet prywatnego ubezpieczenia zdrowotnego, którego ofertę możesz zamówić na Welbi. W ramach składki od 239 zł miesięcznie możesz zyskać dostęp do lekarza rodzinnego, internisty, pediatry i 39 innych specjalistów, do blisko 300 badań (w tym laboratoryjnych, obrazowych i czynnościowych), a także m.in. profilaktycznego przeglądu zdrowia raz do roku bez dodatkowych kosztów czy 4 wizyt domowych w roku. Zamów rozmowę z konsultantem i sprawdź, co jeszcze możesz zyskać.
- G.H. Bręborowicz, Położnictwo i ginekologia, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2020.
- V. Berghelli, Położnictwo według zasad EBM, Medycyna Praktyczna, Warszawa 2023.
- E. Isolauri, S. Rautava, M.C. Collado, Role of probiotics in reducing the risk of gestational diabetes, „Diabetes, Obesity and Metabolism” 2015.
- C.K. Dotterud, O. Storro, R. Johnsen, T. Oien, Probiotics in pregnant women to prevent allergic disease: a randomized, double-blind trial, „British Journal of Dermatology” 2010.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.