Biologiczne i społeczne skutki nieleczonej schizofrenii
Leczenie zaburzeń psychicznych to trudny i długotrwały proces. Wiele osób w obawie przed skutkami ubocznymi terapii rezygnuje z przyjmowania leków. Takie działanie nie przynosi nic dobrego. Skutkuje wyraźnym pogorszeniem stanu chorego. Sprawdź, czym jeszcze grozi nieleczenie schizofrenii.
Polecane
Czym grozi nieleczona schizofrenia?
W Polsce o schizofrenii wciąż niewiele się mówi. Dla sporej części społeczeństwa choroby psychiczne nadal są tematem tabu. Taka postawa ma bardzo negatywne konsekwencje. Osoby z objawami schizofrenii unikają kontaktu ze specjalistami. Nie zgłaszają się do lekarzy psychiatrów i nie podejmują próby leczenia. Takie zachowanie skutkuje pogłębianiem się istniejących zaburzeń i powstawaniem nowych problemów zdrowotnych.
Nieleczona schizofrenia a uszkodzenia mózgu
Nieleczona schizofrenia może prowadzić do poważnego uszkodzenia mózgu, a dokładniej rzecz ujmując – niszczenia synaps, neuronów i dendrytów. Niektórzy badacze zwracają uwagę na neurotoksyczne działanie psychozy (urojeń oraz pseudohalucynacji). Postępujące procesy neurodegeneracyjne skutkują zaburzeniami w funkcjonowaniu poznawczym, między innymi trudnościami w zapamiętywaniu nowych i odtwarzaniu przyswojonych informacji czy praktycznym wykorzystaniu zdobytej wiedzy. Chory nie jest w stanie skoncentrować się na wykonywanych czynnościach. Potrafi spędzić wiele godzin nad jedną stroną czytanej w danym momencie książki. Często nie kończy realizowanych zadań. Zapomina o podstawowych zasadach funkcjonowania społecznego. Nie wie na przykład, co zrobić, by zrealizować receptę na leki.
Nieleczona schizofrenia powoduje poczucie osamotnienia i izolacja
Nieleczona schizofrenia sprawia, że chory coraz bardziej zamyka się w swoim własnym świecie. Izoluje się od otoczenia, Nie jest w stanie nawiązać kontaktu z rówieśnikami ani bliskimi osobami. Nie potrafi realizować się w zwyczajowych rolach społecznych. Zaburzenia wychodzą na pierwszy plan i nie pozwalają mu na stworzenie relacji uczuciowej z drugim człowiekiem czy podjęcie zatrudnienia. W rezultacie osoba ze schizofrenią ląduje na marginesie życia społecznego, co tylko potęguje jej cierpienie emocjonalne i poczucie bezradności. Umacnia też przeświadczenie pacjenta o beznadziejności egzystencji. Tak powstaje „zaklęte koło”, z którego bardzo trudno się wyrwać.
Nieleczona schizofrenia zwiększa ryzyko przedwczesnej śmierci
Osoby z nieleczoną schizofrenią żyją krócej nawet o kilkanaście lat. Warto zwrócić również uwagę na fakt, że bagatelizowanie objawów choroby zwiększa ryzyko targnięcia się na własne życie. Samobójstwo jest uznawane za jedną z najważniejszych przyczyn zgonów w grupie osób zmagających się z opisywanym zaburzeniem psychicznym. Występowaniu zachowań suicydalnych sprzyjają napady lękowe, obniżenie nastroju oraz permanentne poczucie bezradności. Pragnienie śmierci bywa bardzo silne, a próby zakończenia egzystencji nierzadko są podejmowane wielokrotnie, aż do skutku.
Nieleczona schizofrenia wpływa na rodzinę i najbliższe otoczenie
Należy podkreślić, że schizofrenia wywiera znaczący wpływ nie tylko na funkcjonowanie osoby zmagającej się z zaburzeniem, lecz także całego systemu rodzinnego danej jednostki. Bliscy muszą na nowo się zorganizować i przejąć zadania wykonywane przez chorego. Co więcej, nierzadko konieczne okazuje się sprawowanie nad nim stałej kontroli. Trzeba pilnować, by nie zrobił sobie krzywdy, i dbać o to, by zaspokajał swoje potrzeby fizjologiczne (spożywał posiłki o regularnych porach, nawadniał organizm, zmieniał ubrania etc.).
Nierzadko schizofrenia potrafi zupełnie zdominować życie rodziny. Bliscy podporządkowują wszystkie sprawy chorobie. Zapominają o sobie, swoich planach, marzeniach i potrzebach. Przestają pielęgnować dotychczasowe zainteresowania i pasje. Ich świat kręci się wyłącznie wokół zaburzenia. Często nie szukają pomocy ze strony otoczenia, gdyż uznają schorzenia psychiczne za powód do wstydu. W efekcie izolują się od społeczeństwa. Zmianie ulegają też stosunki między poszczególnymi krewnymi. Niektóre relacje się rozpadają, a inne ulegają osłabieniu. Należy bowiem pamiętać, że nie każdy człowiek jest w stanie udźwignąć ciężar choroby bliskiej osoby.
- American Psychiatric Association, Zaburzenia należące do spektrum schizofrenii i inne zaburzenia psychotyczne DSM-5 Selections, red. wydania polskiego J. Wciórka, EDRA Urban & Partner Sp. z o.o., Wrocław 2018.
- Broszura informacyjna, Mój cień schizofrenia. Ważne informacje na temat schizofrenii i objawów negatywnych, Recordati Pharma GmbH, Ulm 2019.
- P. Gałecki, A. Szulc, Psychiatria, EDRA Urban & Partner Sp. z o.o., Wrocław 2018.
- M. Glinowiecki, Schizofrenia w rodzinie a system wsparcia społecznego. Analiza socjologiczna, Praca doktorska przygotowana pod kierunkiem prof. dr hab. Anny Kwak, Warszawa 2017.
- Informator edukacyjny Miejskiego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego dla Miasta Lublin na lata 2012–2015 „Co warto wiedzieć o schizofrenii…?”.
- E. Kaniewska-Mackiewicz, Codzienne wyzwania osób z rozpoznaniem schizofrenii, „Edukacja – Rodzina – Społeczeństwo. Zeszyty Naukowe WSG”, t. 40, nr 7, s. 277–304.
- D. Kozłowska, G. Szymańczak, Zachowania suicydalne w zaburzeniach psychicznych, „Journal of Public Health, Nursing and Medical Rescue”, nr 2, s. 18–21.
- A. Kępiński, Schizofrenia, Wydawnictwo Sagittarius, Warszawa 1992.
- G. Leszczyński, Schizofrenia jako przyczyna niezdolności do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich, „Łódzkie Studia Teologiczne”, nr 21, s. 153–167.
- Materiały informacyjne kampanii społecznej „Nie tracę siebie w schizofrenii”.
- A. Mosiołek, Schizofrenia jako choroba funkcjonowania poznawczego, „Via Medica”, t. 12, nr 3, s. 128–136.
- Rozmowa z dr. n. med. specjalistą psychiatrą i psychoterapeutą, Maciejem Klimarczykiem: https://www.medonet.pl/zdrowie/zdrowie-dla-kazdego,schizofrenia---objawy--przyczyny-i-leczenie-choroby,artykul,1647421.html (dostęp: listopad 2022).
- Rozmowa z prof. A. Szulc, https://pulsmedycyny.pl/prof-agata-szulc-nieleczona-schizofrenia-moze-skrocic-zycie-nawet-o-kilkanascie-lat-1153304 (dostęp: listopad 2022).
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.