Gerontolog – czym się zajmuje, w jakich sprawach pomaga?

Czym zajmuje się gerontologia?

Gerontologia jest nauką o starzeniu się i starości organizmu człowieka. Nie zajmuje się ona wyłącznie aspektami tych procesów od strony biologicznej. Gerontologia to dziedzina o charakterze interdyscyplinarnym, obejmująca zakres wiedzy innych nauk, w tym medycznych, filozoficznych, pedagogicznych, socjologicznych, ekonomicznych i informatycznych.

Gerontologia jako nauka obejmuje warunki i poziom życia osób starszych. Aspektami jej najważniejszych zainteresowań są m.in. styl wypoczynku, formy rekreacji, organizacja czasu wolnego oraz problemy psychologiczne i społeczne, w tym adaptacyjne. Ważną sferą gerontologii jest także profilaktyka zdrowia seniorów obejmująca różnorodne problemy, również te, które pojawiają się naturalnie z wiekiem, np. menopauza.

Teorie starzenia się i badanie okresu starości wprowadzono dopiero na początku XX wieku. Przyczyną były postępujące zmiany demograficzne, takie jak wzrost liczby osób starszych w społeczeństwie. Gerontologia jest młodą, ale prężnie rozwijającą się dziedziną.

Specjalista od jesieni życia

Osobą, z którą możesz nawiązać kontakt w tym okresie życia, niezależnie od tego, czy leczysz się u specjalistów, jest gerontolog.

Gerontolog pełni funkcję diagnosty problemów socjalno–psychologicznych, ale przede wszystkim jest doradcą i przewodnikiem wspomagającym rozwój fizyczny i duchowy seniora. Zakres jego obowiązków jest bardzo szeroki. Pomaga zmniejszyć ryzyko marginalizacji społecznej i wynikających z niej przykrych konsekwencji, w tym problemów emocjonalnych.

O tym, jakiego zakresu wsparcia możesz od niego oczekiwać, decyduje przede wszystkim placówka, w której jest zatrudniony. Gerontologa znajdziesz w domach opieki społecznej, klubach seniora, hospicjach, sanatoriach i innych uzdrowiskach. 

Czym zajmuje się gerontolog?

Do gerontologa możesz zgłosić się niezależnie od tego, czy jesteś pod opieką kardiologa, endokrynologa, ortopedy, neurologa bądź innego specjalisty. Konsultacje gerontologiczne możesz prowadzić równolegle, ponieważ zajmuje się on m.in.:

• profilaktyką zdrowotną i promocją zdrowia (możesz od niego usłyszeć, jak spowolnić fotostarzenie skóry, aby wygładzić zmarszczki, co może oznaczać zadyszka i brak tchu przy wchodzeniu po schodach, dlaczego warto gimnastykować się o poranku lub o jakie produkty warto wzbogacić codzienną dietę);

• problemami socjalnymi (doradzi np. w sprawach renty, emerytury lub innych zasiłków, zaproponuje Ci lub Twojej najbliższej rodzinie wsparcie opiekuńcze w formie domu opieki czy klubu seniora);

• oceną procesów starzenia się organizmu w aspekcie społecznym i psychologicznym (udzieli informacji np. na temat tego, jakie kłopoty najczęściej mogą dokuczać w wieku podeszłym i jak sobie z nimi radzić);

• aktywizacją fizyczną i społeczną oraz organizacją wolnego czasu;

• promowaniem nowoczesnych technologii i rozwiązań (np. telemedycyny, za sprawą której możesz odbyć konsultacje ze swoim lekarzem online lub przeprowadzić w razie potrzeby e-wizytę w przychodni z innym specjalistą bez wychodzenia z domu, a przy użyciu smartfona czy komputera);

• oceną roli seniorów w społeczeństwie;

• relacjami interpersonalnymi oraz problemami osamotnienia związanymi np. z izolacją społeczną czy stratą bliskiej osoby;

• wsparciem leczenia wielu chorób wpływających na codzienne funkcjonowanie, takie jak choroba Alzheimera, demencja czy depresja starcza.

Gerontolog a geriatra

Gerontologa łatwo pomylić z geriatrą, ale są to dwa odrębne zawody. Obie specjalizacje łączy jednak troska o zdrowie i komfort życia osób starszych.

Gerontolog zgłębia kompleksowo proces starzenia się organizmu. Zajmuje się socjologicznymi i psychologicznymi problemami seniorów, ale także bada przyczyny tych zjawisk i proponuje metody wsparcia.

Geriatra jest przede wszystkim lekarzem. Zajmuje się schorzeniami natury somatycznej wieku podeszłego, czyli problemami, z jakimi musi się zmagać organizm seniora. Zadaniem geriatry jest rozpoznanie choroby, np. osteoporozy, której konsekwencją jest pogorszenie stanu zdrowia, a także jej leczenie. To specjalista, od którego możesz dostać receptę na leki, skierowanie na badania czy e-zwolnienie L4. I choć zna on złożone procesy starzenia się organizmu człowieka, to obiektem jego zainteresowań jest konkretny moment w życiu człowieka, czyli ten, w którym zmaga się on z chorobą somatyczną.

Gerontolog a geriatra – inne różnice

Geriatria jest działem medycyny, dlatego różna jest również ścieżka edukacyjna obu specjalistów. Aby geriatra mógł prowadzić praktykę z seniorami, musi ukończyć szkolenie specjalizacyjne w dziedzinie geriatrii.

Droga gerontologa jest zupełnie inna. To specjalista, który najczęściej ukończył studia z zakresu socjologii lub pedagogiki. Niezbędną wiedzę na temat procesów starzenia się i starości można również zgłębić na studiach podyplomowych.

Gerontologia bywa uzupełniającym kierunkiem dla niektórych zawodów medycznych. Dzięki temu osoba, do której zgłosisz się o pomoc i wsparcie, może mieć szeroką wiedzę na temat organizmu seniora. Gerontologami zostają chociażby fizjoterapeuci bądź pielęgniarki. Nierzadko pracownicy placówek medycznych, tacy jak opiekunowie medyczni czy inni członkowie personelu mają kwalifikacje do pracy z seniorami. Dzięki temu, zgłaszając się do takiej przychodni czy przebywając w placówce zajmującej się problemami osób w podeszłym wieku, uzyskasz kompleksową opiekę gerontologiczną.