Diabulimia, czyli zaburzenie odżywiania u osób z cukrzycą

Czy cukrzyca zwiększa ryzyko zaburzeń odżywiania?

Zaburzenia odżywiania to wszelkiego rodzaju nieprawidłowości związane ze spożywaniem pokarmów, które mają psychiczne podłoże. Oznacza to, że nadmierne skoncentrowanie na jedzeniu, kompulsywne objadanie się lub głodzenie się jest sposobem na poradzenie sobie z negatywnymi emocjami i przeżyciami. Osoba chora nie ma żadnej kontroli nad swoim zaburzeniem. Niekiedy nie zdaje sobie sprawy z obecności problemu i z tego, że potrzebuje profesjonalnej pomocy.

Cukrzyca typu 1 jest zaliczana do schorzeń, które stanowią czynnik ryzyka wystąpienia zaburzeń odżywiania. Nieprawidłowości obserwuje się zarówno u kobiet, jak i mężczyzn. Nieco częściej dotyczą one osób młodych. Wiele z nich rozpoznaje się u młodzieży między 12 a 19 rokiem życia. Dzieje się tak nie tylko ze względu na fakt dojrzewania i przebywania w specyficznym środowisku, ale także na brak rozumienia choroby, niezdawania sobie sprawy z jej konsekwencji i na niski poziom odpowiedzialności. Najczęściej występującym zaburzeniem u osób z cukrzycą typu 1 jest diabulimia.

Co to jest diabulimia?

Diabulimia jest zaburzeniem odżywiania, które dotyka cukrzyków typu 1. Osoby chore świadomie zmniejszają dawkę insuliny lub całkowicie ją pomijają, aby doprowadzić do spadku masy ciała. Nie mają dla nich znaczenia konsekwencje, które wynikają z nieprawidłowo stosowanego leku i zaprzestania leczenia cukrzycy.

Jakie są przyczyny diabulimii?

Diabulimia ma podłoże emocjonalne. Bardzo często jej przyczyną jest niska samoocena i niezadowolenie ze swojego wyglądu. Jednym z ważnych czynników jest również brak akceptacji ze strony rówieśników. Warto podkreślić, że diabulimia dotyczy przede wszystkim osób młodych, których ciało się zmienia z powodu dojrzewania. Przybieranie na wadze jest dla nich nie do zaakceptowania – szczególnie przez promowany w mediach społecznościowych kult ciała i idealnej sylwetki.

Jakie są objawy diabulimii?

Możliwe oznaki diabulimii to:

• spadek masy ciała (często bardzo szybki),

• zmiana sposobu odżywiania,

• nadmierne zainteresowanie sylwetką,

• narzekanie na swój wygląd i porównywanie się do innych osób,

• nieprawidłowe wyniki badań krwi (wysokie stężenie glukozy i hemoglobiny glikowanej),

• złe samopoczucie.

Pamiętaj, że osoby z zaburzeniami odżywiania często ukrywają swoje problemy. Diabulimia nie jest ponadto jednostką chorobową. Z tego powodu nie ma jasnych kryteriów dotyczących jej rozpoznawania.

Jak wygląda leczenie diabulimii?

Jeżeli zaobserwujesz u bliskiej osoby objawy diabulimii, nie wahaj się jej pomóc. Im szybciej zostanie wdrożone leczenie, tym mniejsze jest ryzyko powikłań. Pamiętaj, że terapia bywa długotrwała i trudna, dlatego potrzebne jest twoje wsparcie i zrozumienie.

Leczenie diabulimii opiera się na psychoterapii. Zwykle jest to terapia indywidualna. Niekiedy jednak opieką musi zostać objęta cała rodzina. Ma to miejsce w sytuacjach, w których zaburzenia odżywiania dotyczą dziecka. Zdarza się, że potrzebna jest farmakoterapia, a nawet hospitalizacja – szczególnie gdy obecne są inne schorzenia psychiczne, np. depresja lękowa. Szczegółowy plan leczenia diabulimii jest dostosowywany indywidualnie do każdej osoby.

Skutki nieleczonej diabulimii

Skutki nieleczonej diabulimii są bardzo poważne. Pomijanie dawek insuliny powoduje, że nasilają się objawy cukrzycy. Utrzymujące się podwyższone stężenie glukozy prowadzi do uszkodzenia tkanek, a tym samym do powikłań. Wiele z nich poważnie zagraża zdrowiu, a nawet życiu.

Niedobór insuliny u osób chorych na cukrzycę prowadzi do kwasicy ketonowej. To sytuacja, w której energia jest pozyskiwana z tłuszczów, a nie glukozy. W efekcie wzrasta liczba ciał ketonowych i zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej organizmu. W niektórych przypadkach dochodzi do śpiączki. Kwasica ketonowa jest zagrożeniem życia.

Diabulimia może prowadzić do retinopatii, neuropatii cukrzycowej lub angiopatii. Z kolei ich konsekwencją mogą być choroby układu krążenia, m.in. miażdżyca. U osób z nieprawidłowo leczoną cukrzycą wzrasta ryzyko udaru niedokrwiennego mózgu i zawału serca, które często skutkują niepełnosprawnością lub przedwczesnym zgonem. Diabulimia powoduje także, że pogarsza się zdrowie psychiczne. W efekcie rozwijają się również zaburzenia na tym tle.