Dieta bezglutenowa – co można jeść, a czego unikać?

Co to jest dieta bezglutenowa?

Wspomniany sposób odżywiania wyklucza spożywanie glutenu, który znajduje się w produktach naturalnych i przetworzonych. Mianem glutenu określamy mieszaninę białek roślinnych – gluteniny i gliadyny – które występują w ziarnach pszenicy, jęczmienia i żyta. Składnik znajduje się w pieczywie, makaronach, mąkach, kaszach, a także w otrębach i płatkach. Producenci często dodają go też do pasztetów, zup i sosów instant, kawy zbożowej, majonezów czy musztard. Jeśli gluten wywołuje u Ciebie nieprzyjemne objawy, unikaj także wyrobów garmażeryjnych, drożdżówek, pizzy, herbatników i biszkoptów. Masz ochotę na coś słodkiego, ale nie wiesz, co możesz przekąsić? Sięgnij po słodycze bezglutenowe. 

Celiakia i dieta bezglutenowa

Objawy alergii na gluten są podobne jak w przypadku celiakii, z tym że towarzyszy im atopowe zapalenie skóry. Należy podkreślić, że nawet niewielkie ilości białka zbóż mogą wywołać świąd, suchość, zaczerwienienie i wysypkę. Niekiedy objawy pojawiają się już po kilku minutach, a później nasilają się przez 24–36 godzin. U pacjentów z celiakią może wystąpić opóźniona reakcja nawet po kilku tygodniach. Aby uniknąć dolegliwości, warto przejść na dietę bezglutenową.

Nie musisz rezygnować z ulubionych potraw. Możesz przygotować wersje bezglutenowe. Wystarczy, że zamienisz kilka składników. Aby zrobić na przykład ciasto na pierogi bezglutenowe, potrzebujesz mąki ryżowej, jaglanej, kukurydzianej lub gryczanej.

Kto powinien stosować dietę bezglutenową?

Wbrew pozorom nie zaleca się jej wszystkim osobom. Taką dietę powinny stosować pacjenci z:

• celiakią

• alergią lub nadwrażliwością na gluten

• chorobą Dühringa, czyli opryszczkowatym zapaleniem skóry.

Niekiedy zaleca się ją też pacjentom ze schizofrenią, autyzmem, chorobą Hashimoto lub reumatoidalnym zapaleniem stawów po wcześniejszej konsultacji z lekarzem.

Dieta bezglutenowa – czy każdy może ją stosować?

Jeśli gluten nie wywołuje u Ciebie nieprzyjemnych objawów, wcale nie musisz wykreślać go z jadłospisu. Zróżnicuj dietę, dzięki czemu dostarczysz sobie odpowiedniej ilości witamin i minerałów. Nie odstawiaj produktów z glutenem, dopóki specjalista nie stwierdzi, że to właśnie białko zbóż powoduje u Ciebie uciążliwe objawy. W tym celu wybierz się do lekarza rodzinnego, który skieruje Cię do gastroenterologa. Specjalista zleci badania przeciwciał przeciw:

• deaminowanej gliadynie

• transglutaminazie tkankowej

• endomysium mięśni gładkich.

Do ich wykonania potrzebna będzie próbka krwi. W razie potrzeby lekarz wykona biopsję jelita cienkiego. Jeśli dotychczasowe badania nie potwierdzają celiakii, specjalista skieruje Cię na poszerzoną diagnostykę. Niepokojące objawy mogą być związane z nadwrażliwością lub alergią na gluten. W tym przypadku również warto wprowadzić pewne zmiany w diecie. Szukasz pomysłów na pyszne i zdrowe dania bezglutenowe? Przygotowaliśmy dla Ciebie kilka propozycji!

Dieta bezglutenowa – co jeść?

Zastanawiasz się, jak wygląda dieta bezglutenowa? Wbrew pozorom wcale nie musi być nudna. Wystarczy, że wzbogacimy ją o warzywa, owoce, orzechy, pestki czy nabiał. Zaliczamy je do produktów naturalnie bezglutenowych, podobnie jak:

• jaja

• ryby

• soję

• ryż, sorgo, grykę, proso, kukurydzę, amarantus, komosę ryżową

• świeże, nieprzetworzone mięso.

W Twojej diecie mogą również pojawić się produkty przetworzone, pod warunkiem że zawartość glutenu nie przekracza w nich 20 mg/kg. Niekiedy producenci umieszczają na opakowaniu napis „produkt bezglutenowy” lub znak przekreślonego kłosa. 

Jeśli przeszedłeś na dietę bezglutenową, wcale nie musisz rezygnować ze słodyczy. Możesz kupić gotowe słodkości. Upewnij się jednak, że nie zawierają one nawet znikomych ilości glutenu. Jeśli jednak chcesz zrobić na przykład lekkie i chrupiące gofry bezglutenowe, wypróbuj nasz przepis.

Jakie można stosować dodatki do żywności?

W diecie bezglutenowej dozwolone są niektóre dodatki do żywności. Wśród nich znajdziemy: karagen, mączkę chleba świętojańskiego, agar, karob, gumę guar i ksantanową. Możesz również sięgnąć po pektynę, syrop klonowy, glutaminian sodu i dekstrozę. Z kolei skrobia modyfikowana, maltodekstryna, syrop glukozowy i glukozowo-fruktozowy są dozwolone, pod warunkiem że nie pochodzą one ze zbóż zawierających gluten.

Kupując wędlinę, jogurt czy parówki, zachowaj szczególną ostrożność, ponieważ producenci często dodają do nich gluten. Wspomniany składnik nadaje wyrobom odpowiednią sprężystość, lepkość i elastyczność. To również dobry nośnik aromatów, dlatego stosuje się go jako dodatek do żywności.

Co daje dieta bezglutenowa?

Jeśli zdiagnozowano u Ciebie celiakię lub nietolerancję glutenu, zmień nawyki żywieniowe. W ten sposób unikniesz bólu brzucha, zaparć, biegunki i chorób skóry. Nieleczona celiakia zwiększa ryzyko wystąpienia anemii, osteoporozy, problemów z płodnością, zaburzeń neurologicznych, pierwotnej marskości wątroby czy niedożywienia, zagrażającego życiu. 

Niektórzy twierdzą, że dieta bezglutenowa pomaga schudnąć. Nie ma jednak wiarygodnych dowodów, które potwierdzałyby tę tezę. Produkty bezglutenowe mają podobną wartość energetyczną, co tradycyjne odpowiedniki. Należy więc uważać, żeby nie przekroczyć dziennego zapotrzebowania kalorycznego.

Dieta bezglutenowa – czy przyjmować suplementy?

Dieta bezglutenowa niesie ryzyko niedoborów pokarmowych, dlatego warto uzupełnić ją w suplementy. W preparatach powinny znaleźć się: witaminy (A, C, a także z grupy B), magnez, cynk i żelazo. Niektóre osoby nie dostarczają też odpowiedniej ilości wapnia, miedzi czy selenu. W takiej sytuacji wskazana jest ich suplementacja. 

Zanim sięgniesz po preparat, wykonaj niezbędne badania. W ten sposób sprawdzisz, czy rzeczywiście brakuje Ci witamin i minerałów. Zbilansowana dieta bezglutenowa dostarcza niezbędnych składników odżywczych.

Dieta bezglutenowa – przykładowy jadłospis

Chcesz przejść na dietę bezglutenową? Jadłospis powinien wykluczać wszelkie źródła glutenu. Aby ułatwić Ci zadanie, przygotowaliśmy przykładowe menu:

• śniadanie: omlet ze szpinakiem i pieczonymi pomidorami

• drugie śniadanie: jabłko z masłem orzechowym 

• obiad: sałatka z tuńczyka

• podwieczorek: jogurtowe parfait z malinami

• kolacja: łosoś w sosie pesto z pomidorami.

Dieta bezglutenowa – ściągnij darmowy jadłospis

Chociaż dieta bezglutenowa z pozoru wydaje się bardzo trudna do wdrożenia na co dzień, możesz ściągnąć naszego darmowego e-booka, w którym znajdziesz przepisy na bezglutenowe śniadania, obiady i kolacje. A to ułatwi Ci start z tego typu dietą.

Plan żywieniowy bez glutenu i nabiału

„Plan żywieniowy bez glutenu i nabiału” to e-book opracowany przez dietetyczkę Natalię Janik, która w przystępny sposób wyjaśnia, jakie są najważniejsze zasady diety bez ...

1500 kcal

​

Zarejestruj się aby pobraćDowiedz się więcej