Dieta na stawy - które produkty są wskazane, a których powinno się unikać?

Dieta jako element leczenia chorób stawów

Dobrze opracowany system odżywiania się stanowi ważny element leczenia i profilaktyki problemów ze stawami. Dieta na reumatoidalne zapalenie stawów, chorobę zwyrodnieniową stawów, młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów czy inny patologiczny stan dotyczący tych struktur opiera się na produktach wzmacniających chrząstkę stawową i łagodzących stan zapalny. Dieta wspomagająca stawy, aby przyniosła rezultat, wymaga też wyeliminowania produktów, które mogą szkodzić kościom i stawom. Stosując się do zaleceń specjalistów odnośnie do sposobu odżywiania się, można znacznie ograniczyć takie dolegliwości, jak ból stawów dłoni czy ból stawów biodrowych.

Polecamy

---

Telemedycyna

Problemy ze stawami – do jakiego lekarza się udać?

Problemy ze stawami mogą dotyczyć osób w każdym wieku. U młodszych osób są to zwykle schorzenia związane z urazami czy przeciążeniem, a wraz z wiekiem częściej pojawiają się stany zapalne i zmiany zwyrodnieniowe. W przypadku problemów ze stawami pierwsze kroki warto skierować do internisty, który zleci odpowiednie badania i skieruje Cię do ortopedy bądź reumatologa. Najwygodniej skorzystać w tym celu z e-wizyty – bez kolejek i wychodzenia z domu porozmawiasz ze specjalistą o tym co Ci dolega.

Redakcja18.11.2021

Dieta przy chorych stawach - czego unikać?

W przypadku niektórych osób dieta przy chorych stawach zakłada ograniczenie warzyw psiankowatych. Wśród nich wymienia się m.in. paprykę, bakłażana, pomidory, ziemniaki. Ponieważ nie ma jednoznacznych dowodów wskazujących na ich destruktywny wpływ na stawy, powinieneś wyeliminować je na dwa tygodnie, aby ocenić, czy oddziałują na ciebie negatywnie.

Dieta na stawy powinna mieć znacznie ograniczoną podaż tłuszczy zwierzęcego pochodzenia. Ich źródłem są m.in.: słonina, smalec, tłuste wędliny, boczek, kiełbasa, tłuste mięso, sery żółte, topione czy śmietany. Ich spożywanie wiąże się z ograniczeniem wydzielania soku żołądkowego, w konsekwencji czego znacznie utrudniony jest proces wchłaniania białka - podstawowego składnika budulcowego stawów.

W diecie przy zapaleniu stawów i innych dolegliwościach powinien być ograniczony udział niektórych źródeł tłuszczy roślinnych, takich jak olej słonecznikowy czy kukurydziany. Znajdują się w nich spore ilości kwasów omega-6. Związki te stanowią czynnik predysponujący do wystąpienia stanów zapalnych - ułatwiają wytwarzanie prostaglandyn, czyli hormonów prozapalnych. Poza tym nadmierna ich ilość ogranicza pozytywne działanie kwasów omega-3.

Czego jeszcze nie powinna zawierać dieta przy bólach stawów? Produktami niewskazanymi przy dolegliwościach stawowych są dodatkowo:

• białe, pszenne pieczywo i inne wyroby piekarnicze czy cukiernicze wykonane z jasnej, pszennej mąki,

• żywność wysoko przetworzona - dania fast food, dania instant,

• słone przekąski, np. krakersy, chipsy, paluszki oraz sól,

• słodycze,

• kofeina - kawa, mocna herbata, napoje typu cola,

• alkohol.

Jaka powinna być dieta na zdrowe stawy?

Dieta na zdrowe stawy powinna opierać się na składnikach bogatych w wapń. Niedostateczna jego ilość - oprócz pogorszenia struktury tkanki kostnej - przyczynia się do skurczów mięśni, bólu w stawach, mrowienia i drętwienia kończyn. Dobre źródło wapnia stanowią m.in.: ryby konserwowe, sezam, siemię lniane, nasiona chia, ziarna słonecznika, pasta tahini, orzechy brazylijskie, laskowe i pistacjowe, czosnek. Pamiętaj, że rabarbar, szczaw czy szpinak zawierają kwas szczawiowy, który łącząc się z wapniem, tworzy nieprzyswajalny przez organizm szczawian wapnia.

W diecie na stawy powinny się znaleźć owoce i warzywa będące dobrym źródłem kwasu askorbinowego. Witamina C bierze udział w wytwarzaniu kolagenu. Związek ten odbudowuje struktury stawowe, wspiera ich regenerację, podnosi odporność, elastyczność i wytrzymałość tkanki chrzęstnej stawowej, zapewnia odpowiednią ilość mazi stawowej. Poza tym w wielu owocach i warzywach znajdują się związki z grupy flawonoidów, które blokują wolne rodniki - związki odpowiedzialne za przyspieszone starzenie się organizmu i inicjację stanu zapalnego. Wśród warzyw do diety na stawy powinno się wprowadzić m.in.: sałatę, brokuły, marchew, buraki, dynię, seler. Z kolei z owoców zalecane są np.: jabłka, maliny, czarne porzeczki, aronia, truskawki, borówki.

Dieta dobra na stawy - co powinno się w niej znaleźć?

Poza wymienionymi wyżej warzywami w diecie dobrej na stawy nie może zabraknąć roślin strączkowych, gdyż dostarczają one pełnowartościowego białka i są dobrym źródłem witamin z grupy B, które wykazują działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe. Cennym źródłem białka jest też nabiał - jogurt, kefir, maślanka, twaróg. Białko buduje chrząstki stawowe.

Ważnym składnikiem diety na stawy są wielonienasycone kwasy tłuszczowe z grupy omega-3. Ich doskonałym źródłem są ryby morskie, takie jak: halibut, łosoś, makrela, śledź, sardynki, dorsz, tuńczyk. Kwasy omega-3 zapobiegają degradacji kolagenu w chrząstce i utracie jej amortyzujących właściwości. Ryby są też dobrym źródłem składników mineralnych - selenu, jodu czy wapnia, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.

Powszechnie znany jest pozytywny wpływ kurkumy na stawy. Przyprawa ta wykazuje działanie antyoksydacyjne i przeciwzapalne. Sprzyja łagodzeniu dolegliwości bólowych stanów zapalnych stawów, wzmacnia elastyczność stawów, zmniejsza występowanie obrzęków. Obok kurkumy na stawy dobrze działa chondroityna. Ma ona właściwości regulujące metabolizm tkanki chrzęstnej, odpowiadającej za likwidowanie tarcia pomiędzy stykającymi się ze sobą elementami. Naturalnie występuje ona w chrząstce wołowej lub rekina. Dlatego dietę na stawy warto uzupełniać o suplementy diety mające je w swoim składzie.

Na stawy zaleca się również stosowanie przeciwzapalnych ziół i przypraw. Najbardziej znane spośród nich są: anyż, goździki, majeranek, szałwia, cząber, bazylia, mięta i chrzan. Należy też zaznaczyć, że mimo iż będzie się spożywać produkty zalecane, to przygotowywanie ich z wykorzystaniem takich technik jak grillowanie czy smażenie ograniczy ich pozytywny wpływ na organizm.