Jaka dieta przy zgadze jest najlepsza? Co jeść, a czego nie?
Jeżeli cierpisz na zgagę, z pewnością zauważyłeś, że problem ten nasila się po zjedzeniu niektórych pokarmów. Nieprzyjemne pieczenie za mostkiem pojawia się m.in. po spożyciu tłustych potraw, mocnej kawy lub herbaty, słodyczy, cytrusów lub serów. Możesz go uniknąć, gdy zmodyfikujesz swój jadłospis. Zobacz, co jeść przy zgadze, aby czuć się dobrze.
Polecane
Co powoduje zgagę?
Zgaga jest nieprzyjemnym objawem chorobowym. Pojawia się, gdy kwaśna treść z żołądka (sok żołądkowy) przedostaje się do przełyku. Dzieje się to wtedy, gdy dolny zwieracz przełyku (struktura, która zapobiega cofaniu się treści żołądkowej) nie funkcjonuje prawidłowo, np. na skutek jego nadmiernej relaksacji. Dolegliwość ta występuje przede wszystkim przy refluksie żołądkowo-przełykowym. Zgaga może być jednak skutkiem nieprawidłowej diety.
Zgaga może być wywołana przez niektóre pokarmy. Mowa o produktach spożywczych, które powodują przejściową relaksację dolnego zwieracza przełyku, pobudzają receptory czuciowe w błonie śluzowej przewodu pokarmowego lub zwiększają wydzielanie soku żołądkowego (tzw. zakwaszenie żołądka). Nieprzyjemne objawy mogą być skutkiem jedzenia pokarmów, które pozostają przez dłuższy czas w żołądku (opóźniają jego opróżnianie).
Również złe nawyki żywieniowe powodują nieprzyjemne pieczenie za mostkiem. Zgaga w nocy jest efektem przejadania się w późnych godzinach wieczornych. Nieprawidłowe jest także jedzenie w biegu oraz spożywanie zbyt obfitych porcji.
Czy dieta na zgagę jest skuteczna?
Dieta przy zgadze odgrywa znaczącą rolę. Jeżeli zmienisz swoje nawyki żywieniowe, już w krótkim czasie zaobserwujesz, że objawy chorobowe uległy znacznemu zmniejszeniu. Powinieneś wiedzieć, co jeść, a czego nie. Produkty nasilające objawy chorobowe muszą zostać ograniczone, a najlepiej całkowicie wyeliminowane z jadłospisu.
Dieta przy zgadze jest jednym z elementów leczenia. Musisz zdawać sobie sprawę, że bez zmiany nawyków żywieniowych leczenie farmakologiczne nie przynosi oczekiwanych efektów. Możesz wspierać się także domowymi sposobami na zgagę. Pamiętaj jednak, że kluczem do sukcesu (a w tym przypadku ustąpienia dolegliwości) jest odpowiedni jadłospis.
Co jeść, żeby nie mieć zgagi?
Dieta przy zgadze powinna być lekkostrawna. Oznacza to, że spożywane w jej ramach posiłki nie będą powodować obciążenia żołądka oraz długiego zalegania pokarmu w przewodzie pokarmowym. Jest to dosyć powszechny sposób odżywiania się, który jest zalecany przy wielu schorzeniach i stanach (np. po zabiegach chirurgicznych).
Jeżeli dokucza ci zgaga, jadłospis powinien zawierać:
drobne kasze (np. kaszę manną),
pieczywo jasne i typu graham,
jogurty naturalne,
mleko (poniżej 2% tłuszczu),
chudy ser twarogowy,
chude mięso (drób wyłącznie bez skóry),
gotowane jaja,
chude ryby słodkowodne i słonowodne (takie jak np. dorsz, sola),
niektóre owoce i warzywa oraz przetwory z nich wykonane (ogórki, brokuły, marchew, maliny, truskawki, kalafior, buraki, szpinak, ziemniaki, arbuz, gruszki, awokado),
naturalny miód w niewielkich ilościach,
niegazowana woda mineralna i herbaty ziołowe,
ziołowe przyprawy (te, które nie są ostre w smaku),
orzechy (np. orzechy nerkowca).
W diecie na zgagę dopuszczalne jest stosowanie niewielkiej ilości tłuszczów roślinnych wysokiej jakości. Możesz spożywać także masło, ale w racjonalnych porcjach. Niewskazane jest jedzenie słodyczy, ale nie oznacza to, że musisz całkowicie rezygnować z deserów. Ochotę na słodkie możesz zaspokoić kisielem, musem owocowym lub ciastem drożdżowym.
W momencie, w którym pojawia się zgaga, możesz od razu złagodzić nieprzyjemne objawy. Wystarczy, że wypijesz szklankę chudego mleka lub niegazowanej wody mineralnej. Pamiętaj jednak, że sposób ten nie działa u wszystkich osób. Musisz obserwować swój organizm i samodzielnie ustalić, co pomaga na zgagę.
Czego nie jeść przy zgadze?
Bardzo istotne jest to, czego nie jeść przy zgadze. Ma to ogromne znaczenie, ponieważ niektóre produkty powodują nasilenie objawów. Ze swojego jadłospisu powinieneś wyeliminować:
tłuste mięso,
smażone jaja,
mleko powyżej 2% tłuszczu,
sery i serki topione,
śmietanę,
kaszę gryczaną,
tłuszcze pochodzenia zwierzęcego,
niektóre warzywa i przetwory z nich (pomidory, karczochy, szparagi, czosnek, warzywa cebulowe i strączkowe),
niektóre owoce (jabłka, banany, owoce cytrusowe),
czekoladę,
ostre przyprawy,
tłuste wypieki (np. pączki) i ciasta kremowe.
Przy zgadze nie powinieneś spożywać tłustych i pikantnych sosów, majonezu oraz zup, które są przygotowywane na wywarach z kości. Unikaj picia mocnej kawy, herbaty i alkoholu.
Jak przygotowywać posiłki przy zgadze?
Nie tylko dieta przy zgadze jest ważna, ale także sposób przygotowywania posiłków. Wskazane jest, abyś unikał smażenia potraw. Zamiast tego gotuj (w wodzie lub na parze), piecz lub duś pod przykryciem. Sosy i zupy zaprawiaj jogurtem. Pamiętaj, aby nie spożywać posiłków w biegu, a porcje nie były zbyt obfite.
- R. Dudkowiak, E. Poniewierka, Rola diety i stylu życia w leczeniu choroby refluksowej przełyku, „Family Medicine & Primary Care Review” 2012, t. 14, nr 4, s. 586–591.
- M. Śmiechowska, M. Cugowska, Rola żywności i żywienia w chorobie refluksowej, „Bromatologia i Chemia Toksykologiczna” 2011, nr 3, s. 298–304.
- J. Aviv, S. Kaufmann-Aviv, Wylecz zgagę i refluks prawidłową dietą, tłum. K. Bochenek, Wydawnictwo Vital, Białystok 2020, s. 16.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.