Dieta przy reumatoidalnym zapaleniu stawów – co jeść, a czego unikać?
Odpowiednie odżywianie się jest jednym z elementów leczenia reumatoidalnego zapalenia stawów. Dzięki niemu można zapobiegać niedoborom minerałów i witamin, utrzymać prawidłową masę ciała oraz ograniczyć stan zapalny. Pomóc ma w tym spożywanie lub unikanie określonych produktów. Zobacz, jaka dieta na reumatoidalne zapalenie stawów jest najlepsza.
Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) jest schorzeniem przewlekłym o podłożu autoimmunologicznym. Charakteryzuje się występowaniem procesu zapalnego w stawach. Powinieneś jednak pamiętać, że jest to choroba układowa, a więc ma wpływ na cały organizm. Jej przyczyny nie zostały do końca poznane. Objawy RZS to symetryczny ból i obrzęk stawów (najczęściej małych), sztywność poranna, ograniczenie ruchomości. Leczenie pomaga łagodzić dolegliwości i zapobiegać powikłaniom. Ma także na celu utrzymanie sprawności i samodzielności chorego. To nie tylko farmakoterapia i rehabilitacja. Dieta w RZS również odgrywa bardzo ważną rolę.
Polecane
Jakie znaczenie ma dieta przy RZS?
Dieta przy reumatoidalnym zapaleniu stawów ma kilka istotnych zadań. Jednym z nich jest utrzymanie prawidłowej masy ciała. Unikanie nadwagi i otyłości istotnie zmniejsza obciążenie stawów, a tym samym przyczynia się do zachowania większej sprawności. Jest to też jeden z elementów profilaktyki choroby zwyrodnieniowej stawów.
Przez utrzymanie prawidłowej masy ciała powinieneś rozumieć także unikanie niedowagi i niedożywienia. Prowadzą one do zaników mięśni i osłabienia ich siły. To z kolei również może wpływać na postęp choroby oraz zachowanie sprawności.
Odpowiednio zbilansowana dieta w RZS pozwala uniknąć niedoborów substancji odżywczych, witamin i minerałów. Utrzymanie ich w normie jest niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Reumatoidalne zapalenie stawów może przyspieszać rozwój osteoporozy, dlatego istotne jest dostarczenie wystarczającej ilości wapnia i witaminy D. Nie możesz jednak zapominać o żelazie, magnezie, kwasie foliowym, witaminach z grupy B, witaminie C, potasie i kwasach tłuszczowych omega-3.
Dużo mówi się również o tym, że niektóre produkty mogą wpływać na zmniejszenie stanu zapalnego. Dzieje się tak poprzez obniżenie poziomu białka C-reaktywnego (CRP) oraz interleukiny-6. Takie właściwości mają głównie kwasy omega-3. Dieta w reumatoidalnym zapaleniu stawów powinna być też bogata w antyoksydanty (przeciwutleniacze)
Jaka dieta na reumatoidalne zapalenie stawów?
Dieta na RZS powinna dostarczyć odpowiednie ilości wszystkich witamin, minerałów, substancji odżywczych oraz energii. Musi być ona dostosowana do indywidualnych potrzeb organizmu. Dobrym rozwiązaniem jest skorzystanie z pomocy dietetyka. Zwłaszcza gdy cierpisz na nietolerancje pokarmowe, alergie pokarmowe lub decydujesz się na dietę eliminacyjną z innych powodów (np. stosujesz dietę wegetariańską lub wegańską).
Dieta przy RZS powinna być urozmaicona. Zadbaj o to, aby na talerzu znalazły się różne grupy pokarmów. W każdym daniu staraj się umieścić świeże warzywa – są one cennym źródłem witamin i minerałów. Ponadto zawierają antyoksydanty. Do jadłospisu możesz włączyć: marchew, brokuły, szpinak, jarmuż, kapustę. Nie zapomnij także o owocach: truskawki, wiśnie, porzeczki, maliny, borówki, jeżyny.
Pamiętaj, że w diecie na RZS nie może zabraknąć produktów bogatych w kwasy omega-3. Są to: ryby (szczególnie tłuste ryby morskie: makrela, tuńczyk, łosoś, sardynki), oliwa z oliwek, orzechy i nasiona (migdały, orzechy włoskie, nasiona słonecznika, pestki dyni). Pomyśl o włączeniu do jadłospisu roślin strączkowych, ponieważ są cennym źródłem białka i minerałów. Ważny jest też nabiał, który pomoże ci zachować odpowiedni poziom wapnia.
Do zmniejszenia czynników stanu zapalnego może przyczynić się również błonnik pokarmowy. W diecie na reumatoidalne zapalenie stawów nie może zatem zabraknąć produktów pełnoziarnistych. Możesz jeść płatki owsiane, kaszę gryczaną, kaszę pęczak lub kaszę jęczmienną, a także brązowy ryż i makaron.
Czego nie można jeść przy RZS?
Powinieneś również wiedzieć, czego nie można jeść przy RZS. Zalecane jest unikanie produktów, które mogą przyczynić się do nasilenia stanu zapalnego. Mowa przede wszystkim o produktach przetworzonych: daniach z proszku, fast foodach, słodyczach, słodkich napojach gazowanych i chipsach. Są one źródłem tłuszczów trans. Uważaj także na żywność pełną konserwantów, sztucznych barwników i wzmacniaczy smaków.
Dania, które przyrządzasz, staraj się dusić lub gotować na parze. Przy reumatoidalnym zapaleniu stawów nie jest wskazane smażenie, grillowanie i pieczenie w wysokiej temperaturze. W trakcie takiej obróbki powstają związki, które mogą nasilać procesy zapalne.
Wyodrębniono również warzywa, które mogą przyczynić się do zaostrzenia stanu zapalnego. Mowa przede wszystkim o papryce, pomidorach, bakłażanach i ziemniakach. Zrezygnuj z nich lub przynajmniej ogranicz ich spożycie.
- T. Tatara, P. Snakowska, Rola diety w reumatoidalnym zapaleniu stawów – przegląd systematyczny badań, w„Medycyna Rodzinna”, 2015, t. 2, nr 18, s. 70–78.
- M. Baran, M. Majorczyk, J. Jaworek, Cukrzyca i otyłość u pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów (RZS) jako czynniki pogarszające przebieg choroby, w„Pielęgniarstwo Polskie”, 2016, nr 2, s. 227–230.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.
Najchętniej czytane
