Na czym polega dieta w chorobach nerek?
Niewydolność nerek to choroba, która dotyka coraz więcej ludzi. Wymaga nie tylko leczenia farmakologicznego, lecz także zmiany nawyków żywieniowych. Złe żywienie może negatywnie wpłynąć na nerki i prowadzić do kamicy. Dowiedz się, co powinno się jeść w chorobach nerek.
Polecane
Dlaczego dieta w chorobach nerek jest ważna?
Istnieje kilka chorób nerek i każda z nich wymaga odpowiedniego odżywiania, jednak najpopularniejszym schorzeniem jest niewydolność nerek. Często jest ono diagnozowane bardzo późno, dlatego zmiana nawyków żywieniowych może poprawić samopoczucie oraz pracę tego narządu. Niewydolność nerek może mieć stan ostry lub przewlekły. W odmianie ostrej konieczna jest hospitalizacja i specjalne żywienie, ponieważ ten stan często jest wynikiem innej choroby.
Najważniejszym elementem w diecie nerkowej jest woda, która działa oczyszczająco na nerki. Nerka działa jak filtr, dostarczając wody do okolicznych naczyń krwionośnych. Jest ona niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Odpowiednia ilość wody w organizmie:
usuwa z niego toksyny,
zapewnia odpowiednie filtrowanie krwi,
zapobiega infekcjom układu moczowego,
zmniejsza ryzyko tworzenia się kamieni.
To, czy dostarczasz odpowiednią ilość wody swojemu organizmowi, możesz samodzielnie zweryfikować, obserwując kolor swojego moczu. Pożądany jest kolor słomkowy lub jaskrawo żółty. Zbyt ciemne zabarwienie moczu, bursztynowe czy ciemnożółte świadczy o tym, że wypijasz zbyt mało wody. Problemów z układem moczowym nie należy bagatelizować, dlatego warto obserwować swój organizm, a jeśli zauważysz niepokojące objawy, skontaktuj się z lekarzem.
Do występowania przewlekłej niewydolności nerek przyczyniają się choroby, takie jak cukrzyca typu II, otyłość i nadciśnienie tętnicze. Wraz z cukrzycą może się rozwinąć nefropatia cukrzycowa. Nieleczone nadciśnienie tętnicze również jest niebezpieczne. Wiele osób nawet nie wie, że na nie choruje. Może być jedną z przyczyn pojawienia się torbieli na nerce.
Celem diety w takim przypadku jest spowolnienie uszkodzenia nerek i zapobieganie zaburzeniom metabolicznym. Dobrze skomponowany jadłospis powinien również utrzymywać ciśnienie tętnicze krwi w normie. Stosowanie diety nerkowej, najlepiej ułożonej przez dietetyka klinicznego, a także farmakologii zaleconej przez lekarza, może pozwolić uniknąć dializ.
Co jeść w diecie przy chorobach nerek?
Przy niewydolności nerek
Głównym założeniem diety w niewydolności nerek jest ograniczenie spożycia białka, a także wyeliminowanie soli. Należy zwiększyć ilość spożywanych warzyw. Nowalijki powinny być spożywane sporadycznie i tylko z ekologicznych i sprawdzonych źródeł, gdyż zanieczyszczenia pestycydami mogą negatywnie wpłynąć na pracę nerek. Należy uważać na źródła potasu i fosforu. W jadłospisie powinno się ograniczyć banany, awokado czy pomidory. Można spożywać:
warzywa kapustne,
jabłka,
owoce jagodowe,
brokuły, kalafiora, cukinię,
czosnek, cebulę,
winogrona, wiśnie, śliwki.
Chociaż ziemniaki zawierają potas, można zmniejszyć jego ilość, kilkukrotnie płucząc je w wodzie, a następnie gotując.
W kamicy nerkowej szczawianowej
W kamicy nerkowej ważne jest zakwaszenie moczu, dlatego w jadłospisie powinny znaleźć się ryby, mięso, makarony, kasze, pieczywo i masło. Trzeba ograniczyć produkty alkalizujące, do których należy mleko, większość warzyw i owoców. Spożywana woda powinna zawierać obni żoną ilość wapnia.
W kamicy nerkowej moczanowej
W diecie przeznaczonej dla osób z kamicą nerkową moczanową zalecane jest spożywanie produktów jarskich i mlecznych. W jadłospisie powinny się znaleźć warzywa i owoce, kefiry, jogurty naturalne, biały ser, a także produkty zbożowe. Mięso i produkty pochodzenia zwierzęcego należy ograniczyć do 100–150 g na dobę.
W zespole nerczycowym
Zespół nerczycowy polega na uszkodzeniu błony filtracyjnej kłębuszków nerkowych, w wyniku czego organizm wraz z moczem traci duże ilości białka i składników mineralnych. Dieta w przebiegu tej choroby powinna być bogata w białko, a uboga w sód. Ilość spożywanych płynów nie powinna być zbyt duża, ponieważ może powodować utratę potasu. Zaleca się pełnowartościowe białko, pochodzące z chudego mięsa lub ryb, dobre jakościowo tłuszcze roślinne, morele, banany, pomidory – jako źródło potasu, a także pełnoziarniste produkty zbożowe bogate w witaminy z grupy B.
Zasady w diecie nerkowej
Dieta w chorobach nerek powinna być dopasowana indywidualnie do każdej osoby. Dobrze, aby jadłospis zawierał lubiane produkty, dzięki czemu łatwiej będzie trzymać się zaleceń. Równie istotna jest odpowiednia kaloryczność diety. Nadmiar kalorii może prowadzić do powstania otyłości lub nadwagi, co w konsekwencji prowadzi do cukrzycy typu II. Za mała ilość kalorii może powodować niedożywienie, brak energii i gorsze samopoczucie.
Bardzo ważne jest pozostawanie pod kontrolą lekarza, który na bieżąco może modyfikować założenia diety. Jeśli masz nadmiar kilogramów i tkanki tłuszczowej, konieczne jest jej zmniejszenie.
W diecie istotne jest przygotowanie potraw. Zrezygnuj ze smażenia w oleju czy pieczenia w piekarniku z dodatkiem tłuszczu. Potrawy gotuj lub duś. Możesz również grillować bez oleju. Do posiłków nie dodawaj soli. Zamień ją na świeże lub suszone zioła, które nadają wyrazisty smak i aromat. Nie zapominaj o suplementacji witaminy D, która jest ważna dla każdego człowieka. Pamiętaj, aby przed rozpoczęciem przyjmowania witaminy wykonać badania oznaczające jej poziom.
- P. Dąbrowski. M. Olszanecka-Glinianowicz, J. Chudek, Żywienie w przewlekłej chorobie nerek, „Via Medica”, 2011, tom 7, nr 4, s. 229–237.
- H. Ciborowska, A. Rudnicka, Dietetyka. Żywienie Zdrowego i Chorego Człowieka, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2009.
- D. Włodarek, Dietoterapia, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2014.
- M. Krasnicka, W. Sulowicz, Rola żywienia w przewlekłej chorobie nerek, „Dietetyka. Oficjalne Czasopismo Polskiego Towarzystwa Dietetyki”, nr 2 2018, s. 4–9.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.