Co to jest hiperkeratoza i jak ją leczyć?

Co to jest hiperkeratoza?

Rogowacenie naskórka jest naturalnym procesem zachodzącym w organizmie. Czasami ten proces jest mocno nasilony, pomimo odpowiedniej pielęgnacji skóry. To hiperkeratoza. Nadmierne rogowacenie naskórka prowadzi nie tylko do nieestetycznych zmian. Może spowodować także powstanie odcisków, pęknięć, czy nawet stanów zapalnych skóry. Zmiany te bywają bardzo bolesne. Dlatego jeśli podejrzewasz u siebie hiperkeratozę, nie lekceważ problemu, tylko umów się na konsultację dermatologiczną.

Hiperkeratoza najczęściej dotyka stóp, dłoni i paznokci (wówczas mowa o hiperkeratozie podpaznokciowej), ale może także dotyczyć skóry głowy. Jest częstym objawem łuszczycy, nadmiernie suchej skóry, alergii kontaktowej. Może z nią współwystępować zakażenie grzybicze.

U zdrowej osoby proces odbudowy naskórka trwa od 26 do 28 dni. Natomiast przy hiperkeratozie ten proces skraca się nawet do około 3–4 dni. W warstwie rogowej naskórka zbyt szybko namnażają się komórki i w związku z tym na skórze powstają bolesne zmiany.

• Przeczytaj też, czym jest rogowacenie słoneczne i rogowacenie ciemne skóry.

Hiperkeratoza na stopach

Jeśli hiperkeratoza pojawi się na stopach, to naskórek stanie się suchy. Zmieni kolor na żółty, biały lub szary. Może pękać i łuszczyć się, ale też przyjąć formę zgrubienia o jednolitej konsystencji.

Hiperkeratoza pojawia się najczęściej na:

• piętach,

• zewnętrznych krawędziach podeszew,

• paluchu stopy.

Jakie są przyczyny hiperkeratozy?

Przyczyny hiperkeratozy mogą mieć różnorodne podłoże. Należą do nich:

• tarcie i ucisk,

• problemy hormonalne,

• reumatyzm,

• cukrzyca,

• nadwaga,

• reakcje uczuleniowe,

• niedobory witamin,

• kontakt z silnymi środkami chemicznymi (np. detergentami),

• zbyt sucha skóra,

• dziedziczne choroby genetyczne, np. rybia łuska,

• łuszczyca,

• atopowe zapalenie skóry,

• podrażnienia mechaniczne,

• infekcje grzybicze i bakteryjne.

W przypadku hiperkeratozy na stopach do przyczyn zalicza się również:

• źle dobrane obuwie,

• zdeformowaną budowę stopy,

• konieczność stania przez długi czas,

• długie spacery i marsze,

• biegi długodystansowe,

• zbyt dużą potliwość stóp,

• brak odpowiedniej higieny stóp.

Jakie objawy daje hiperkeratoza?

Hiperkeratoza to nie tylko nadmierne rogowacenie naskórka. Może objawiać się także poprzez powstawanie nagniotków, odcisków czy brodawek oraz łuszczenie się skóry. W hiperkeratozie na podeszwach stóp powstają również modzele. Są to płaskie obszary zrogowaciałej skóry, które mogą wywoływać dyskomfort podczas chodzenia, a nawet ból.

Hiperkeratoza pojawia się nie tylko na stopach. Niektóre osoby zmagają się z hiperkeratozą podpaznokciową. Jest ona objawem łuszczycy paznokci. Wywołuje ją rogowacenie naskórka pod paznokciem. Płytka paznokcia staje się krucha i podatna na złamania. Na jej powierzchni można dostrzec rowki i wgłębienia. Mówi się, że paznokieć zaczyna wyglądać jak naparstek. Z upływem czasu zmienia kolor i zaczyna odwarstwiać się od palca. Konieczne jest podjęcie leczenia, by móc cieszyć się zdrowymi paznokciami.

Również w innych rodzajach łuszczycy może pojawić się hiperkeratoza. Objawia się ona w formie grudek, które pokryte są łuską w kolorze srebrzystym. Występuje w różnych częściach ciała, np. na kolanach, łokciach, w okolicach pośladków czy na głowie.

Kiedy hiperkeratoza dotyka skóry głowy, staje się ona sucha i łuszczy się. Osoba chora może zauważyć łupież, a skóra staje się szorstka w dotyku. Kondycja włosów pogarsza się, mogą one zacząć wypadać. W takim przypadku skonsultuj z lekarzem, czy nie jest to czasem łuszczyca skóry głowy.

Jak leczyć hiperkeratozę?

Leczenie hiperkeratozy zależy od obszaru skóry, którego dotknie. W przypadku nadmiernego rogowacenia się skóry stóp odwiedź gabinet podologa. Jest to osoba, która wykonuje pedicure podologiczny – usuwa odciski, modzele, zrogowaciałą skórę. Pomaga także dobrać odpowiednią pielęgnację dla stóp. Jeżeli hiperkeratoza ma przyczynę w innych chorobach współistniejących, to bardzo ważna jest konsultacja z lekarzem dermatologiem.

Przy nadmiernie zrogowaciałym naskórku pomocne będzie stosowanie kremów i maści do stóp, które mają w składzie mocznik i kwas salicylowy. Przy suchej, pękającej skórze trzeba pamiętać o stosowaniu kosmetyków nawilżających i natłuszczających. Dobrze jest też moczyć stopy w ciepłej wodzie, by zmiękczyć nagniotki. Można zastosować pumeks i pilnik, by samodzielnie usunąć zrogowaciałą skórę. Te domowe zabiegi nie zastąpią jednak fachowej pomocy.

W przypadku gdy hiperkeratoza występuje razem z chorobą grzybiczą na stopach, konieczne jest wdrożenie jednocześnie terapii przeciw grzybicy. Można zastosować w tym celu maści lub leki doustne. Warto także dokształcić się w temacie, jak zapobiec grzybicy.

Zanim lekarz zastosuje odpowiednią terapię, powinien skierować Cię na badania diagnostyczne. Pomogą one określić, czy razem z hiperkeratozą występują jakieś inne choroby, które wymagałyby leczenia. Lekarz stawia diagnozę dotyczącą hiperkeratozy na podstawie badań dermatologicznych. Czasami konieczne jest przeprowadzenie biopsji i badań histopatologicznych pobranego materiału.

W przypadku hiperkeratozy niezwykle ważne są działania profilaktyczne. Najlepszym rozwiązaniem jest unikanie czynników, które mogą wywołać podrażnienia. Konieczne jest także dbanie o odpowiednią pielęgnację skóry dotkniętej hiperkeratozą.