account-icon
Obliczanie ubezpieczenia
Umów teleporadę
Welbi
SeksZdrowie seksualne 1 min.
Zweryfikowane przez eksperta

Infekcje intymne – bakteryjne czy grzybicze?

Monika Nowakowskalek. Agnieszka Żędzian09.05.2022Aktualizacja: 22.10.2023

Infekcje intymne są bardzo częstym problemem wśród pacjentek w gabinecie ginekologicznym. Stan zapalny w obrębie pochwy lub okolic krocza najczęściej występuje u kobiet w wieku rozrodczym. Infekcje intymne mogą jednak pojawić się niezależnie od metryki i nie są rzadkie nawet u dziewczynek oraz pacjentek po menopauzie. Szczególną opieką powinny zostać otoczone kobiety w ciąży, u których wystąpią objawy zakażenia. W ich stanie może mieć ono negatywny wpływ na rozwój płodu i przebieg porodu. Dowiedz się, jak rozpoznać i leczyć infekcje intymne.


infekcje-intymne-bakteryjne-grzybicze
pexels

Polecane

poped-seksualny-jak-go-zmniejszyc-lub-zwiekszyc
Seks
1 min.
Czy popęd seksualny można kontrolować? Lista czynników, które wpływają na libido
19.05.2021
jak-poprawic-erekcje-domowym-sposobem
Seks
2 min.
Jak poprawić erekcję domowym sposobem?
24.01.2022
jaki-jest-sklad-spermy-co-warto-o-niej-wiedziec
Seks
1 min.
Jaki jest skład spermy? Co warto o niej wiedzieć?
24.01.2022
ile-trwa-okres-jakie-sa-normy-co-warto-wiedziec
Seks
2 min.
Ile trwa okres? Jakie są normy? Co warto wiedzieć?
21.01.2022
Spis treści
  1. Czym są infekcje?
  2. Naturalne mechanizmy obronne organizmu
  3. Jakie są przyczyny infekcji intymnych?
  4. Infekcje bakteryjne
  5. Infekcje grzybicze
  6. Infekcje intymne w ciąży
  7. Infekcje intymne u dzieci

Czym są infekcje?

Infekcje, czyli choroby zakaźne, stanowią zbiór objawów, które wiążą się ze zmienioną czy też uszkodzoną czynnością układu albo całego organizmu. Dzieje się tak w wyniku działania bakterii, wirusów lub grzybów. Przebieg zakażenia może być bardzo różny i zależy od rodzaju drobnoustroju, drogi jego przenoszenia, a także stanu zdrowia i wieku pacjenta.

Naturalne mechanizmy obronne organizmu

U zdrowej kobiety po okresie dojrzewania występują w pełni wykształcone mechanizmy obronne, które chronią przed wnikaniem i rozwojem chorobotwórczych mikroorganizmów do układu rozrodczego. Jednym z elementów tej bariery jest mikroflora pochwy. Stanowi ona zbiór drobnoustrojów, które naturalnie występują w końcowym odcinku dróg rodnych. Należą do niej przede wszystkim bakterie Lactobacillus, które wytwarzają kwas mlekowy oraz wiele czynników przeciwzapalnych. W ten sposób zapewniają prawidłowy, czyli kwaśny, odczyn (pH) pochwy, hamują rozwój patogennych mikroorganizmów w okolicach intymnych i łagodzą procesy chorobowe.

Do innych czynników, które zapewniają ochronę przed zakażeniem, należą nabłonek śluzówki dróg rodnych i właściwy poziom estrogenów. Szczelna bariera uniemożliwia wnikanie drobnoustrojów do wnętrza organizmu. Natomiast kobiece hormony płciowe działają modulująco m.in. na komórki błony śluzowej. Z tego powodu niski poziom estrogenów przed okresem dojrzewania i po menopauzie może zwiększać ryzyko wystąpienia infekcji intymnych.

Jakie są przyczyny infekcji intymnych?

Zaburzenia naturalnej bariery ochronnej w obrębie kobiecych dróg rodnych mogą obejmować np. zmianę składu mikrobiomu pochwy lub zmniejszenie poziomu estrogenów w organizmie. Taki stan stwarza korzystne warunki do rozwoju patogennych bakterii i grzybów, a przez to do pojawienia się objawów zakażenia. Do innych czynników, które zwiększają ryzyko infekcji intymnych, zalicza się np.:

  • niedostateczną lub niewłaściwą higienę, np. stosowanie płukanek do pochwy lub drażniących kosmetyków do mycia okolic intymnych;

  • noszenie zbyt obcisłej bielizny z tworzyw sztucznych;

  • zmiany hormonalne, np. podczas menopauzy;

  • długotrwałe stosowanie antybiotyków;

  • dużą aktywność seksualną, częste zmiany partnerów i niestosowanie barierowych środków antykoncepcyjnych, np. prezerwatyw;

  • zmianę pH pochwy w trakcie miesiączki lub po niej;

  • palenie papierosów;

  • przewlekły stres.

Nie bagatelizuj objawów infekcji. Nieleczone zakażenia mogą skutkować w przyszłości groźnymi dla zdrowia powikłaniami lub nawracać po jakimś czasie. Nie zaleca się również łagodzenia dolegliwości domowymi sposobami. Takie postępowanie opóźnia moment zgłoszenia się do lekarza i włączenia odpowiedniej terapii. Może ono także zmieniać przebieg choroby i utrudniać postawienie trafnej diagnozy. 

Jeżeli podejrzewasz infekcję intymną, umów się na konsultację do ginekologa. Lekarz za pomocą badań ustali prawdopodobne pochodzenie dolegliwości i określi skuteczny plan leczenia. Nie lekceważ oznak infekcji, ponieważ mogą one zwiększać ryzyko zakażenia się chorobami przenoszonymi drogą płciową, np. wirusem HIV czy opryszczki pospolitej, rzeżączką, chlamydiozą i rzęsistkowicą. 

Infekcje bakteryjne

Bakteryjne zakażenie pochwy pojawia się zwykle, gdy dochodzi do poważnych zaburzeń składu mikroflory dróg rodnych. Przede wszystkim można wówczas zaobserwować zmniejszenie udziału pałeczek kwasu mlekowego w środowisku pochwy. Zaczynają tam z kolei dominować bakterie beztlenowe, najczęściej Gardnerella vaginalis.

Waginoza bakteryjna w niemal połowie przypadków może przebiegać bezobjawowo. Typowo jednak pacjentki zgłaszają pojawienie się charakterystycznej wydzieliny z pochwy. Upławy są jednorodne, kremowoszare i występują w umiarkowanej ilości. Wydzielina ma cuchnący, „rybi” zapach. Upławom mogą towarzyszyć inne objawy, np. ból zlokalizowany w okolicach krocza, pieczenie, dyskomfort i obrzęk błony śluzowej okolic intymnych. Pacjentki zwracają uwagę, że dolegliwości przeważnie nasilają się po stosunku płciowym.

Leczenie infekcji intymnych pochodzenia bakteryjnego polega na stosowaniu antybiotyków, które skutecznie zwalczają bakterie wywołujące zakażenie. Podawane leki mogą działać na cały organizm (np. doustne tabletki) lub tylko miejscowo (m.in. globulki dopochwowe).

Infekcje grzybicze

Kandydoza, czyli drożdżakowe zapalenie pochwy i sromu, należy do najczęstszych infekcji intymnych wśród kobiet. Wywołują ją przeważnie grzyby z gatunku Candida albicans.

Drożdżakowe zapalenie pochwy może mieć różny przebieg. Pacjentki skarżą się zwykle na świąd w okolicach krocza, któremu towarzyszą podrażnienie, bolesność i uczucie pieczenia. W przebiegu kandydozy pochwy typowo pojawiają się także „serowate” upławy, czyli gęsta, biała wydzielina zawierająca grudki. W odróżnieniu od zakażeń bakteryjnych przeważnie nie ma ona żadnego charakterystycznego zapachu. Objawy zwykle nasilają się podczas oddawania moczu, stosunków płciowych, a nawet ciepłej kąpieli, co znacznie utrudnia codzienne funkcjonowanie.

Leczenie kandydozy pochwy opiera się na stosowaniu leków przeciwgrzybiczych i unikaniu czynników ryzyka. Terapię należy włączyć jak najszybciej po rozpoznaniu choroby, aby zapobiec nawrotom grzybicy w przyszłości.

Infekcje intymne w ciąży

Infekcje intymne często dotyczą kobiet aktywnych seksualnie, zatem mogą występować również w czasie ciąży. Jeżeli zauważysz u siebie objawy zakażenia, zgłoś się do lekarza ginekologa, który określi pochodzenie dolegliwości i ustali odpowiednie leczenie. 

Stan zapalny z końcowego fragmentu dróg rodnych może przenosić się do innych części miednicy i zaburzać przebieg ciąży. Prawdopodobnie infekcje w obrębie pochwy przyczyniają się do wystąpienia przedwczesnego porodu i pęknięcia błon płodowych oraz zwiększają ryzyko poronienia samoistnego. Mogą także powodować stany zapalne po porodzie, takie jak zapalenie błony śluzowej macicy i zakażenie rany po cięciu cesarskim. Z tego powodu Polskie Towarzystwo Ginekologiczne zaleca badanie odczynu wydzieliny z pochwy (pH) przy każdej wizycie profilaktycznej w czasie ciąży.

Leczenie infekcji intymnych w ciąży musi być skuteczne wobec drobnoustroju, który wywołał chorobę. Jednocześnie lekarz powinien pamiętać o działaniach niepożądanych leku, a przede wszystkim tych, które mogą zaburzać rozwój płodu. Z tego względu w leczeniu stosuje się preparaty o udowodnionym profilu bezpieczeństwa lub środki działające miejscowo.

Infekcje intymne u dzieci

Zapalenie pochwy i sromu należy do najczęstszych problemów ginekologicznych wśród dziewczynek przed okresem dojrzewania. W większości przypadków infekcja jest spowodowana niedostateczną lub nieodpowiednią higieną okolic intymnych, np. stosowaniem kosmetyków, które podrażniają wrażliwą skórę. Rzadziej zapalenia sromu i pochwy u dzieci sugerują obecność ciała obcego, choroby dermatologiczne, wykorzystywanie seksualne, zarażenie pasożytami (np. owsikami) lub nieprawidłowości w budowie zewnętrznych lub wewnętrznych narządów płciowych.

U dzieci naturalna bariera ochronna dróg rodnych nie jest jeszcze w pełni wykształcona. Niskie stężenie estrogenów przed okresem dojrzewania sprawia, że błona śluzowa pochwy jest cienka i przepuszczalna dla drobnoustrojów chorobotwórczych. Nie w pełni rozwinięta mikroflora bakteryjna powoduje natomiast, że pH końcowej części dróg rodnych jest wyższe niż u dorosłej kobiety. Przez to nie spełnia jeszcze swojej roli i nie hamuje rozwoju patogennych mikroorganizmów. Z tego powodu dziewczynki mogą być podatne na infekcje intymne, nawet przed rozpoczęciem współżycia seksualnego.

Zapalenie pochwy i sromu u dzieci może przebiegać w różny sposób, w zależności od wieku i czynników wywołujących chorobę. Do najczęstszych objawów należą: upławy, krwawienia, podrażnienie i zaczerwienienie skóry. Towarzyszy im ból w okolicach krocza, świąd, a także trudność w oddawaniu moczu.

Leczenie zapalenia pochwy i sromu u dziewczynek powinno być indywidualnie dostosowane do każdego przypadku. Przeważnie objawy infekcji intymnych u dzieci ustępują po wprowadzeniu odpowiednich nawyków do codziennej higieny, takich jak noszenie bawełnianej bielizny, unikanie drażniących kosmetyków czy mycie rąk po każdym skorzystaniu z toalety. Długotrwałe zapalenia pochwy, które dają niecharakterystyczne objawy, wymagają pogłębienia diagnostyki. Podobnie jest w przypadku zakażeń, które nie ustępują po wprowadzeniu właściwej pielęgnacji lub mają skłonność do nawrotów. Należy wówczas pobrać wymaz z pochwy i skierować próbkę na dalsze badania. Jeżeli hodowla wykaże obecność bakterii chorobotwórczych w drogach rodnych małej pacjentki, leczenie polega na stosowaniu dobranych indywidualnie antybiotyków.

Źródła
  1. J.M. Jasper, Vulvovaginitis in the prepubertal child, “Clinical Pediatric Emergency Medicine” 2009, nr 10, s. 10–13.
  2. M. Miller, Nawrotowe zapalenie sromu i pochwy – porady dotyczące leczenia, „Ginekologia po Dyplomie” 2014, nr 16, s. 59-68.
  3. M. Strus , P.B. Heczko , P. Kochan, Najnowsze wytyczne postępowania w przypadku bakteryjnej waginozy w ciąży, “Forum Położnictwa i Ginekologii” 2018, nr 29.
  4. P. Gajewski i in., Interna Szczeklika, Medycyna Praktyczna, Kraków 2017, s.2341–2344.
  5. P. Murray i in., Mikrobiologia, tłum. A. Przondo-Mordarska i in., Elsevier Urban&Partner, Wrocław 2011, s. 437-447, 762.
Author Monika Nowakowska picture

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

bol-piersi-przed-okresem-jakie-sa-przyczyny
Seks
1 min.
Ból piersi przed okresem - jakie są przyczyny?
24.01.2022
stan-podgoraczkowy-przed-okresem-czy-to-norma
Seks
1 min.
Stan podgorączkowy przed okresem - czy to norma?
24.01.2022
niedobor-progesteronu-jakie-sa-przyczyny-i-objawy
Seks
1 min.
Niedobór progesteronu - jakie są przyczyny i objawy?
21.01.2022
temperatura-przed-okresem-jaka-jest-prawidlowa
Seks
2 min.
Temperatura przed okresem - jaka jest prawidłowa?
24.01.2022
Popularne w kategorii Seks
gesty-sluz-w-ciazy-co-oznacza
Zdrowie
1 min.
Gęsty śluz w ciąży. Kiedy się pojawia i na co wskazuje?
09.05.2022
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne
Pakiety medyczne
Konsultacja lekarska online
Alergolog onlineChirurg onlineDermatolog onlineDiabetolog onlineEndokrynolog onlineGastrolog online
arrow-link
Zobacz więcej

Kim jesteśmy

Artykuły o zdrowiu

ul. Topiel 12, 00-342, Warszawa
Redakcja WelbiSara Łątkowska - redaktor naczelnyredakcja@welbi.pl

© 2024 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Regulamin serwisuPolityka prywatnościPolityka cookies

Social media

  • facebook logo
  • instagram logo

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.