Jak działa inkubator dla wcześniaka?

Kiedy dziecko jest wcześniakiem?

Prawidłowo przebiegająca ciąża powinna trwać od 37 do 42 tygodni. Przez ten czas rozwijają się wszystkie narządy i układy dziecka, a ono samo stopniowo przygotowuje się do funkcjonowania poza organizmem matki. Kluczowe narządy takie jak wątroba, serce czy płuca kształtują się już pod koniec pierwszego trymestru (do 13 tygodnia ciąży), jednak dojrzewają i przystosowują się do spełniania swoich właściwych funkcji przez cały okres ciąży. Jeśli dziecko urodzi się między 22 a 36 tygodniem ciąży, uważa się, że jest ono wcześniakiem. Przed 22 tygodniem mówi się jeszcze o poronieniu, natomiast akcja porodowa, która rozpoczęła się w 37 tygodniu, nie będzie uznana za odchylenie od normy, ponieważ ciąża jest już donoszona. 

Historia zna przypadki skrajnych wcześniaków, którym udało się przeżyć dzięki odpowiedniej pomocy lekarskiej oraz specjalistycznej aparaturze medycznej. Przykładem może być amerykański chłopiec Curtis Means, który przyszedł na świat 4 lipca 2020 roku w 21 tygodniu ciąży i ważył zaledwie 420 g.

Na przedwczesne porody narażone są przede wszystkim kobiety w zagrożonej ciąży i te, u których stwierdzono zbyt szybko skracającą się szyjkę macicy. Obawy towarzyszą również przyszłym mamom, które zaszły w ciążę po poronieniu.

• Sprawdź również, na czym polega zapłodnienie in vitro i jak się do niego przygotować.

Czym się charakteryzuje wcześniactwo?

Wcześniactwo to nie tylko fakt, że dziecko przyszło na świat przed wyznaczonym terminem porodu. To też zespół następujących cech:

• niedorozwój skóry – jest ona cienka, ma mało tkanki tłuszczowej, a w dodatku jest pokryta mazią płodową, która znika dopiero w 36 tygodniu. U skrajnych wcześniaków można zobaczyć jeszcze meszek płodowy;

• małżowina uszna pozbawiona chrząstki, która kształtuje się dopiero po 34 tygodniu;

• jądra poza moszną – jądra u chłopców zstępują do moszny w 37 tygodniu ciąży;

• niewydolność układu oddechowego – zaburzenia oddychania, bezdechy, a na wczesnych etapach również brak umiejętności samodzielnego oddychania;

• niedojrzały system nerwowy;

• osłabiona odporność i większa podatność na infekcje i zakażenia. 

Oprócz tego wcześniaki narażone są na: przewlekłą chorobę płuc, zaburzenia pracy serca, martwicze zapalenie jelit, problemy ze wzrokiem (choroba niedojrzałej siatkówki, czyli retinopatia wcześniaków), krwawienia wewnątrzczaszkowe, zaburzenia termoregulacji oraz metabolizmu. 

Jakie jest rokowanie w przypadku dziecka urodzonego przedwcześnie?

Rokowanie w przypadku dzieci urodzonych przedwcześnie zależy przede wszystkim od tygodnia narodzin, warunków, w jakich się znajdują oraz obecności wad wrodzonych. Im później rozpocznie się akcja porodowa, tym większe są szanse na przeżycie. Z większym optymizmem można też patrzeć na przyszłość dzieci, które rodzą się w szpitalach z dostępem do najnowocześniejszej aparatury medycznej i znajdują się pod opieką doświadczonego zespołu neonatologów. W przypadku wcześniaków obciążonych wadami genetycznymi walka o życie nie zawsze kończy się powodzeniem. 

• Przeczytaj również, czym różni się bezpłodność od niepłodności.

Jak wygląda inkubator dla wcześniaka?

Pierwszy inkubator powstał pod koniec XIX wieku, a skonstruowali go francuscy lekarze Pierre Budin i Etienne Stephane Tarnier. Już na samym początku badania wykazały, że dzięki temu urządzeniu dzieci o masie urodzeniowej mniejszej niż 2 kg mają większe szanse na przeżycie. Na przestrzeni lat technologia ta była udoskonalana. Dziś używa się inkubatorów zamkniętych i otwartych.

Inkubator zamknięty wyglądem przypomina przezroczystą skrzynię lub łóżeczko przykryte kopułą wykonaną z pleksiglasu. Jest wyposażony w okienka, które można otwierać w celu pielęgnacji wcześniaka. Z kolei przez mniejsze otwory przeprowadza się przewody. Swobodnie łączą one noworodka z aparaturą, do której jest podłączony. Na nowoczesnych inkubatorach dla wcześniaków są również ekrany, które wyświetlają istotne dane, takie jak temperatura we wnętrzu urządzenia. Najmłodsze wcześniaki są dodatkowo przykrywane plastikową folią. Na pierwszy rzut oka wygląda to nieestetycznie, ale dzięki temu prostemu zabiegowi dziecko nie odwadnia się pod wpływem działania ciepła.

Inkubator otwarty przypomina łóżeczko, ponieważ nie ma nad nim kopuły. Jest natomiast źródło ciepła, które wytwarza odpowiednią temperaturę. Jak sama nazwa wskazuje, nie zamyka się go. Daje to możliwość dokładniejszej pielęgnacji i zbadania dziecka. Do takiego inkubatora trafiają zazwyczaj dzieci z ciąż powikłanych zaburzeniami wzrastania (dzieci urodzone w terminie, jednak z nieadekwatnie niską masą urodzeniową) oraz noworodki, które wymagają dokładniejszej obserwacji po narodzinach.

Jak działa inkubator dla wcześniaka?

Inkubator – w szczególności ten zamknięty – odtwarza warunki, jakie maluch miał w łonie swojej mamy. W środku jest ciepło i wilgotno. Personel medyczny dba o zachowanie sterylności i dlatego ryzyko zakażenia bakteriami, wirusami czy grzybami jest stosunkowo niskie. Pomieszczenia, w których znajdują się inkubatory, są zazwyczaj zaciemnione i odizolowane od hałasu, ponieważ przedwcześnie urodzone dzieci są bardzo wrażliwe na światło i dźwięki dochodzące z zewnątrz. Dla rozwoju wcześniaków ważna jest nie tylko wyspecjalizowana aparatura medyczna, ale również obecność i opieka rodziców. 

• Zobacz także, na czym polega adopcja zarodka i jak przygotować się do tej procedury.