Jak należy dbać o układ oddechowy? Zasady profilaktyki
Płuca człowieka są nieustannie narażone na działanie szkodliwych czynników. W powietrzu znajduje się wiele substancji, które wpływają negatywnie na ich funkcjonowanie. Długotrwała ekspozycja prowadzi do rozwinięcia się wielu groźnych chorób. Zobacz, jak należy dbać o układ oddechowy.
Układ oddechowy człowieka składa się z jamy nosowej, gardła, krtani, tchawicy, oskrzeli, oskrzelików i pęcherzyków płucnych. Trzy ostatnie tworzą płuca, które są położone w klatce piersiowej. Mają one zdolność do naprzemiennego zapadania się i rozprężania, dzięki czemu możliwe jest napełnianie ich powietrzem – jednorazowo nawet do 5 litrów. Układ oddechowy człowieka służy do wymiany gazowej, czyli dostarczania tlenu do organizmu i usuwania zbędnych produktów przemiany materii. Jego funkcjonowanie niestety zaburzają różnego rodzaju choroby. Mogą to być infekcje bakteryjne, wirusowe lub grzybicze, ale także poważniejsze schorzenia: nowotwory, astma oskrzelowa czy przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP). Wiedza na temat tego, jak dbać o układ oddechowy, pozwala zmniejszyć ryzyko ich wystąpienia.
Jak dbać o układ oddechowy?
Wskazówki dotyczące tego, jak dbać o układ oddechowy, odnoszą się do stylu życia, czyli codziennych zachowań i nawyków. Poprzez ich zmodyfikowanie możesz zmniejszyć ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia. Często nie są wymagane duże zmiany. Pamiętaj również, że zachowania prozdrowotne mają korzystny wpływ nie tylko na układ oddechowy, ale na cały organizm.
Jak dbać o układ oddechowy?
Zadbaj o codzienną aktywność fizyczną;
stosuj środki chroniące przed wdychaniem szkodliwych substancji;
zaprzestań palenia papierosów i unikaj wdychania dymu tytoniowego;
chroń siebie i innych przed infekcjami układu oddechowego;
stosuj dietę wspierającą odporność.
Zalecenia dotyczące tego, jak należy dbać o układ oddechowy, powinieneś zacząć stosować od razu. Pierwsze efekty działań pojawiają się dopiero po pewnym czasie. Pamiętaj także, że skutki swoich zachowań odczujesz dopiero za kilka lat. Jeżeli zmiana codziennych nawyków jest dla ciebie trudna, stopniowo wprowadzaj kolejne modyfikacje.
Zdrowie układu oddechowego a aktywność fizyczna
Regularna aktywność fizyczna poprawia kondycję organizmu. Wpływa także na zwiększenie pojemności życiowej płuc. Gdy uprawiasz sport, pobierasz więcej tlenu. Twój organizm uczy się także lepiej go wykorzystywać. Wzmacniasz ponadto mięśnie oddechowe.
Pamiętaj, że aktywność fizyczna powinna być dostosowana do możliwości organizmu oraz ogólnego stanu zdrowia. Przy wyborze kieruj się także swoimi preferencjami. Możesz biegać, jeździć na rowerze, pływać, gimnastykować się w domu, uprawiać nordic walking lub codziennie spacerować w szybkim tempie. Wysiłek powinien być umiarkowany i trwać ok. 150 minut tygodniowo.
Obserwujesz u siebie objawy świadczące o chorobie bądź o niewydolności dróg oddechowych? Nie czekaj i udaj się do lekarza pierwszego kontaktu. A jeśli nie lubisz czekać w długich kolejkach, sprawdź Polisę Zdrowie Welbi. W ramach pakietu przygotowanego przez TU Zdrowie, którego ofertę zamówisz na Welbi, możesz zyskać dostęp do lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej oraz do nawet 39 specjalistów (w pakiecie OCHRONA GOLD), w tym do pulmonologa.
Na wizytę u lekarza rodzinnego będziesz czekać maksymalnie 1 dzień, a z innymi specjalistami z listy skonsultujesz się z reguły w ciągu 3 dni roboczych (z pulmonologiem w ciągu 5 dni roboczych). W pakiecie już od 69 zł umówisz się do pulmonologa na e-konsultację, żeby omówić z nim wszelkie niepokojące objawy lub wyniki badań. Wizytę zarezerwujesz wygodnie przez telefon, aplikację mobilną lub prosty w obsłudze system Panel Ubezpieczonego.
Ochrona dróg oddechowych w pracy
Bardzo istotne jest to, jak dbać o układ oddechowy w pracy. Wykonywanie niektórych zawodów ściśle wiąże się z narażeniem na wdychanie szkodliwych substancji lub pyłów. Jeżeli tak jest w twoim przypadku, powinieneś zawsze pamiętać o zakładaniu specjalnej maski. Twój pracodawca jest zobowiązany ją dostarczyć.
Zasłanianie nosa i ust możesz rozważyć również, gdy mieszkasz w dużym mieście. Dzięki temu ograniczysz możliwość wdychania smogu i spalin. W tym celu wybierz specjalną maskę z filtrem węglowym lub HEPA.
Unikanie palenia papierosów
Dym tytoniowy zawiera kilka tysięcy substancji szkodliwych. Jest to m.in.: nikotyna, dwutlenek węgla, tlenek węgla, fenol, krezol, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, smoła, metale o działaniu kancerogennym, cyjanowodór, amoniak i formaldehyd. Mają one działanie rakotwórcze i drażniące. Przyczyniają się nie tylko do powstania chorób nowotworowych, ale także mają wpływ na rozwój przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP). Pamiętaj, że szkodliwe dla układu oddechowego jest także bierne palenie.
Jak dbać o układ oddechowy – regularne badania
W profilaktyce chorób układu oddechowego dużą rolę odgrywają regularne badania. Pamiętaj, że wiele schorzeń przez bardzo długi czas może nie dawać żadnych objawów. Pierwsze dolegliwości pojawiają się zwykle wtedy, gdy dojdzie do nieodwracalnych uszkodzeń. Wówczas wzrasta ryzyko powstania powikłań oraz niepowodzenia leczenia.
Badania, które powinieneś wykonywać regularnie (skierowanie otrzymasz od swojego lekarza pierwszego kontaktu), to:
badania laboratoryjne krwi.
Możesz brać także udział w bezpłatnych programach profilaktycznych, które są organizowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia lub samorządy. Informacje na ten temat uzyskasz od lekarza pierwszego kontaktu. Dzięki nim nie tylko będziesz miał możliwość wykonania badań, ale także dowiesz się więcej na temat chorób układu oddechowego i czynników ryzyka.
- T. Wittczak, J. Walusiak, C. Pałczyński, Choroby układu oddechowego u spawaczy, „Medycyna Pracy”, 2009, t. 60, nr 3, s. 201–208.
- E. Jassem, A. Szymanowska, A. Siemińska, J. Jassem, Palenie tytoniu a rak płuca, „Pneumonologia i Alergologia Polska”, 2009, nr 77, s. 469–473.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.
Najchętniej czytane
