Rak oskrzeli – czynniki ryzyka i rozpoznanie nowotworu
Rak oskrzeli to jeden z najczęściej diagnozowanych nowotworów płuc. Początkowo rozwija się bezobjawowo lub skąpoobjawowo. Charakterystycznym objawem jest męczący kaszel z odkrztuszaniem plwociny, któremu z czasem towarzyszy duszność. Głównym czynnikiem rozwoju raka oskrzeli jest palenie papierosów i wdychanie substancji toksycznych. Bardzo duże znaczenie mają czynniki genetyczne i występowanie tego typu raka u krewnych pierwszej linii, tj. u rodziców.
Polecane
Epidemiologia raka oskrzeli
Rak oskrzeli jest jednym z najczęściej diagnozowanych nowotworów płuc. Zaliczany jest do grupy nowotworów złośliwych. Największa zachorowalność obserwowana jest u pacjentów pomiędzy 55. a 70. rokiem życia. Ten typ raka głównie dotyka mężczyzn. Panowie stanowią 80% chorych na nowotwór płuc [1].
Czynniki ryzyka i przyczyny nowotworu oskrzeli
Rak oskrzeli rozwija się na skutek uszkodzenia DNA pod wpływem działania czynników rakotwórczych. Jako główną przyczynę rozwoju nowotworu oskrzeli eksperci wskazują palenie papierosów. Według danych palenie 30 papierosów dziennie przez 10 lat nawet 10-krotnie zwiększa ryzyko rozwoju choroby [1]. Jak podkreślają eksperci, w grupie zagrożonych znajdują się również bierni palacze. Wśród poważnych czynników ryzyka lekarze wskazują na długotrwałą ekspozycję na substancje toksyczne, szczególnie na azbest, nikiel, chrom, policykliczne węglowodory, arsen. Bardzo duże znaczenie w rozwoju nowotworu oskrzeli mają też czynniki genetyczne i występowanie raka w rodzinie. W przypadku nowotworu płuc ryzyko dziedziczenia jest większe, jeśli ta sama choroba była diagnozowana u krewnych pierwszej linii, tj. rodziców i rodzeństwa. Wśród możliwych przyczyn raka płuc eksperci wskazują również na choroby przewlekłe płuc, w których przebiegu dochodzi do bliznowacenia tkanek narządu.
Jak objawia się rak oskrzeli?
Oskrzela i płuca są specyficznym środowiskiem, w którym komórki nowotworowe przed długi czas mogą rozwijać się bezobjawowo lub skąpoobjawowo. Najczęstszym objawem jest ciężki kaszel, który rozwija się nawet u 75% chorych. Niekiedy towarzyszy mu ból w klatce piersiowej nazywany niekiedy potocznie bólem oskrzeli. U ⅓ pacjentów kaszel prowadzi do odkrztuszania wydzieliny. Objaw ma charakter przewlekły i męczący. Osoby palące papierosy mogą go mylić z tzw. kaszlem palacza. Wystąpienie objawu powinno skłonić Cię do wizyty u pulmonologa, czyli specjalisty chorób płuc. Skierowanie otrzymasz od lekarza rodzinnego [1].
Jeśli chcesz móc skonsultować się z pulmonologiem w ciągu 3 dni roboczych i to bez skierowania, kup prywatne ubezpieczenie zdrowotne, którego ofertę można zamówić na Welbi. Od 119 zł miesięcznie w ramach usług dostępnych w pakiecie OCHRONA COMPLEX będziesz mieć dostęp do pulmonologa i 28 innych specjalistów z czasem oczekiwania na wizytę przeważnie do 3 dni roboczych, a także lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej z czasem oczekiwania na wizytę do 24 godzin. Będziesz mieć też możliwość wykonania ponad 200 badań laboratoryjnych, obrazowych i czynnościowych, w tym RTG klatki piersiowej czy spirometrii.
Zamów ofertę na Welbi i sprawdź, z jakich innych usług medycznych i na jakich zasadach można korzystać w ramach wybranego pakietu.
W przypadku kaszlu przewlekłego lub prowadzącego do odkrztuszania plwociny zalecane jest wykonanie badania RTG klatki piersiowej. Badanie obrazowe powinieneś wykonywać kontrolnie średnio co 2 lata. U palaczy i osób narażonych na działanie wziewnych substancji toksycznych RTG klatki piersiowej powinno być powtarzane nawet co roku.
U około 29% pacjentów dochodzi do zmiany nasilenia kaszlu i krwioplucia. Rozwijające się komórki nowotworowe w oskrzelach prowadzą do obturacji, czyli częściowej lub całkowitej niedrożności narządu, która sprzyja powstawaniu zmian ropnych w płucach i stanów zapalnych z wysiękiem. Kolejnym objawem rozwoju choroby jest duszność, która obserwowana jest u 50% chorych [1].
Typy raka oskrzeli
Eksperci wskazują na kilka typów raka oskrzeli, które ze względu na budowę histopatologiczną i rozwój zostały zakwalifikowane do dwóch różnych grup. Pierwsza to nowotwory drobnokomórkowe. Stanowią 15% przypadków i cechują się szybkim rozwojem. Ten typ raka jest podatny na działanie leków cytostatycznych i promieniowanie jonizujące. Leczenie chirurgiczne stosowane jest w ostateczności. Druga grupa to nowotwory niedrobnokomórkowe. Stanowią 85% przypadków. Ten typ raka cechuje powolny i skąpoobjawowy rozwój. Podstawą leczenia jest leczenie chirurgiczne, które uzupełnia terapia farmakologiczna [1].
Diagnostyka nowotworu oskrzeli
Diagnostyka nowotworu oskrzeli ma na celu rozróżnienie raka drobno- od niedrobnokomórkowego i ocenę zaawansowania choroby. Podstawowym badaniem przy podejrzeniu raka oskrzeli jest RTG klatki piersiowej. Umożliwia ono umiejscowienie zmian i ocenę wielkości nowotworu. Wstępna analiza obrazu jest podstawą do wyboru dalszych kroków diagnostyki. W celu potwierdzenia zmiany nowotworowej niezbędne jest wykonanie biopsji igłowej, która umożliwia pobranie próbki tkanki ze zmienionego miejsca i jej dokładną analizę pod mikroskopem. Badanie laboratoryjne materiału pozwala dokładnie ocenić typ nowotworu. W niektórych przypadkach zasadne jest wykonanie mediastinoskopii, czyli wziernikowania śródpiersia. Dodatkowo wykonywane są bronchoskopia, rezonans magnetyczny lub tomografia komputerowa. Lekarz może również zlecić badanie cytologiczne płynu opłucnowego lub plwocin. Uzupełnieniem diagnostyki są badania laboratoryjne parametrów krwi.
- W. Rzyman, Rak płuca, „Forum Medycyny Rodzinnej”, 2008, 2(6), s. 407–419.
- M. Krzakowski, J. Jassem, Nowotwory płuca i opłucnej oraz śródpiersia, „Zalecenia postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w nowotworach złośliwych”, 2013, s. 70–97.
- W. Leppert, E. Nowakowska, Rola radioterapii w leczeniu objawów zaawansowanej choroby nowotworowej, „Palliative Medicine in Practice”, 2008, 2(2), s. 33–47.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.
Najchętniej czytane
