Dni płodne - jak je obliczyć? Wskazówki.
Znajomość swoich cyklów miesięcznych pozwala kobiecie na świadome planowanie macierzyństwa. Istnieje wiele naturalnych metod na ustalenie tego, które dni są płodne, co zwiększa szansę zajścia w ciążę. Zobacz, jak można je ustalić.
Czym są dni płodne?
Dni płodne u kobiety związane są z okresem owulacji (jajeczkowaniem). Czas trwania pojedynczego cyklu wynosi średnio 28 dni, ale może wahać się między 21 a 35 dniami, co uzależnione jest od wielu czynników, w tym hormonalnych. Owulacja ma miejsce ok. 14 dnia cyklu (czyli mniej więcej 2 tygodnie po krwawieniu). W tym czasie dochodzi do uwolnienia komórki jajowej, która staje się gotowa do zapłodnienia przez plemnik. Innymi słowy, okres owulacji daje największą szansę na spłodzenie potomstwa.
Warto jednak wiedzieć, że dni płodne przypadają na około 2 dni przed dniem owulacji, w jej trakcie oraz na około 2 dni po. Dokładne obliczenie dni płodnych zależy od m.in. wieku kobiety, towarzyszących chorób przewlekłych i regularności miesiączkowania.Ile plemniki żyją w pochwie? Okazuje się, że komórki rozrodcze męskie mogą przetrwać w drogach rodnych kobiety nawet kilka dni. Im większa częstotliwość współżycia w trakcie dni płodnych zakończonego ejakulacją (męski wytrysk) wewnątrz pochwy, tym większa szansa na ciążę. W przypadku konieczności zabezpieczenia się przed niechcianą ciążą w okresie owulacji zaleca się stosowanie antykoncepcji naturalnej (np. metoda Billingsa), hormonalnej (np. tabletka, plaster, wkładka wewnątrzmaciczna), mechanicznej (np. prezerwatywa), chemicznej (np. żel antykoncepcyjny) lub operacyjnej.
W trakcie owulacji zwiększa się często popęd seksualny kobiety. Nie jest to jednak reguła. Libido może zwiększać się również podczas krwawienia miesięcznego. Seks podczas okresu nie jest wykluczony, jednak mimo niskiej szansy na zajście w ciążę, pary, które nie planują potomstwa, nie mogą zapominać o zabezpieczeniu, np. mechanicznym, które chroni również przed chorobami przenoszonymi drogą płciową.
Kalendarz dni płodnych - kiedy zwiększa się szansa na dziecko?
Kalendarz dni płodnych, nazywany również kalendarzykiem małżeńskim, jest jedną z najczęściej wykorzystywanych metod obliczania dni płodnych. Należy jednak wziąć pod uwagę fakt, że metoda ta bywa zawodna, ponieważ każda, nawet najdrobniejsza infekcja, stres, zmiana klimatu, problemy hormonalne, a nawet przyjmowane leki, mogą wpłynąć na długość cyklu i tym samym przesunąć czas owulacji. Dobrym rozwiązaniem jest zakup testu owulacyjnego (dostępne w aptekach bez recepty), który działa na podobnej zasadzie co test ciążowy. Różnica polega na tym, że wykrywa on hormon luteinizujący (LH), a nie gonadotropinę kosmówkową (beta HCG).
Metody naturalnej antykoncepcji
Dni płodne i niepłodne można określać również za pomocą metod naturalnych. Do najpopularniejszych zalicza się m.in.
Metodę termiczną - inaczej metoda Holta. Polega ona na codziennym, bardzo regularnym mierzeniu ciepłoty ciała. Pomiaru temperatury należy wykonywać w tych samych porach dnia, najlepiej tuż po przebudzeniu. W trakcie owulacji jest ona nieco wyższa, średnio o ok. 0,4-0,5 stopnia Celsjusza. W związku z tym warto zainwestować w dobrej jakości termometr, najlepiej bezdotykowy. Warto jednak pamiętać, że ciepłota ciała może się zmieniać na skutek np. infekcji bakteryjnych lub wirusowych. Dane warto zapisywać w specjalnym zeszycie lub excelu, który będzie się uzupełniało każdego dnia. Istnieją również specjalne aplikacje na smartfona, które za pomocą określonego algorytmu same wyliczą dni płodne (należy podać jedynie takie dane jak długość cyklu i datę ostatniej miesiączki).
Metodę Billingsa - polega na dokładnej obserwacji konsystencji i koloru śluzu. Są one różne w różnych porach cyklu miesięcznego. W trakcie owulacji staje się on bardziej elastyczny, przezroczysty i mniej gęsty. To stwarza idealne warunki dla plemników, które mogą swobodnie dotrzeć do komórki jajowej. Wystarczy stanąć w rozkroku i pobrać niewielka ilość śluzu na białą chusteczkę.
Metodę objawowo-termiczną - łączy w sobie zalety dwóch powyższych metod. Oprócz mierzenia temperatury ciała ocenie podlega również konsystencja i kolor śluzu szyjkowego. Zdarza się, że w trakcie owulacji kobieta odczuwa również znacznie pogorszenie samopoczucia, zmęczenie oraz lekkie bóle w podbrzuszu (lub w okolicy jajników).
Aby móc jeszcze skuteczniej określić dni płodne, warto skonsultować się z lekarzem ginekologiem. Pomoże on wybrać najwygodniejszą metodę i nauczy, jak prawidłowo określać dni zwiększonej szansy na zajście w ciążę. Wszystkie naturalne metody planowania potomstwa są w szczególności rekomendowane osobom pozostającym w stałych związkach.
Jeśli planujesz dziecko, nie zapominaj o wykonaniu podstawowych badań laboratoryjnych, w tym: przeciwciał w kierunku toksoplazmozy, różyczki, kiły, AIDS, cytomegalii, a także zwykłej morfologii, poziomu glukozy we krwi i żelaza. Warto też poprosić ginekologa o pobranie wymazu do cytologii oraz wykonanie USG transwaginalnego.
- M. Szamantowicz i wsp., Stanowisko Zespołu Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie wykorzystania Naturalnych Metod Planowania Rodziny do celów antykoncepcyjnych. Ginekologia Polska, 2010, nr 81, s. 947-949.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.