Punktowy ból głowy – co może być jego przyczyną?

Jakie objawy mogą wskazywać na punktowy ból głowy?

Ból głowy może lokalizować się w różnych jej okolicach. W przypadku migreny najczęściej doświadcza się pulsującego bólu skroni, niekiedy poprzedzonego objawami zwiastującymi, np. mroczkami przed oczami. Mówi się wówczas o migrenie z aurą. Ból w okolicy czołowej, nasilający się przy pochylaniu się, może być objawem zapalenia zatok. Bywa również, że obszar bólu jest bardzo mały, wielkością nieprzekraczający opuszki palca. To tzw. punktowy ból głowy. Zwykle pojawia się nagle, ma duże nasilenie i mija w ciągu kilku sekund lub minut. Krótki czas trwania punktowego bólu głowy sprawia, że rzadko jest powodem zgłaszania się do lekarza. Opóźnia to postawienie prawidłowej diagnozy i włączenie leczenia. Jeżeli zmagasz się z punktowym bólem głowy, umów się na konsultację do neurologa. Pomoże Ci on w ustaleniu przyczyny Twoich dolegliwości.

• Dowiedz się także, jakie mogą być przyczyny bólu na czubku głowy!

Czym jest pierwotny kłujący ból głowy?

Zgodnie z Międzynarodową Klasyfikacją Bólów Głowy (ICHD-III) pierwotny kłujący ból głowy jest zaburzeniem, które objawia się pojedynczymi lub występującymi w seriach kłującymi bólami głowy. Trwają one krótko, zwykle jedynie kilka sekund, i mają charakter punktowy. Co istotne, nie towarzyszą im inne dolegliwości. Naukowcy uważają, że pierwotny kłujący ból głowy jest zaburzeniem występującym dość powszechnie (około 2% populacji), ale rzadko bywa przyczyną poszukiwania pomocy lekarskiej. Częściej dotyczy kobiet, szczególnie w wieku średnim.

Pierwotny kłujący ból głowy pojawia się najczęściej w okolicy czołowo-oczodołowej i skroniowej, ale może dotyczyć każdej innej części głowy. Ataki punktowego bólu głowy mogą zmieniać lokalizację. Nie jest więc powodem do niepokoju to, że punktowy ból głowy po prawej stronie ustępuje i pojawia się np. po stronie lewej. Dolegliwości skonsultuj jednak z neurologiem, który postawi właściwą diagnozę. Leczenie farmakologiczne zwykle nie jest potrzebne. Jeśli jednak kłujący ból głowy pojawia się u Ciebie z dużą częstotliwością, specjalista może zalecić Ci przyjmowanie indometacyny. Rzadziej wdraża się terapię gabapentyną, melatoniną lub celekoksybem.

Neuralgia potyliczna

Przyczyną punktowego bólu głowy może być neuralgia czaszkowa. Jednym z jej rodzajów jest neuralgia potyliczna – zaburzenie wywołujące dolegliwości bólowe w tylnej części głowy. Napadowy, często kłujący ból trwa od kilku sekund do kilku minut. Dość charakterystycznym objawem tego zaburzenia jest punktowy ból głowy przy dotyku i zaburzenia czucia w okolicy potylicznej. Neuralgia potyliczna jest diagnozowana najczęściej około 50. roku życia i dotyczy w przybliżeniu 3 na 100 tysięcy osób.

Neuralgia potyliczna jest konsekwencją ucisku nerwów potylicznych. Może do niego dojść w wyniku nadmiernego napięcia mięśni, urazu, nieprawidłowej budowy lub przebiegu naczyń krwionośnych czy zmian zwyrodnieniowych w części szyjnej kręgosłupa.

Rozpoznanie jest potwierdzane przez neurologa na podstawie typowych objawów oraz ustąpienia dolegliwości po zastosowaniu blokady (znieczulenia) nerwów potylicznych. W leczeniu stosuje się fizjoterapię, krioterapię, unieruchomienie szyi oraz farmakoterapię. Do najczęściej stosowanych w neuralgii potylicznej leków należą niesteroidowe leki przeciwzapalne (np. ibuprofen), trójcykliczne leki przeciwdepresyjne, inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny i leki przeciwpadaczkowe. Jeśli leczenie nie przynosi poprawy, zapytaj lekarza o blokadę nerwową i miejscową terapię toksyną botulinową.

Neuralgia nerwu trójdzielnego

Neuralgia nerwu trójdzielnego jest jednym z najbardziej bolesnych zaburzeń neurologicznych. Punktowe dolegliwości bólowe na twarzy pojawiają się nagle, mają duże nasilenie i mogą powtarzać się wielokrotnie w ciągu dnia. W większości przypadków dotyczą tylko jednej strony głowy. Neuralgia nerwu trójdzielnego jest zwykle spowodowana uciskiem nerwu przez naczynia krwionośne, torbiele epidermoidalne, malformacje naczyniowe czy guzy. Czynnikiem ryzyka wystąpienia tego zaburzenia jest stwardnienie rozsiane – według ekspertów neuralgia trójdzielna pojawia się aż u 2–4% pacjentów z tym schorzeniem.

Podobnie jak neuralgia potyliczna, neuralgia nerwu trójdzielnego dotyczy najczęściej kobiet po 50. roku życia. Jeśli jej objawy rozwiną się w młodym wieku, konieczne jest wykonanie badań w kierunku stwardnienia rozsianego. Leczenie polega przede wszystkim na stosowaniu leków – karbamazepiny, lamotryginy, gabapentyny, fenytoiny, klonazepamu czy kwasy walproinowego. Gdy farmakoterapia nie przynosi wystarczających efektów, stosuje się iniekcje toksyny botulinowej lub leczenie operacyjne (np. dekompresję mikronaczyniową).

Do kogo zgłosić się po pomoc?

Pojawił się u Ciebie punktowy ból głowy? Zgłoś się do neurologa, czyli lekarza specjalizującego się w diagnostyce i leczeniu chorób układu nerwowego. Pamiętaj, że trafna diagnoza i szybkie wdrożenie odpowiedniego leczenia pozwolą Ci na szybszy powrót do zdrowia.