Testy na alergie pokarmowe – jak wyglądają i w jaki sposób się do nich przygotować?
Testy na alergie pokarmowe stanowią uzupełnienie badania podmiotowego i przedmiotowego w stawianiu rozpoznania. Wyróżnia się kilka ich rodzajów. Jedne z częściej stosowanych to skórne testy punktowe i testy z krwi. Duże znaczenie w diagnozie alergii mają też próby eliminacyjne i prowokacyjne.
Alergie są powszechnie występującym problemem zdrowotnym. Definiuje się je jako odbiegające od normy reakcje układu immunologicznego na substancje, które normalnie nie oddziałują negatywnie na organizm. Szczególnie często występują alergie pokarmowe. Lista alergenów jest w tym wypadku bardzo długa. Dlatego, aby dokładnie określić, co źle wpływa na twój organizm, wykonaj testy na alergie pokarmowe.
Na czym polega badanie alergii pokarmowych?
Badanie alergii pokarmowych opiera się na kilku elementach. Jednym z ważniejszych jest wywiad. Podczas tzw. badania podmiotowego lekarz zada ci pytania dotyczące ilości, częstości i składu spożywanych posiłków. Niech nie zdziwią cię pytania o aktywność fizyczną, istnieje bowiem zjawisko alergii powysiłkowej, w którym do pojawienia się objawów alergii pokarmowej dochodzi wyłącznie w wyniku podjętego po posiłku wysiłku fizycznego. Lekarza będzie też ciekawić, jak reagujesz na inne popularne alergeny o charakterze wziewnym. Dlaczego? Wiąże się to z ryzykiem tzw. alergii krzyżowej. Oznacza to, że do powstania objawów typowych dla alergii pokarmowej przyczynić się mogą alergeny wziewne z uwagi na takie same struktury białka. Przykładowo pyłki brzozy mogą spowodować objawy u osób z alergią na jabłka. Zebrane od ciebie informacje przyczynią się do postawienia trafnej diagnozy.
Badanie alergii pokarmowej nie obędzie się bez badania przedmiotowego, czyli oceny objawów. Uzupełnieniem są testy. Oto najbardziej znane testy na alergię pokarmową:
punktowe testy skórne,
oznaczanie stężenia IgE we krwi,
próba eliminacji i prowokacji.
Sprawdź, na czym polegają badania na alergie pokarmowe.
Jak wyglądają punktowe testy na alergie pokarmowe?
Punktowe testy skórne badają swoiste przeciwciała IgE, które znajdują się w skórze. Kroplę roztworu z alergenem nakłada się na uprzednio oczyszczoną skórę wewnętrznej strony przedramienia (ewentualnie na górnej powierzchni pleców). Kolejnym krokiem jest zrobienie w jej obrębie maleńkiego nacięcia przy użyciu tzw. lancetu. Nie musisz się obawiać – nic nie boli. Osoba wykonująca badanie do każdej kropli powinna użyć nowego lancetu. Obok przeprowadza się testy kontrolne z użyciem histaminy (dodatnie) i roztworu soli fizjologicznej (ujemne). O pozytywnym wyniku testu na alergie pokarmowe będzie świadczyć średnica pęcherza powstałego w miejscu podania alergenu o 3 mm większa od tej uzyskanej z kontroli. Czas reakcji skóry na alergen wynosi około 20 minut.
Jak się przygotować do testów na alergie pokarmowe?
Do skórnych testów na alergie pokarmowe powinieneś się odpowiednio przygotować. Jeśli przyjmujesz leki przeciwhistaminowe, ważne jest, abyś po konsultacji z lekarzem odstawił je na pewien czas. Zazwyczaj mowa o jednym lub dwóch tygodniach przed wykonaniem testów. Badanie wykonuje się, jeśli jesteś wolny od objawów. Poza tym przed badaniem nie powinieneś nakładać w miejscu wykonywania testów żadnych maści, kremów, balsamów, żeli czy pryskać się perfumami. Ważne jest również, abyś ograniczał ekspozycję na promieniowanie słoneczne. Czynniki te mogą doprowadzić do zafałszowania wyników badania. Tego rodzaju testy na alergie pokarmowe nie są dobrym rozwiązaniem w przypadku dzieci. Przeprowadza się je zazwyczaj po ukończeniu 4. roku życia.
Jak wygląda badanie krwi na alergie pokarmowe?
Badanie krwi na alergie pokarmowe ma na celu oznaczenie stężenia IgE całkowitego w surowicy krwi przeciwko konkretnym alergenom. Materiałem do badania jest krew żylna, pochodząca przeważnie z żyły łokciowej. Podwyższony wynik IgE oznacza alergię na określony czynnik. Testy na alergie pokarmowe mogą obejmować analizę różnych alergenów. Ich liczba i rodzaj zależne są od konkretnego pakiety testu. Analiza immunoenzymatyczna obejmuje w standardowym panelu pokarmowym takie rodzaje alergenów, jak: pomidory, miks cytrusów, kiwi, awokado, orzechy ziemne, soję, małże, krewetki, sezam, ryż, mąkę pszenną, kazeinę, białko jaja kurzego.
Jak przygotować się na badanie z krwi na alergie pokarmowe?
Tak naprawdę nie jest konieczne do badania z krwi na alergie pokarmowe żadne przygotowanie. Nie musisz być na czczo. Do laboratorium możesz zgłosić się o dowolnej porze. Pamiętaj tylko o wypiciu pół godziny przed badaniem szklanki wody lub gorzkiej herbaty. Niewątpliwą zaletą badania na alergie pokarmowe jest to, że nie musisz rezygnować z zażywania leków przeciwhistaminowych. Poza tym nie ma w nim bezpośredniego kontaktu z alergenem. Testy są dobrym rozwiązaniem w przypadku małych dzieci, u których badanie skórne jest trudne z uwagi na ograniczenie poruszania się i dotykania nałożonych preparatów. Wyniki badania, czyli poziom IgE, otrzymasz wyrażony w klasach (0–6) bądź w jednostkach międzynarodowych (UI/ml). Będziesz musiał jednak na niego poczekać około 2 tygodni.
Inne sposoby rozpoznania alergii pokarmowej
Jak zbadać alergie pokarmowe? Poza wymienionymi wyżej najpopularniejszymi testami duże znaczenie diagnostyczne przypisuje się próbie eliminacyjnej. Określa się w ten sposób wykluczenie z diety na co najmniej 2 tygodnie podejrzanego produktu spożywczego. Twoim zadaniem będzie baczne obserwowanie objawów. Dobrze, jeśli będziesz prowadził swego rodzaju dziennik, w którym zapisywać będziesz występujące dolegliwości i spożyte produkty. Ustąpienie objawów oznacza, że z jadłospisu wyeliminowany został odpowiadający za nie alergen. Aby potwierdzić jego rolę w powstawaniu alergii, lekarz może zalecić ponowne włączenie danego produktu do diety, co w przypadku trafnego powiązania będzie się wiązało z nawrotem dolegliwości.
Obserwujesz u siebie niepokojące objawy alergii po zjedzeniu niektórych produktów? Koniecznie skonsultuj się z alergologiem i gastroenterologiem! Nie czekaj w długich kolejkach! Dzięki prywatnemu ubezpieczeniu zdrowotnemu Polisa Zdrowie Welbi, którego ofertę możesz zamówić na Welbi, Twoje oczekiwanie na wizytę u specjalisty nie będzie trwało z reguły dłużej niż 3 dni robocze. Konsultację zarezerwujesz za pomocą prostego systemu online, telefonicznie lub w aplikacji mobilnej. Poza konsultacją z lekarzem możesz też skorzystać z opcji wykonania testów uczuleniowych (płatkowych lub metodą nakłuć) w ramach najszerszego pakietu OCHRONA GOLD od 239 zł miesięcznie.
Sprawdź, co wchodzi w zakres poszczególnych pakietów! Wypełnij formularz i zamów ofertę, żeby poznać szczegóły i podpisać umowę. Z usług możesz korzystać niemal od razu po opłaceniu pierwszej składki.
- S. Małgorzewicz, E. Wasilewska, Diagnostyka niepożądanych reakcji na pokarm, „Forum Zaburzeń Metabolicznych”, 2016, t. 7, nr 2, s. 62–68.
- K. Obtułowicz, Alergologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2016, s. 62-66.
- A. Payne, H. Barker (red.). Dietetyka i żywienie kliniczne, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2013, s. 53–71.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.