Sok pomidorowy – jak zrobić i co w sobie kryje?
Sok z pomidorów to niskokaloryczny napój, który dostarcza likopenu – składnika o silnym działaniu przeciwutleniającym. Jeśli zastanawiasz się, jak zrobić sok z pomidorów we własnej kuchni, koniecznie przeczytaj ten artykuł.
Sok z pomidorów – co w sobie kryje?
Na początku należy wspomnieć o tym, że przetwarzanie warzyw i owoców wiąże się z niszczeniem lub zmniejszaniem ilości niektórych składników. Jednocześnie procesy technologiczne mogą działać zupełnie odwrotnie – zwiększać przyswajanie niektórych składników, np. karotenoidów. Sok z pomidorów obok koncentratu i ketchupu jest popularnym produktem powstającym poprzez przetwórstwo pomidorów. Bez problemu kupisz go w sklepach, jednak wcale nie musisz zdawać się na „gotowce”. W dalszej części tego artykułu znajdziesz przepis, jak zrobić sok pomidorowy do picia na zimę.Produkt ten dostarcza głównie węglowodanów, a jego kaloryczność to niespełna 20 kcal na 100 g. Sok z pomidorów zawiera kwasy fenolowe, flawonole, pewne ilości witaminy C, beta-karoten, a także likopen, który należy do bardzo silnych przeciwutleniaczy. Znany jest również z obecności potasu, którego pomidory są bardzo dobrym źródłem. Koncentracja tych związków w surowcu może być różna, w zależności od odmiany pomidora czy sposobów jego uprawy.
Właściwości soku z pomidorów
Soki z pomidorów słyną przede wszystkim z wysokiej zawartości likopenu. Co więcej, badania wskazują na to, że po zastosowaniu obróbki termicznej (co ma miejsce podczas przygotowywania przetworów z pomidorów), przyswajalność likopenu przez organizm wzrasta. Wysoka temperatura stosowana do obróbki technologicznej i utrwalania żywności prowadzi do niszczenia ścian komórkowych owoców, dzięki czemu likopen łatwo uwalnia się z soku komórkowego. Jest to przede wszystkim związek o charakterze przeciwnowotworowym, co wynika z jego zdolności przeciwutleniających. Neutralizacja wolnych rodników powstających w organizmie jest ważna, ponieważ ich nadmiar wiąże się m.in. z przyspieszeniem starzenia się komórek, ma także wpływ na stan skóry. Likopen odgrywa również pewną rolę w metabolizmie cholesterolu i pozytywnie wpływa na profil lipidowy oraz układ sercowo-naczyniowy. Wskazuje się też na jego działanie w kontekście odporności organizmu.
Jak zrobić sok pomidorowy w domu?
Wbrew pozorom wcale nie tak trudno o domowy sok pomidorowy. Jak zrobić go bez specjalistycznego sprzętu? Zacznij od dokładnego umycia pomidorów. Pokrój je na mniejsze cząstki, wrzuć do garnka i podduś około 15–20 minut. W razie potrzeby dolej trochę wody. Jeśli chcesz, dodaj przyprawy. Następnie przenieś zawartość z garnka na sito i przecieraj, aby uzyskać sok. Możesz też na samym początku pozbawić pomidory skórki i miąższ pozostały po przetarciu wykorzystać do stworzenia koncentratu. Jeśli zaś chcesz wiedzieć, jak zrobić sok z pomidorów na zimę, podążaj za kolejnym krokiem przygotowania. Jest nim oczywiście pasteryzowanie, które pozwala na utrwalanie żywności i cieszenie się przetworami w trakcie zimowych miesięcy. Proces pasteryzacji możesz przeprowadzić w garnku lub piekarniku. Sama pasteryzacja powinna trwać około 20 minut. Sok z pomidorów najlepiej przyrządzać w szczycie sezonu pomidorowego, kiedy cena warzyw jest nie tylko niższa, ale przede wszystkim owoce są dojrzałe i pełne smaku oraz aromatu.
Jeszcze szybszym sposobem przygotowania jest wykorzystanie sprzętów do rozdrabniania. Zatem jak zrobić sok pomidorowy w blenderze? W przypadku dobrego sprzętu odpuść sobie etap zdejmowania skórki z pomidorów. Dokładnie je umyj, pokrój na drobniejsze kawałki i podduś w garnku przez 15–20 minut (w razie potrzeby, dodając wody), a następnie zmiksuj. Jeśli chcesz wzbogacić smak soku lub poprawić jego kolor, dodaj np. bazylię, paprykę czerwoną czy pieprz. Blenduj aż do uzyskania gładkiej konsystencji bez grudek. W razie potrzeby dodaj trochę wody, aby sok był bardziej płynny. A jak zrobić sok z pomidorów, aby dostarczyć sobie i przyswoić jak najwięcej likopenu? Przede wszystkim należy pominąć etap usuwania skórek, a także dodać do niego soku np. oliwy, ponieważ likopen bardzo dobrze rozpuszcza się w tłuszczach.
Sok z pomidorów jako porcja warzyw
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), podobnie jak Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego, zaleca spożywanie minimum 400 g warzyw i owoców dziennie, co stanowi 5 porcji. Jedną z nich może być szklanka soku – najczęściej mowa o tym owocowym, ponieważ jest zdecydowanie częściej i chętniej wybierany przez konsumentów. Sok warzywny, który charakteryzuje się niższą ilością cukrów prostych i niską kalorycznością, tym bardziej może stanowić składnik zdrowej diety i być elementem realizacji zaleceń dotyczących spożycia warzyw i owoców.
- E. Gwóźdź i wsp., Prozdrowotne właściwości owoców pomidora i jego przetworów, „Borgis – Medycyna Rodzinna” 2015, nr 4, s. 186–188.
- E. Hallmann i wsp., Ocena wartości odżywczej oraz sensorycznej pasteryzowanego soku pomidorowego z uprawy ekologicznej i konwencjonalnej, „Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering” 2010, t. 55, nr 3, s. 105–111.
- E. Kwiatkowska, Likopen w profilaktyce chorób cywilizacyjnych, „Borgis – Postępy Fitoterapii” 2010, nr 1, s. 38–41.
- C. Lajli i wsp., Can eating five fruit and veg a day really keep the doctor away?, „Economic Modelling” 2018, t. 70, s. 320–330.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.