Co należy wiedzieć o dobrych bakteriach jelitowych?

Rola flory bakteryjnej jelit

Jelita zasiedla ponad 1500 różnych rodzajów bakterii. Wśród nich można wyróżnić dobre bakterie, komensalne (czyli takie, które nie są patogenami i chronią przed chorobotwórczymi bakteriami) oraz chorobotwórcze. Skład mikrobioty jelitowej poszczególnych ludzi się różni. Ponadto u każdego może się ona zmienić pod wpływem różnych czynników. Kiedy jesteśmy zdrowi, w jelitach panuje równowaga. Sytuacja ta zmienia się, gdy w organizmie dochodzi do zaburzenia homeostazy (naturalnego stanu równowagi) flory bakteryjnej. Dzieje się tak w wyniku:

• przyjmowania antybiotyków,

• diety obfitującej w przetworzoną żywność, czerwone mięso, cukier,

• stresu,

• zażywania niektórych leków, 

• nadużywania alkoholu,

• operacji,

• długotrwałych biegunek i zaparć,

• nadmiernego wysiłku fizycznego.

Przewaga chorobotwórczych bakterii jelitowych może wywoływać szereg dolegliwości, a także prowadzić do rozwoju różnych chorób, dlatego bardzo ważne jest dbanie o cały układ pokarmowy. O nieprawidłowości w funkcjonowaniu układu pokarmowego mogą świadczyć bóle brzucha, uczucie pełności, wzdęcia czy biegunki wymagające zmiany diety i włączenia odpowiedniego leczenia. 

Prawidłowy skład bakterii pozytywnie wpływa na organizm, a w szczególności:

• bierze udział w fermentacji niestrawionych pokarmów,

• bierze udział w syntezie witamin, głównie z grupy B oraz witaminy K,

• wchłania elektrolity,

• pozytywnie wpływa na układ odpornościowy,

• chroni przed namnażaniem się bakterii,

• odżywia komórki jelit.

Odpowiednia ilość dobrych bakterii w jelitach wpływa na obniżenie poziomu złego cholesterolu, zmniejsza ryzyko chorób nowotworowych, redukuje dolegliwości alergiczne, zmniejsza ryzyko chorób układu płciowego i moczowego. Równowaga bakterii jelitowych jest także ważna dla kobiet w okresie menopauzalnym, ponieważ zmniejsza ryzyko osteoporozy. 

Jak zmienia się skład flory bakteryjnej?

Flora bakteryjna w ciągu życia zmienia się wielokrotnie. Nie zawsze są to zmiany korzystne dla organizmu. Duży wpływ na jelita ma antybiotykoterapia. Podczas jej stosowania zabijane są bakterie, również te pożyteczne. Pamiętaj, by przyjmując antybiotyki, stosować również probiotyki. Dzięki nim flora bakteryjna nie zostanie całkowicie zniszczona, a ponadto takie preparaty dostarczają jelitom pożytecznych bakterii.

Duży wpływ na jelita mają przyjmowane na stałe leki. Mogą one zmieniać skład flory bakteryjnej. Jeśli zażywasz leki przeciwzapalne oraz inhibitory pompy protonowej, zwróć uwagę na jelita. Warto je w tym czasie wspomóc, stosując naturalne probiotyki. Dolegliwości ze strony układu pokarmowego mogą również powodować niesteroidowe leki przeciwzapalne. 

Przywrócenie homeostazy jelitowej jest bardzo istotne. Poza probiotykami warto przyjmować krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe. Maślan sodu jest jednym z takich produktów, który warto włączyć do swojej codziennej suplementacji. Pomaga on w przebiegu wielu chorób układu pokarmowego, takich jak: zespół jelita drażliwego, wrzody żołądka i dwunastnicy czy zaparcia.

Wpływ diety na jelita

Największy wpływ na stan jelit ma to, co jemy. Pożyteczne mikroorganizmy znajdują się w całej gamie produktów spożywczych, które należy jeść codziennie.

Dieta uboga w błonnik pokarmowy przyczynia się do zaparć i bólu brzucha. Ponadto brak dostarczania bakteriom jelitowym naturalnych włókien znajdujących się w błonniku sprawia, że żerują one na śluzie obecnym w jelitach. Prowadzi to niekiedy do zainfekowania ściany jelita przez chorobotwórcze rodzaje bakterii. Można to podsumować tak, że brak dostarczania bakteriom pożywienia powoduje to, że zaczynają one zjadać swojego żywiciela. Na szczęście błonnik pokarmowy można znaleźć w wielu produktach. Do swojego jadłospisu włącz pełnoziarniste pieczywo, brązowy ryż, makarony, płatki owsiane, a także owoce i warzywa, w szczególności jabłka, gruszki, suszone śliwki, rośliny strączkowe, warzywa kapustne.

Częste spożywanie przetworzonej żywności sprawia, że ilość dobrych bakterii w jelitach maleje, a zwiększa się udział tych chorobotwórczych. Pojawiają się stany zapalne, pogarsza się samopoczucie, wygląd skóry, włosów i paznokci. Ponadto takie odżywianie prowadzi do otyłości brzusznej, która jest niezwykle groźna. Brak podjęcia działań zmniejszających obwód brzucha jest jedną z przyczyn rozwoju cukrzycy typu II, miażdżycy, hipercholesterolemii czy innych chorób. Mogą się pojawić także dolegliwości ze strony wątroby i trzustki. 

O swój mikrobiom powinny zadbać kobiety w ciąży. Probiotyki mogą być przyjmowane w formie suplementów, ale warto również uzupełnić dietę o ich naturalne odpowiedniki. Należą do nich kiszonki, jogurt naturalny czy kefir. Bardzo łatwo przygotować z nich pożywne dania czy szybkie przekąski. 

Co robią dobre bakterie w jelitach?

Dobre bakterie w jelitach są bardzo ważne. Pomagają rozkładać niektóre węglowodany, zwiększając odżywczość spożywanego jedzenia. Ponadto rozkładają szkodliwe toksyny, które mogą być przyjmowane wraz z pokarmem. Pożyteczne bakterie probiotyczne produkują niektóre niezbędne dla organizmu witaminy i aminokwasy. 

Odpowiedni stosunek dobrych bakterii do złych wykazuje działanie przeciwzapalne, uspokaja układ odpornościowy i zmniejsza zapadalność na infekcje. Dlatego ważne jest dbanie o pożyteczne bakterie probiotyczne bytujące w jelitach.