Naturalna słodycz dla diabetyka – jakie owoce można jeść przy cukrzycy?
Cukrzyca to przewlekła choroba, w leczeniu której ogromną rolę odgrywa prawidłowa dieta. Z jadłospisu należy wyeliminować przede wszystkim węglowodany proste, zawarte głównie w słodyczach, dżemach czy słodkich wypiekach. Wiele osób zastanawia się, czy diabetycy powinni jeść owoce zawierające w sobie naturalną słodycz. Ich spożywanie może przynieść diabetykowi wiele korzyści, jednak musi on przestrzegać określonych zasad, gdy po nie sięga. Przede wszystkim trzeba uważać, aby indeks glikemiczny wybranego przysmaku był odpowiednio niski. Sprawdź, jakich owoców nie można jeść przy cukrzycy typu 1, 2 oraz cukrzycy ciążowej.
Rola diety w leczeniu cukrzycy – najważniejsze zalecenia
Dieta odgrywa kluczową rolę w leczeniu cukrzycy – typu 1, 2 lub cukrzycy ciążowej – ponieważ pomaga utrzymać poziom glukozy we krwi na odpowiednim poziomie. Właściwe nawyki żywieniowe pozwalają przecież cofnąć stan przedcukrzycowy, czyli całkowicie zahamować rozwój choroby w przypadku wystąpienia objawów cukrzycy typu 2, która – w przeciwieństwie do typu 1 – nie jest uwarunkowana genetycznie.
Schematy żywieniowe dla diabetyków dobierane są indywidualnie w trakcie konsultacji z lekarzem i dietetykiem, jednak można wskazać kilka uniwersalnych reguł, o których wspomina Polskie Towarzystwo Diabetologiczne. Zgodnie z ogólnymi zaleceniami białka powinny stanowić 15–20%, a tłuszcze 30–35% dziennego spożycia kalorii. W jadłospisie diabetyka jest też miejsce na węglowodany, czyli cukry, jednak muszą być one spożywane z rozwagą. Optymalna zawartość tego składnika w diecie to ok. 45–50%, przy czym powinny być to przede wszystkim węglowodany złożone o niskim indeksie glikemicznym, bogate w błonnik. W praktyce oznacza to, że w jadłospisie diabetyka cukier powinien pochodzić przede wszystkim z gruboziarnistego pieczywa, kasz, warzyw i niektórych owoców.
Jednym ze wskazań dietetycznych, jest dieta o niskim indeksie glikemiczny. Jeśli szukasz kompleksowego planu, sprawdź jadłospis, który ściągniesz za darmo.
Plan żywieniowy fleksitariański o niskim indeksie glikemicznym
E-book opracowała dietetyczka Natalia Janik. Ekspertka wyjaśnia czym jest indeks glikemiczny i dlaczego ma tak duże znaczenie w diecie osób zmagających się z insulinoopor...
Indeks glikemiczny – dlaczego jest tak ważny przy wyborze owoców?
Owoce są bogate w witaminy i błonnik, dlatego diabetycy nie powinni ich unikać. Przed sięgnięciem po ten przysmak muszą jednak sprawdzić, jaki indeks glikemiczny ma jabłko lub mandarynka. Indeks glikemiczny (IG) określa stężenie glukozy we krwi w ciągu 2–3 godzin po spożyciu konkretnego produktu. Owoce o wysokim IG gwałtownie zwiększą stężenie glukozy we krwi, a następnie spowodują jej gwałtowny spadek, który wywołuje uczucie głodu i ssania w żołądku. Przysmaki o niskim IG sprawiają, że poziom glukozy po posiłku wzrasta powoli, a uczucie sytości trwa dłużej.
Aby szybko sprawdzić indeks glikemiczny danego owocu, wystarczy skorzystać z odpowiednich tabel. Są one dostępne np. w aplikacjach mobilnych, dzięki którym można szybko dotrzeć do potrzebnej informacji w swoim smartfonie. Narzędzie to przyda się nie tylko przy wyborze owoców, lecz także przy rozpisywaniu całej diety cukrzycowej. Jadłospis na 7 dni powinien zawierać odpowiednie proporcje składników odżywczych.
Jakie owoce można jeść przy cukrzycy?
Wiele osób zastanawia się, jakie owoce może jeść cukrzyk. Diabetycy nie muszą rezygnować ze spożywania owoców, jednak ich indeks glikemiczny (IG) nie powinien przekroczyć 50. Do grupy owoców, które można jeść bez obaw, należą:
truskawki (IG 40),
agrest (IG 15),
jabłko (IG 34),
maliny (IG 25),
grejpfrut (IG 25),
jeżyny (IG 25),
mandarynki (IG 30),
brzoskwinie (IG 30),
jagody (IG 45),
porzeczki (IG 25),
borówki (IG 50).
Trzeba pamiętać, że mniej dojrzałe owoce mają niższy indeks glikemiczny, natomiast obróbka termiczna (gotowanie, smażenie, pieczenie) sprawia, że ten wskaźnik staje się wyższy. Dietę bogatą w owoce o niskim IG warto stosować, zanim pojawią się pierwsze objawy cukrzycy, aby zachować zdrowie i cieszyć się doskonałą sylwetką.
Jakich owoców nie można jeść przy cukrzycy?
Osoba chora na cukrzycę powinna unikać owoców, których indeks glikemiczny przekracza 50. Do tej grupy należą m.in.:
banany (IG 52),
melon (IG 65),
arbuz (IG 72),
mango (IG 51),
daktyle suszone (IG 70).
Oprócz tego warto unikać bardzo dojrzałych owoców oraz stosowania wszelkiego rodzaju obróbki termicznej. W praktyce oznacza to, że najlepszym deserem dla cukrzyka będzie np. sałatka owocowa lub surowy owoc. Wdrożenie dobrych praktyk pozwoli uniknąć powikłań, wśród których jest np. stopa cukrzycowa.
Cukrzyca typu 2 – jakie owoce można jeść?
Cukrzyca typu 2 pojawia się u osób dorosłych i najczęściej jest skutkiem niezdrowego trybu życia. Dzięki właściwej diecie można zapobiec tej chorobie lub – jeśli już się pojawi – znacznie złagodzić dolegliwości z nią związane. W przypadku osób cierpiących na ten rodzaj cukrzycy również zaleca się spożywanie owoców o indeksie glikemicznym niższym niż 50. Dzięki temu można uniknąć powikłań takich jak palec cukrzycowy. Pierwsze objawy tej dolegliwości to znak, że trzeba jak najszybciej zmodyfikować nawyki żywieniowe.
Jakie owoce można jeść przy cukrzycy ciążowej?
U niektórych przyszłych mam czasami pojawia się tzw. cukrzyca ciążowa, której objawy powinny ustąpić po urodzeniu. Kobieta spodziewająca się dziecka musi dostarczać swojemu organizmowi wszystkie składniki odżywcze, nawet jeśli poziom cukru w jej krwi pozostawia wiele do życzenia. Może bez obaw sięgać po jabłka, maliny, truskawki i cytrusy, które charakteryzują się niskim indeksem glikemicznym.
- A. Jeznach-Steinhagen, Żywienie osób z cukrzycą i chorobami towarzyszącymi, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2020.
- E. Pańkowska, Cukrzyca Personalizacja terapii i opieki nad pacjentem, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2017.
- D. Pociecha, Jadłospisy. Niski indeks glikemiczny. Cukrzyca, insulinoodporność, otyłość, Wydawnictwo SBM, Warszawa 2021.
- I. Radecka i in., Cukrzyca. Wszystko, co musisz wiedzieć, żeby planować zdrowe życie, Wydawnictwo Harde, Warszawa 2022.
- M.Riedl, Przepisy dla diabetyków. Pełnia przyjemności i kontrola cukru we krwi, Wydawnictwo Esteri, Wrocław 2016.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.