Kwiaty konwalii – właściwości, działanie i przeciwwskazania

Gdzie występuje konwalia? Co to za roślina?

Konwalia majowa (łac.convallaria majalis) to roślina o białych, dzwonkowatych, przyjemnie pachnących kwiatach. Jej zielone liście są długie, mają kształt elipsy i są nieco zaostrzone na wierzchołkach. Jak sama nazwa wskazuje, czas kwitnienia konwalii przypada w maju, natomiast później pojawiają się owoce w postaci czerwonych jagód o średnicy ok. 1,5 cm. W słownikach zielarskich możesz także znaleźć tę roślinę pod nazwą majówka, kokoryczka, lanuszka lub po prostu konwalia leśna. 

Konwalię majową możesz spotkać w całej Polsce, szczególnie w lasach liściastych i mieszanych, z wyjątkiem wysokich gór. Obszar jej występowania obejmuje ponadto inne kraje europejskie o umiarkowanym klimacie, niektóre kraje azjatyckie oraz Amerykę Północną. Pierwszego maja we Francji obchodzone jest nawet święto konwalii. W tym dniu ludzie obdarowują się tymi kwiatami, wierząc, że ten gest przyniesie im szczęście w następnych miesiącach.

Jakie właściwości ma konwalia?

Substancje aktywne zawarte w konwalii to konwalatoksyna, konwalatoksol i glikozydy kardenolidowe. To właśnie im konwalia majowa zawdzięcza właściwości lecznicze, a więc:

• pomaga regulować bicie serca i poprawia jego wydolność – wydłuża odstęp między kolejnymi skurczami i wzmacnia siłę samego skurczu;

• zwiększa wydalanie sodu i potasu wraz z moczem. Ma działanie diuretyczne (moczopędne);

• poprawia pracę nerek;

• przeciwdziała obrzękom;

• poprawia ukrwienie komórek ciała i dotlenia mózg;

• działa uspokajająco;

• ma właściwości łagodzące, przez co poprawia kondycję skóry i włosów.

Pamiętaj, że konwalia zawiera także substancje o działaniu toksycznym, a stosowanie jej w nieodpowiedni sposób może okazać się szkodliwe. Zjedzenie jej owoców powoduje czasem zatrucie, podobnie jak wypicie wody, w której stały konwalie.

Zastosowanie konwalii – medycyna, przemysł kosmetyczny

Medycyna konwencjonalna rozwija się na tyle prężnie, że zastosowanie konwalii w lecznictwie ogranicza się raczej do medycyny naturalnej. Olejki eteryczne i właściwości łagodzące ciągle są doceniane w przemyśle kosmetycznym, dlatego w drogeriach bez trudu znajdziesz kremy, balsamy do ciała z konwaliowym ekstraktem czy perfumy o zapachu konwalii.

Medycyna naturalna

Konwalia cieszy się dużą popularnością wśród ziół na serce. Substancje w niej zawarte pomagają w leczeniu łagodnych zaburzeń rytmu serca, są przydatne w początkowych stadiach niewydolności krążenia, obrzękach związanych z niewydolnością serca oraz różnych wad tego narządu. Pamiętaj jednak, że w przypadku poważnych problemów kardiologicznych należy udać się do lekarza specjalisty. 

Oprócz tego kwiaty konwalii wykorzystuje się w łagodzeniu objawów menopauzy. Zmniejszają one skłonność do omdleń i pomagają pozbyć się zawrotów głowy. Mogą także stanowić wsparcie w leczeniu chorób reumatycznych. Znajdziesz je również w składzie niektórych ziołowych leków uspokajających. Co ważne, mogą łagodzić również problemy kardiologiczne pojawiające się na tle nerwowym.

• Sprawdź też, jakie są przyczyny migreny i jak skutecznie radzić sobie z tą dolegliwością.

Przemysł kosmetyczny

Ekstrakt z konwalii znajdziesz w składzie preparatów do skóry i włosów. Wyciąg z tej popularnej rośliny działa wzmacniająco na cebulki włosów, a oprócz tego pomaga w walce z łupieżem. Preparaty na bazie tego kwiatu wykorzystuje się również w leczeniu trądziku. Z kolei olejki eteryczne zawarte w kwiatach konwalii to doskonała baza dla perfum. 

Przeciwwskazania do korzystania z właściwości kwiatów konwalii

Z dobroczynnych właściwości kwiatów konwalii należy korzystać z rozwagą. Nie przygotowuj przetworów (np. nalewek) z konwalii w warunkach domowych, ale skorzystaj z doświadczenia certyfikowanych producentów. Ze względu na duże ryzyko zatrucia nie rób okładów ani naparów. Sięgaj natomiast po gotowe preparaty z apteki i stosuj je według wskazań producenta. Jeśli nie masz pewności, czy preparaty na bazie tej rośliny rzeczywiście przyniosą Ci korzyści, skonsultuj się z lekarzem.

• Sięgnij też do innych artykułów dostępnych w naszym serwisie i dowiedz się, jakie mogą być nietypowe objawy padaczki: Padaczka – przyczyny, objawy, rodzaje.

Czy konwalia jest trująca? Objawy zatrucia konwalią

W konwalii znajdują się substancje o dobroczynnym działaniu i związki toksyczne takie jak saponiny (konwalaryna i konwalamaryna). 

Do objawów zatrucia konwalią należą:

• dolegliwości ze strony układu pokarmowego – nudności, biegunka, wymioty;

• zaburzenia rytmu serca;

• ślinotok;

• rozszerzenie źrenic;

• zaburzenia widzenia;

• halucynacje;

• gwałtowny spadek ciśnienia krwi.

Pamiętaj, że do silnego zatrucia (a w przypadku małych dzieci nawet do śmierci) może doprowadzić zjedzenie owoców konwalii lub przypadkowe wypicie wody, w której stały kwiaty.