Czym są peptydy i jakie mają właściwości?

Co to są peptydy?

W dużym uproszczeniu – peptydy są związkami chemicznymi, zbudowanymi z aminokwasów. Współcześnie znanych jest 20 różnych aminokwasów białkowych:

• glicyna,

• alanina,

• walina,

• leucyna,

• izoleucyna,

• metionina,

• fenyloalanina,

• tryptofan,

• prolina,

• seryna,

• treonina,

• cysteina,

• tyrozyna,

• asparagina,

• glutamina,

• kwas asparaginowy,

• lizyna

• arginina,

• kwas glutaminowy,

• histydyna.

Aminokwasy te mogą łączyć się ze sobą. Tworzą wówczas dimery (połączenie 2 jednakowych cząsteczek) i polimery (połączenie cząsteczek tworzące łańcuch). Gdzie tu miejsce na peptydy? Otóż kluczowa jest tu kwestia reszt aminokwasowych w łańcuchu polimerowym. To ona pozwala rozróżnić peptydy od białek. Brzmi bardzo skomplikowanie? Dla uproszczenia wystarczy, że zapamiętasz, że peptydy zbudowane są z około 50 aminokwasów, choć mogą ich zawierać nawet 100. O białku mowa jest natomiast dopiero, gdy łańcuch polimerowy zawiera więcej niż 100 cząsteczek aminokwasów.

Rodzaje peptydów

Podstawowy podział peptydów uwzględnia liczbę cząsteczek aminokwasów znajdujących się w łańcuchu polimerowym. Jeśli jest ich nie więcej niż 10, wówczas peptyd nazywany jest oligopeptydem. Natomiast jeśli w strukturze znajduje się więcej niż 10 aminokwasów – peptyd zyskuje miano polipeptydu.

Peptydy dzieli się również na te, które zawierają w strukturze wyłącznie aminokwasy, oraz te, które mają dodatkowo inne elementy. Ponadto są rozróżniane na te, w których występują wyłącznie wiązania peptydowe, oraz te mające też inne ich postaci (np. estrowe).

Źródła peptydów

Peptydy mogą mieć zarówno naturalne, jak i syntetyczne pochodzenie. Występują one w komórkach roślin, bakterii oraz zwierząt. Dostarczane wraz z pożywieniem, regulują procesy zachodzące w organizmie.

Bioaktywne peptydy (naturalne) są uwalniane z tkanek roślinnych i zwierzęcych oraz z komórek mikroorganizmów:

• w procesie trawienia,

• w procesie fermentacji,

• w procesie enzymatycznej hydrolizy.

Jak jest różnica między ceramidami a peptydami?

Wiesz już, że peptydy nie są tym samym, czym są białka. A czy zdajesz sobie sprawę, jaka jest różnica między peptydami a ceramidami? Oba związki są elementami budulcowymi Twojej skóry. Peptydy tworzą włókna elastynowe i kolagenowe, dlatego wpływają na jędrność i elastyczność skóry.

Tymczasem ceramidy to tzw. cement międzykomórkowy. Stanowi spoiwo, które wraz z korneocytami wypełnia przestrzenie międzykomórkowe, powstrzymując nadmierną przeznaskórkową utratę wilgoci.

Nic dziwnego, że tak wiele producentów kosmetyków do pielęgnacji skóry kusi składem opierającym się na peptydach i ceramidach. Te dwa składniki wspomagają prawidłowe funkcjonowania skóry i dbają o jej dobry wygląd. Innymi słowy – utrzymują homeostazę i wzmacniają osłabiony mikrobiom skóry.

Właściwości i działanie peptydów na organizm

Niektóre peptydy uznawane są za biologicznie czynne hormony. Wziąwszy pod uwagę, że do związków tych zaliczają się łańcuchy łączące do 100 cząsteczek aminokwasów, przez to za peptydy naukowcy uznają:

• parathormon,

• kalcytoninę,

• glukagon,

• insulinę,

• hormon adrenokortykotropowy,

• gastrynę,

• sekretynę,

• cholecystokinę.

Peptydy są naturalnym elementem układu odpornościowego. Ludzki organizm wyposażony jest w ponad 100 rodzajów tych tzw. peptydów przeciwdrobnoustrojowych. Są to m.in. β-defensyny i katelicydyny, wytwarzane przez keratynocyty, gruczoły potowe, neutrofile czy monocyty. Rolą tych peptydów jest zwalczanie patogenów (bakterii, grzybów, wirusów i pasożytów) dzięki zdolności do przenikania przez ich błony komórkowe. Właśnie dlatego peptydy znajdziesz w preparatach przeznaczonych do pielęgnacji skóry dotkniętej atopowym zapaleniem skóry (AZS), łuszczycą czy trądzikiem różowatym.

Właściwości i działanie peptydów na skórę, włosy i paznokcie

Peptydy znane są przede wszystkim z korzystnego wpływu na kondycję skóry, włosów i paznokci. Nic w tym dziwnego. Łańcuchy aminokwasowe budują włókna kolagenowe i elastynowe. Dzięki nim skóra jest jędrna i elastyczna. Biorąc pod uwagę, że odnowa włókien kolagenowych i elastynowych przebiega mniej sprawnie wraz z wiekiem, stąd tak ważne jest dostarczanie organizmowi składników, które tę odnowę będą wspomagać.

Szczególnie wcześnie warto zacząć stosować kosmetyki z peptydami pod oczy (zwłaszcza w duecie z kwasem hialuronowym albo retinolem, zwanym składnikiem młodości). Skóra jest tu delikatniejsza i szybciej pojawiają się na niej zmarszczki w postaci tzw. kurzych łapek.

Stosując kosmetyki z peptydami, można zredukować zmarszczki i poprawić elastyczność skóry. Sprzyjają one również nawodnieniu, gdyż wraz z ceramidami zapobiegają nadmiernej przeznaskórkowej utracie wilgoci. Najszybciej dostarczysz skórze drogocennych peptydów wraz z innymi odżywczymi składnikami, jeśli zdecydujesz się na mezoterapię igłową w salonie kosmetycznym.

Peptydy są ważne nie tylko dla skóry. Wspomniany wyżej kolagen jest elementem budulcowym włosów i paznokci. Dlatego dzięki dostarczaniu organizmowi peptydów wraz z pożywieniem i stosowaniu kosmetyków z nimi w składzie możesz poprawić kondycję swoich kosmyków oraz płytki paznokciowej.