Kapsułka endoskopowa – jakie badanie przeprowadza się z jej użyciem i kiedy się na nie zgłosić?
Kapsułka endoskopowa to niewielkie, bardzo nowoczesne urządzenie, dzięki któremu można zdiagnozować różne choroby układu pokarmowego. Wykorzystuje się je zazwyczaj wtedy, gdy tradycyjne metody, takie jak kolonoskopia czy gastroskopia, zawodzą i nie pozwalają zidentyfikować przyczyn dolegliwości. Badanie jest bezinwazyjne i całkowicie bezbolesne. Trwa jednak dłużej niż wcześniej wspomniane metody, a oprócz tego wymaga przestrzegania określonych zasad. Sprawdź, jak przebiega endoskopia kapsułkowa i jak przygotować się do badania.
Kapsułka endoskopowa – co to takiego?
Kapsułka endoskopowa to niewielkie urządzenie przypominające tabletkę, które wykorzystuje się w diagnostyce chorób układu pokarmowego. Ma zaledwie 24 mm długości i 11 mm szerokości, a w jej środku znajdują się: zaawansowana kamera cyfrowa, lampa LED, soczewka, bateria, antena i nadajnik. Aby rozpocząć badanie, należy po prostu połknąć kapsułkę i pozwolić jej przemieszczać się po przewodzie pokarmowym. W tym czasie wykonuje ona setki zdjęć, które umożliwią lekarzowi postawienie właściwej diagnozy.
Metodę tę wykorzystuje się w diagnostyce chorób jelit, gdy gastroskopia i kolonoskopia okazały się niewystarczające, aby zidentyfikować źródło dolegliwości. Endoskopia kapsułkowa nie jest badaniem refundowanym przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ). W prywatnych gabinetach kosztuje ona powyżej 3000 zł.
Kapsułka endoskopowa – wskazania do badania
Kapsułkę endoskopową stosuje się u osób, które skarżą się na dolegliwości ze strony układu pokarmowego, znacznie trudniejsze do zdiagnozowania niż np. zespół jelita drażliwego. Badanie powinieneś rozważyć, gdy:
występują u Ciebie przewlekłe krwawienia z przewodu pokarmowego, a ich przyczyny nie da się ustalić za pomocą gastroskopii lub kolonoskopii;
cierpisz na przewlekłą niedokrwistość i mimo zdrowej diety wciąż masz niedobory żelaza. W takich sytuacjach zachodzi podejrzenie choroby jelit, które można potwierdzić za pomoc ą kapsułki endoskopowej;
doszło do uszkodzeń jelita na skutek stosowania leków lub radioterapii i lekarz chce dokładnie ocenić stan organu;
gdy lekarz podejrzewa u Ciebie polipy lub guzy jelita cienkiego, ale tradycyjna diagnostyka obrazowa nie daje możliwości zobaczenia ich;
zachodzi podejrzenie celiakii lub cierpisz na nią od wielu lat – wtedy badanie pozwala skontrolować, czy nie rozwija się chłoniak lub inny nowotwór.
Celem badania zawsze jest szczegółowa diagnostyka, dzięki której będzie można szybko rozpocząć leczenie i przywrócić zdrowie jelitom.
Kapsułka endoskopowa – przeciwwskazania
Badania jest bezinwazyjne i bezpieczne dla dorosłych i dzieci powyżej 10. roku życia. Niemniej jednak istnieje wiele przeciwwskazań do jego wykonania. Jego przeprowadzenie staje się niemożliwe w przypadku: ciąży, niedrożności przewodu pokarmowego, wszczepionego stymulatora serca, dużych uchyłków jelita, przebytych operacji jamy brzusznej, zaburzeń połykania i pracy przewodu pokarmowego. Dokładna ocena ryzyka należy do lekarza, który zestawia możliwe skutki uboczne z korzyściami diagnostycznymi, jakie można osiągnąć.
Jak przygotować się do badania?
Aby badanie przyniosło oczekiwany efekt, konieczne są odpowiednie – dość wymagające – przygotowania, gdzie na pierwszy plan wysuwa się oczyszczenie jelit. Na trzy dni przed badaniem spożywaj jedynie pokarmy w postaci półpłynnej, a w dniu poprzedzającym je weź środek przeczyszczający zalecony przez lekarza. Ostatnim posiłkiem powinien być lekki obiad (np. zupa) w dniu przed badaniem.
24 godziny przed połknięciem kapsułki endoskopowej powstrzymaj się od palenia papierosów i nie nakładaj żadnych kremów ani balsamów na ciało, ponieważ mogą one znacznie utrudnić przymocowanie elektrod. Jeśli Twój tors jest owłosiony, wydepiluj go. W dniu badania pij wodę mineralną, aby uniknąć odwodnienia organizmu, i nie przyjmuj żadnych leków doustnych.
Endoskopia kapsułkowa – jak przebiega badanie?
Badanie rozpoczyna się przyczepieniem do ciała specjalnych elektrod, a kolejny krok to połknięcie kapsułki endoskopowej. W czasie badania, które trwa ok. 12 godzin, możesz przebywać w domu, jednak konieczne będzie zachowanie kilku zasad. Aby badanie się powiodło:
nie jedz i nie pij niczego poza wodą niegazowaną;
przez czas trwania badania powstrzymaj się od aktywności fizycznej i nie wykonuj gwałtownych ruchów;
przez 12 godzin nie kąp się w wannie i nie korzystaj z prysznica, ponieważ woda może spowodować odklejenie się elektrod;
nie przykrywaj się kocem elektrycznym;
unikaj pomieszczeń z rezonansem magnetycznym i nie przebywaj w pobliżu radiowych wież transmisyjnych.
Badanie nie wyklucza jednak korzystania z komputera, telewizora i telefonu komórkowego.
Kapsułka endoskopowa – postępowanie po badaniu
Po wykonaniu badania możesz wreszcie spożyć normalny posiłek. Jeśli planujesz wykonanie rezonansu magnetycznego, odczekaj przynajmniej kilka dni, aby zachować bezpieczny odstęp między badaniami. Kapsułka jest usuwana z organizmu maksymalnie po 48 godzinach podczas wypróżnienia. Jeśli nie masz pewności, czy została wydalona, możesz zgłosić się na prześwietlenie jamy brzusznej w celu jej zlokalizowania. Powikłania po endoskopii kapsułkowej występują niezwykle rzadko.
Pamiętaj, aby regularnie dbać o zdrowie jelit. Pomogą w tym np. naturalne probiotyki.
- A. Dąbrowski, Endoskopia przewodu pokarmowego, Terminologia definicje i klasyfikacje w opisie badań diagnostycznych i terapeutycznych z ujednoliconym systemem raportowania, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2019.
- Z. Maratka, Endoskopia przewodu pokarmowego, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2005.
- M. Classen i in., Endoskopia układu pokarmowego, Wydawnictwo Med Media, Warszawa 2012.
- J. Różański (red.), Choroby wewnętrzne, t. 2, Wydawnictwo Edra Urban & Partner, Wrocław 2020.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.