Kataplazma w kosmetyce – co to jest? Jak stosować?
Kataplazma to okład z różnego rodzaju ziół, który stosuje się na skórę lub włosy. Dawniej sięgano po tę praktykę również w celu leczenia stanów zapalnych czy łagodzenia objawów kolki nerkowej. Dziś kataplazma przygotowuje do wielu zabiegów kosmetycznych – zmiękcza naskórek lub rozszerza ujścia gruczołów łojowych, aby można było łatwiej pozbyć się zaskórników. Jeśli chcesz, możesz wykorzystać dobroczynne właściwości ziół w swoim domowym SPA. Sprawdź, co warto wiedzieć o kataplazmie.
Co to jest kataplazma?
Słowo kataplazma pochodzi z języka greckiego (gr. katáplasma) i w dosłownym tłumaczeniu oznacza „plaster”. Jest to ciepły lub zimny okład, do którego przygotowania wykorzystuje się:
len,
rumianek,
żywokost,
rozmaryn,
szałwię,
macierzankę,
skrzyp,
pokrzywę,
kozieradkę,
nagietek,
lipę,
prawoślaz.
Oprócz roślin w woreczkach można zamknąć również płatki owsiane, otręby pszenne, a także kaszę, sól, owies czy rozgniecione ziemniaki. Wybór mieszanki zależy od problemu skórnego, kondycji włosów czy dolegliwości, której chcesz się pozbyć. Praktykę tę często stosowano dawniej – kataplazma była lekarstwem na stany zapalne (w szczególności ropne) i łagodziła dolegliwości bólowe związane m.in. z kolką nerkową, żółciową lub poparzeniami. Współczesna medycyna – ze względu na swój dynamiczny rozwój – przestała korzystać z takich metod leczenia na szerszą skalę. Dziś kataplazmę spotkasz przede wszystkim w gabinetach kosmetycznych, które wykorzystują naturalne metody upiększania, ale możesz też samodzielnie przygotować okłady i wykorzystać je jako element domowego SPA.
Jakie właściwości ma kataplazma?
Kataplazma działa przede wszystkim na skórę. Zmiękcza naskórek, natomiast śluz wytwarzany przez niektóre zioła powoduje, że na skórze wytwarza się tzw. okluzja. Jest to powłoka, dzięki której woda zatrzymuje się w naskórku, a substancje aktywne zawarte w mieszance ziołowej mają szansę, aby przeniknąć do głębszych warstw skóry.
Okłady ziołowe działają też:
antybakteryjnie,
ściągająco,
przeciwzapalnie,
nawilżająco,
pobudzająco i rozgrzewająco.
Kataplazma w zależności od zastosowanych ziół, ogranicza wydzielanie sebum, dbając przy tym o odpowiednie nawilżenie skóry. Dlatego doskonale sprawdzi się zarówno w pielęgnacji cery tłustej, jak i suchej skóry pod oczami.
Zastosowanie kataplazmy w kosmetyce
Kataplazma znajduje zastosowanie przede wszystkim w kosmetyce jako naturalny sposób na skórę (twarz i inne części ciała), a także doskonała odżywka na włosy.
Kataplazma ziołowa na skórę
Okłady z ziół można stosować na skórę twarzy, a także na inne części ciała. W gabinetach kosmetycznych kataplazma to etap przygotowawczy przed zabiegami takimi jak manualne oczyszczanie skóry twarzy. Okład zmiękcza skórę i sprawia, że staje się ona bardziej rozgrzana, plastyczna i podatna na efekty zabiegu. Dzięki wilgotnym i ciepłym okładom rozszerzają się ujścia gruczołów łojowych, co znacznie ułatwia ich oczyszczanie.
Mieszanki dostosowane są do rodzajów skóry (suchej, tłustej, trądzikowej i z niedoskonałościami). Z dobroczynnych właściwości kataplazmy nie powinni natomiast korzystać posiadacze skóry bardzo wrażliwej oraz naczynkowej. Przeciwwskazaniem do nakładania ziołowych masek jest też atopowe zapalenie skóry (AZS) oraz czyraki i inne poważne dermatozy, które muszą być pod kontrolą lekarza.
Pamiętaj, że niektóre zioła mogą wywoływać reakcję alergiczną, dlatego sprawdzaj, jak reaguje Twoja skóra. W razie potrzeby skorzystaj z porady dermatologa i wykonaj próby uczuleniowe.
Masz problem z pękającymi naczynkami i pajączkami? Sprawdź, na czym polega zamykanie naczynek!
Kataplazma na włosy
Ziołowe maski doskonale działają na włosy i skórę głowy. Odpowiednio dobrane mieszanki wspomagają nawilżenie włosów, wzmacniają cebulki, pobudzają do wzrostu i hamują ich wypadanie. Sprawdzą się tu zioła na włosy takie jak kozieradka czy pokrzywa. Ziołową papkę nakłada się bezpośrednio na skórę głowy bez użycia gazika lub woreczka, podobnie jak w przypadku kataplazmy na ciało. Pamiętaj, aby po zabiegu dokładnie spłukać włosy.
Kataplazma w medycynie naturalnej
Mimo że nowoczesna medycyna konwencjonalna nie korzysta już z kataplazmy, okłady ziołowe są wciąż częścią medycyny naturalnej. Polecane są w leczeniu stanów zapalnych skóry, przeziębienia, zapalenia zatok, dolegliwości bólowych dotyczących mięśni i stawów, brzucha, uszu oraz oczu. Stosuje się je w celu leczenia obrzęków i łagodzenia uciążliwych objawów kaszlu. Dla przykładu prawidłowo zastosowany okład z ziemniaków może rozrzedzać wydzielinę i działać wykrztuśnie.
Jak przygotować kataplazmę w domu?
Aby przygotować kataplazmę w domu:
wybierz zioła, które są dostosowane do Twojego rodzaju skóry – suszone mieszanki znajdziesz w aptece;
mieszankę zalej niewielką ilością wrzątku; mieszaj i rozgniataj, aby uzyskać jednolitą masę;
otrzymaną papkę ułóż na gazie lub włóż do bawełnianego woreczka;
połóż na skórę twarzy lub inne partie ciała.
Przed nałożeniem okładu skontroluj temperaturę kataplazmy. Nie powinna być zbyt wysoka. W przeciwnym razie może dojść do poparzenia. Jeśli nie masz pewności, jaka mieszanka będzie odpowiednia dla Twojej skóry, skonsultuj się z dermatologiem online!
- P. Machałek, Magia polskich ziół, Wydawnictwo Znak, Kraków 2020.
- A. Blackthorn, Botaniczne eliksiry, ziołowe napary, magiczne herbaty i ogniste trunki, Wydawnictwo Znak, Kraków 2021.
- S.H. Buhner, Antybiotyki ziołowe, Wydawnictwo Biały Wiatr, Rzeszów 2019.
- M. Krauze-Baranowska, Fitofarmaceutyki, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2022.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.