Co to jest kompulsywne objadanie się? Jak przestać napadowo jeść?
Jeżeli nie możesz powstrzymać się od jedzenia, być może cierpisz na kompulsywne objadanie się. Jest to jedno z zaburzeń odżywiania. Wymaga ono leczenia, ponieważ nadmiar spożywanego pokarmu ma negatywne konsekwencje zdrowotne. Zobacz, jak można przestać kompulsywnie jeść, odzyskać prawidłową relację z jedzeniem i poprawić swoje samopoczucie.
Czym jest kompulsywne objadanie się?
Kompulsywne objadanie się jest zaliczane do zaburzeń odżywiania. To grupa różnego rodzaju jednostek chorobowych, które mają podłoże psychiczne. Ich charakterystyczną cechą jest nadmierne skoncentrowanie się jednostki na jedzeniu. Staje się ono głównym źródłem zainteresowania i motywacją podejmowanych działań. Tym samym zaburza codzienne funkcjonowanie, a także relacje społeczne i życie zawodowe. Najbardziej znane zaburzenia odżywiania się to anoreksja i bulimia. Można jednak wymienić wiele innych nieprawidłowości, równie wyniszczających i groźnych w skutkach.
Napadowe objadanie się charakteryzuje się spożywaniem nadmiernych ilości pokarmu. Dzieje się to w sposób całkowicie niekontrolowany. Potrzeba ta występuje okresowo. Chęć jedzenia nie ma związku z odczuwaniem głodu lub niedoborem pożywienia. Zwykle jest poprzedzona sytuacjami, które powodują negatywne emocje. Kompulsywne objadanie się jest niekiedy określane mianem uzależnienia od jedzenia.
Kompulsywne objadanie się przypomina nieco bulimię. Z tą różnicą, że osoby, które na nie cierpią, nie podejmują się zachowań kompensacyjnych. Dlatego te dwie jednostki chorobowe nie powinny być ze sobą łączone. Ważne jest także ich rozróżnienie przy stawianiu diagnozy.
Przyczyny napadowego objadania się
Napadowe objadanie się ma podłoże psychiczne. Bardzo często jedzenie jest sposobem na radzenie sobie z różnego rodzaju problemami emocjonalnymi – zwykle tłumionymi i ukrywanymi przed innymi osobami. Chwilowa przyjemność odczuwana po spożyciu pokarmu powoduje rozładowanie napięcia. Zmniejsza się także stres. Z czasem jedzenie staje się jedyną metodą radzenia sobie z negatywnymi emocjami, a nawet automatyczną reakcją. Osoba uzależniona od jedzenia działa podobnie jak ktoś, kto radzi sobie z problemami za pomocą alkoholu lub innych używek.
Jakie są objawy kompulsywnego objadania się?
Objawy kompulsywnego objadania się pojawiają się okresowo, zwykle w odpowiedzi na problem lub negatywne emocje. Osoba chora spożywa w sposób niekontrolowany duże ilości pokarmów. Je szybko, zachłannie, często połyka zbyt duże kęsy i kontynuuje swoje działania mimo osiągnięcia uczucia sytości. Napad kompulsywnego objadania się nie może zostać przerwany z woli osoby chorej. Zwykle bodźcem do zakończenia konsumpcji jest pojawienie się nieprzyjemnych objawów przejedzenia.
Osoba chora często zmaga się z poczuciem winy z powodu napadu kompulsywnego objadania się, dlatego posiłki spożywa zwykle w samotności. Często towarzyszy jej także uczucie frustracji, ponieważ podejmowanie próby normalnego jedzenia do momentu zaprzestania odczuwania głodu nie zaspokajają jej potrzeb.
Z czym jest związane napadowe objadanie się?
Napadowe objadanie się wiąże się ze wzrostem masy ciała. Z kolei nadwaga i otyłość prowadzą do kolejnych zaburzeń. Są to m.in. skutki psychiczne. Osoba chora wstydzi się swojego ciała, przestaje akceptować siebie, obniża się jej samoocena, pojawia się wstyd oraz izolacja społeczna w obawie przed odtrąceniem. Niezadowolenie ze swojego wyglądu i nieustanne poczucie winy spowodowane utratą kontroli nad jedzeniem powodują, że rozwija się depresja. Pamiętaj, że problemy psychiczne nasilają objawy kompulsywnego objadania się.
Kompulsywne objadanie się prowadzi do rozwoju chorób przewlekłych. Bardzo często pojawiają się objawy cukrzycy, nadciśnienie tętnicze, nieprawidłowości ze strony układu krążenia lub pokarmowego. Sama otyłość stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia i życia oraz jest czynnikiem ryzyka wielu schorzeń.
Jak pokonać napadowe objadanie się?
Jeżeli cierpisz na kompulsywne objadanie się, na pewno chcesz wiedzieć, jak możesz pokonać swój problem. Musisz zdawać sobie sprawę, że trudno jest poradzić sobie z nim samodzielnie. Dlatego bardzo ważne jest skorzystanie z profesjonalnej pomocy psychologa lub terapeuty. W czasie sesji rozpoznasz przyczynę napadowego objadania się, a także nauczysz się radzić sobie z trudnościami.
Istotne jest znalezienie sposobów na poradzenie sobie w momentach kryzysowych. Mowa o metodach na rozładowanie napięcia innych niż jedzenie. Pomocne mogą okazać się różnego rodzaju techniki relaksacyjne i radzenia sobie ze stresem, a także czynności odwracające uwagę (np. rozmowa z bliską osobą, spacer).
- A. Koszowska, A. Dittfeld, B. Zubelewicz-Szkodzińska, Psychologiczny aspekt odżywiania oraz wpływ wybranych substancji na zachowania i procesy myślowe, „Hygeia Public Health” 2013, t. 48, nr 3, s. 279–284.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.