Koronawirus a ciąża – jak postępować w przypadku zachorowania?
Koronawirus a ciąża – ta zależność od samego początku pandemii stanowiła ważny przedmiot badań naukowców. Lekarze nie wiedzieli, jaki może być wpływ zakażenia przyszłych mam wirusem SARS-CoV-2, dlatego zalecali stosowanie wszelkich możliwych środków ostrożności. Do dziś wiele kwestii nie zostało wyjaśnionych, jednak wiadomo, że ryzyko przekazania wirusa płodowi za pośrednictwem łożyska jest niewielkie. Podobnie w przypadku zakażenia dziecka w trakcie porodu – przy zachowaniu odpowiednich środków ostrożności prawdopodobieństwo wynosi zaledwie kilka procent. Sprawdź, co jeszcze warto wiedzieć na temat koronawirusa i ciąży.
- Koronawirus a ciąża – czy przyszłe mamy są bardziej narażone na zakażenie SARS-CoV-2?
- Koronawirus a ciąża – jak rozpoznać zakażenie u przyszłych mam?
- Czy SARS-CoV-2 ma wpływ na rozwój płodu?
- Zakażenie koronawirusem w ciąży – jak postępować?
- Koronawirus i poród – jak urodzić bez komplikacji?
- Czy nowe odmiany koronawirusa są groźne dla kobiet w ciąży?
- Szczepionki na koronawirusa dla przyszłych mam – rekomendacje WHO
Koronawirus a ciąża – czy przyszłe mamy są bardziej narażone na zakażenie SARS-CoV-2?
Przyszłe mamy są bardziej podatne na różnego rodzaju infekcje, dlatego można podejrzewać, że w ich przypadku ryzyko zakażenia wirusem SARS-CoV-2 również jest większe. Badania wykazują, że ryzyko zachorowania w przypadku ciężarnych i pozostałej części populacji kształtuje się tak samo. Statystyki pokazują jednak, że przyszłe mamy są bardziej narażone na ciężki przebieg infekcji wirusowej niż kobiety, które nie spodziewają się dziecka. Przyczyną tych powikłań jest nie sama ciąża, ale czynniki takie jak:
wiek powyżej 35. roku życia – stan zdrowia kobiet, które oczekują dziecka pod koniec 3. i w 4. dekadzie życia powinien być częściej i dokładniej monitorowany,
otyłość – pamiętaj, że prawidłowe BMI to nie tylko piękny wygląd, ale przede wszystkim zdrowie,
choroby współistniejące – np. nadciśnienie tętnicze, astma, cukrzyca.
Koronawirus a ciąża – jak rozpoznać zakażenie u przyszłych mam?
Warto wiedzieć, że u zdecydowanej większości przyszłych mam zakażenie koronawirusem przebiega bezobjawowo lub daje bardzo łagodne symptomy. Zazwyczaj jest to gorączka i kaszel, a rzadziej ból mięśni, problemy z oddychaniem, biegunka czy utrata węchu i smaku. Poważniejsze objawy mogą wystąpić w drugiej połowie ciąży, kiedy kobieta ma już więcej dolegliwości i miewa problemy z oddychaniem z racji swojego stanu. Przyszłe mamy, które zachorowały na COVID-19, częściej mogą wymagać wsparcia respiratora czy leczenia na oddziale intensywnej terapii.
Jeśli u ciężarnej zaobserwowano objawy zakażenia koronawirusem, powinna mieć ona pierwszeństwo przy badaniach i w wykonywaniu testu. Przed przyjęciem do szpitala na oddział ginekologiczno-położniczy każda pacjentka musi wypełnić ankietę na temat aktualnego stanu zdrowia oraz możliwych objawów COVID-19.
Czy SARS-CoV-2 ma wpływ na rozwój płodu?
Na samym początku pandemii COVID-19 lekarze z niepokojem przyglądali się kobietom w ciąży i zalecali szczególne środki ostrożności, ponieważ podejrzewali, że zakażenie wirusem może mieć bardzo negatywny wpływ na rozwój płodu. Badania wykazały jednak, że do transmisji SARS-CoV-2 przez łożysko dochodzi bardzo rzadko. Nie znaleziono dowodów, które mogłyby wskazywać na to, że koronawirus to przyczyna poronień lub wad genetycznych. Nie stwierdzono również poważniejszych powikłań u nowo narodzonych dzieci, które przebyły infekcję jeszcze przed narodzinami. Obserwacje wskazują, że u ciężarnych zakażonych koronawirusem ryzyko przedwczesnego porodu wzrasta trzykrotnie i częściej trzeba podejmować decyzję o zakończeniu ciąży drogą cięcia cesarskiego.
Sprawdź też, jakie konsekwencje może mieć półpasiec w ciąży.
Zakażenie koronawirusem w ciąży – jak postępować?
Choć zakażenie wirusem SARS-CoV-2 nie ma tak poważnego wpływu na rozwój płodu jak np. różyczka w ciąży, trzeba zachować niezbędne środki ostrożności. Przede wszystkim należy wykonać test, aby upewnić się, czy zaobserwowane symptomy to rzeczywiście COVID-19. Podobnie jak pozostała część populacji przyszłe mamy powinny zostać w domu, aby zapobiec dalszemu rozprzestrzenianiu się wirusa. Oprócz tego trzeba skontaktować się z lekarzem prowadzącym ciążę i poinformować go o zaistniałej sytuacji. Z uwagi na możliwość zarażenia innych osób konsultacja powinna odbyć się w trybie zdalnym, o ile przyszłej mamie nie towarzyszą inne dolegliwości, które wymagają badania ginekologicznego lub wykonania USG.
Koronawirus i poród – jak urodzić bez komplikacji?
Koronawirus znajduje się także w wydzielinach kanału rodnego i to właśnie tą drogą może dojść do zakażenia okołoporodowego u noworodka. Aby wyeliminować to ryzyko, lekarze czasem mogą zdecydować się na wykonanie cesarskiego cięcia, podczas którego ryzyko zakażenia jest mniejsze. Z praktyki wielu szpitali wynika, że kobiety chore na COVID-19 rodzą na salach przeznaczonych wyłącznie dla osób zakażonych, gdzie wszyscy członkowie personelu zobowiązani są do noszenia odzieży ochronnej.
Noworodki, które nie mają wad rozwojowych i chorób współistniejących, zazwyczaj przechodzą infekcję wirusową bezobjawowo lub bardzo łagodnie. Jednakże dla bezpieczeństwa dzieci zakażonych mam są często kierowane na oddział patologii noworodka w celu uważniejszej obserwacji. Niekiedy ograniczany jest także ich kontakt z mamą.
Czy nowe odmiany koronawirusa są groźne dla kobiet w ciąży?
Szczepionki na koronawirusa dla przyszłych mam – rekomendacje WHO
Według rekomendacji Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), która znajduje też odbicie w stanowisku Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników, szczepienie przeciwko SARS-CoV-2 powinno być proponowane kobietom w ciąży i mamom, które karmią piersią.
- COVID-19 Vaccination Considerations for Obstetric–Gynecologic Care, https://www.acog.org/clinical/clinical-guidance/practice-advisory/articles/2020/12/covid-19-vaccination-considerations-for-obstetric-gynecologic-care?utm_source=redirect&utm_medium=web&utm_campaign=int, dostęp z 10.04.2023.
- T. Dzieciątkowski i in., Koronawirus SARS-CoV-2, zagrożenie dla współczesnego świata, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2020.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.