Jak rozpoznać krwawienie z przewodu pokarmowego?

Czym charakteryzuje się krwawienie z przewodu pokarmowego?

Na ludzki przewód pokarmowy składa się kilka narządów: jama ustna, gardło, przełyk, żołądek oraz cienkie i grube jelito. Każdą część układu pokarmowego mogą dotknąć różnego rodzaju choroby lub dolegliwości – bywa, że towarzyszy im krwawienie. Ustalenie przyczyny takiego stanu jest istotne, ponieważ w niektórych przypadkach może wymagać pilnej interwencji lekarskiej. 

Czytaj dalej i dowiedz się, jak rozpoznać krwawienie z przewodu pokarmowego, żeby w razie potrzeby jak najszybciej zgłosić się do lekarza.

Krwawienie wewnętrzne może objawiać się wymiotami z domieszką krwi. Niekiedy ich treść przypomina fusy kawy, co także stanowi niepokojące zjawisko. Krwawienie objawia się ponadto stolcem o nieprawidłowym czarnym kolorze oraz bardzo nieprzyjemnym zapachu. Często występują też ogólne osłabienie organizmu, obniżone ciśnienie krwi, tzw. zimne poty. Krwawienie w przebiegu choroby może być zarówno jednorazowe, jak i przewlekłe. W stanach przewlekłych utrata krwi jest niewielka, w przeciwieństwie do stanów nagłych, kiedy zdarza się, że krwawienie powoduje zawroty głowy. O tym, czy krwawienie z przewodu pokarmowego boli, decyduje wiele czynników, dlatego u każdego przebiega ono w nieco inny, aczkolwiek podobny sposób. 

Przyczyny krwawienia z przewodu pokarmowego 

Krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego może wynikać z nieprawidłowości w przełyku, żołądku czy dwunastnicy, których powodem mogą być:

• wrzody żołądka lub dwunastnicy,

• żylaki przełyku lub żołądka,

• nadżerki.

Jednak jeśli zauważysz krew w jamie ustnej, niekoniecznie może ona oznaczać krwawienie z przewodu pokarmowego. Jeśli nie masz innych dolegliwości, to może to być krwawienie z dziąseł, które występuje dość często. 

Niekiedy krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego może pojawić się w wyniku sepsy, urazu wielonarządowego, ciężkich oparzeń czy wstrząsu. Krwawienia z żołądka czy przełyku mogą towarzyszyć chorobom nowotworowym, zespołowi Mallory’ego i Weissa, zapaleniu ściany żołądka lub dwunastnicy oraz owrzodzeniom.

W przypadku krwawień z dolnego odcinka przewodu pokarmowego, czyli jelita grubego lub cienkiego, przyczyny są inne. Bywają one spowodowane obecnością zmian w tych miejscach pojawiających się w wyniku:

• uchyłków jelita grubego,

• nieswoistego zapalenia jelit,

• choroby Leśniowskiego-Crohna,

• hemoroidów,

• nowotworów jelit,

• malformacji naczyniowych.

Niekiedy krwawienie wynika ze stosowania leków, w szczególności długoterminowo. Często może pojawić się w przypadku przedawkowania leków przeciwzakrzepowych. 

Diagnostyka krwawienia z przewodu pokarmowego

Krwawienie z przewodu pokarmowego jest niepokojącym objawem, który należy pilnie skonsultować z lekarzem. Można zdecydować się na wizytę u lekarza rodzinnego, który przeprowadzi wywiad i wykona podstawowe badania. Na podstawie uzyskanych informacji może on skierować do innego specjalisty, najczęściej gastroenterologa lub gastrologa, jeśli krwawienie dotyczy górnego odcinka układu pokarmowego. W przypadku krwawienia z jelit warto skorzystać z pomocy proktologa lub chirurga. W poważniejszych przypadkach, kiedy pojawiają się inne objawy, konieczna okazuje się hospitalizacja.

Aby móc potwierdzić krwawienie z przewodu pokarmowego, lekarz zleca też morfologię krwi – niepokojącym wynikiem może być niskie stężenie hemoglobiny i erytrocytów. Dodatkowo można wykonać test na krew utajoną w kale. Równie ważną metodą diagnostyczną w przypadku krwawienia z dolnego odcinka układu pokarmowego jest badanie per rectum, czyli przez odbyt. Dzięki niemu lekarz ma możliwość oceny odbytnicy i sprawdzenia, czy nie występują tam niepokojące zmiany, np. guzki. W przypadku wykrycia nieprawidłowości lekarz zwykle kieruje na kolonoskopię, która pomaga w wykryciu nowotworów, a także zapalenia jelita grubego. 

W przypadku krwawienia z górnej części przewodu pokarmowego zaleca się wykonanie gastroskopii. Jest to badanie obrazowe, które pomaga w sprawdzeniu stanu ściany żołądka, przełyku czy dwunastnicy. Często pomaga ono w diagnozowaniu wrzodów żołądka, dwunastnicy czy miejsca krwawienia oraz w diagnozowaniu innych chorób, jak celiakia czy zespół jelita drażliwego. 

Leczenie krwawienia z przewodu pokarmowego

Jeśli krwawienie jest nagłe, intensywne i wiążą się z nim inne objawy, należy wezwać pogotowie (dzwoniąc na numer 112 lub 999) lub jak najszybciej zgłosić się do szpitala na Oddział Ratunkowy, ponieważ może być to stan zagrażający życiu. Sposób postępowania lekarza zależy od przyczyny krwawienia. Czasem zachodzi konieczność podania krwi, aby uzupełnić jej braki. Krwotok z przewodu pokarmowego należy zahamować, by uniknąć wstrząsu, który stanowi zagrożenie życia. Bywa, że w poważnych stanach konieczna okazuje się transfuzja krwi.

Leczenie krwawienia z przewodu pokarmowego zależy od choroby. W przypadku zespołu jelita drażliwego czy innych chorób zapalnych jelit poza stosowaniem odpowiednio dobranych leków konieczne jest stosowanie diety przeciwzapalnej i poprawiającej stan żołądka i jelit. Zmiana nawyków żywieniowych jest bardzo ważna, aby utrzymać zdrowe jelita. Należy pamiętać, że krwawienie może powrócić, dlatego warto być cały czas pod okiem lekarza, a niekiedy również dietetyka.

Leczenie domowe w zapaleniu jelit może poprawić kondycję układu pokarmowego, jednak należy pamiętać, że nie zastępuje ono w wielu przypadkach leczenia farmakologicznego, a jest jego uzupełnieniem.