Kto, gdzie, kiedy i jak może oddać krew?

Kto może oddać krew?

W dobie wojny w Ukrainie bardzo potrzebna jest krew. Wielu z nas mogłoby pomóc i ją oddać. W Polsce możesz zostać dawcą krwi, jeśli:

• jesteś w grupie wiekowej od 18. do 65. roku życia,

• ważysz powyżej 50 kg,

• nie przyjmujesz żadnych leków na stałe,

• nie cierpisz na choroby przewlekłe,

• posługujesz się płynnie językiem polskim w mowie i piśmie.

Decyzja o zostaniu dawcą krwi jest bardzo ważna i odpowiedzialna, dlatego musisz podjąć ją w pełni świadomie. Jednym z warunków, który pozwala na oddawanie krwi, jest waga powyżej 50 kg oraz odpowiednia proporcja wzrostu do wagi. Nie bez powodu. Przyjmuje się, że na każdy kilogram naszego ciała przypada około 75 ml krwi. Im drobniejsza i lżejsza jest osoba, tym mniej przepływa w niej krwi. Jednorazowo pobiera się od dawcy 450 ml. Utrata takiej ilości u osoby ważącej poniżej 50 kg może spowodować niepożądane skutki. Nie możesz oddać krwi również wtedy, gdy na stałe przyjmujesz jakieś lekarstwa. Nie dotyczy to jednak witamin, hormonalnych środków antykoncepcyjnych oraz menopauzalnych. Przed każdym oddaniem krwi poinformuj medyka o preparatach, które zażywasz. Z grona krwiodawców wykluczają również choroby przewlekłe, np. schorzenia układu krążenia, nerwowego, pokarmowego, oddechowego, a także choroby nowotworowe, zakaźne, zaburzenia psychiczne oraz skłonność do krwawień i omdleń. Jeśli masz wątpliwości odnośnie do stanu swojego zdrowia, przed oddaniem krwi koniecznie skonsultuj się z lekarzem. Jednym z kluczowych warunków, aby móc oddać w Polsce krew, jest znajomość języka polskiego zarówno w mowie, jak i w piśmie, aby uzupełnić i zrozumieć kwestionariusz.

Jak przebiega oddawanie krwi?

Jeśli wiesz już, że spełniasz wszystkie wymagane warunki i możesz zostać dawcą, wybierz punkt, w którym oddasz krew. W Polsce zajmują się tym Regionalne Centra Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa oraz stałe punkty poboru krwi, a także tzw. krwiobusy. W zależności od potrzeb istnieje kilka metod pobierania krwi:

• konwencjonalna,

• afereza,

• plazmafereza,

• trombafereza,

• leukafareza.

Metoda konwencjonalna to pełne pobieranie krwi. Trwa to około 10 minut. Dzięki aferezie można oddzielić poszczególne składniki krwi, a resztę zwrócić do organizmu. Plazmafereza polega na pobraniu 700 ml osocza. Zabieg w odróżnieniu od konwencjonalnego trwa około 50 min. Trombafereza oznacza pobieranie płytek krwi i zajmuje około 2 godzin, natomiast podczas leukaferezy pobiera się białe krwinki. Ta procedura trwa mniej więcej 2 godziny.

Na oddanie krwi wybierz taki dzień, gdy nic nie stoi na przeszkodzie, by się dobrze wyspać i odpocząć. Po zabiegu możesz czuć osłabienie. Pamiętaj, aby rano zjeść lekkie, ale pożywne śniadanie oraz pić dużo wody. Przed wizytą w punkcie krwiodawstwa unikaj wysiłku fizycznego, a co najmniej dzień wcześniej zrezygnuj z alkoholu i tłustych potraw.

Koniecznie zabierz ze sobą dokument tożsamości – bez tego oddawanie krwi będzie niemożliwe. Podczas rejestracji personel poprosi Cię o podanie niezbędnych danych. Jeśli przejdziesz procedurę pomyślnie, dostaniesz do wypełnienia specjalny kwestionariusz. Znajdują się w nim m.in. pytania dotyczące stanu zdrowia, przyjmowanych lekarstw czy przebytych zabiegów. Kolejnym etapem jest badanie hemoglobiny. Gdy wynik będzie w normie, udasz się na salę pobrań. Na miejscu pielęgniarka pobierze najpierw kilka próbek krwi, które zostaną przebadane, a potem w ciągu 10 minut pobierze 450 ml krwi. Po zabiegu odczekaj około 15 minut w poczekalni i zjedz czekoladę lub napij się soku, aby uzupełnić energię. Pamiętaj, że w dniu oddania krwi przysługuje Ci dzień wolny od pracy. Wykorzystaj go na odpoczynek, jedz regularnie i unikaj wysiłku.

Mężczyźni mogą oddawać krew maksymalnie 6 razy w roku w ośmiotygodniowych przerwach, natomiast kobiety 4 razy w roku z 12-tygodniowymi odstępami.

Gdzie można oddać krew?

W Polsce krew można oddać wyłącznie w jednostkach należących do Publicznej Służby Krwi, w których skład wchodzą:

• Regionalne Centra Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa,

• Wojskowe Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa,

• Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa MSWiA,

• oddziały terenowe wyżej wymienionych jednostek,

• akcje mobilne organizowane przez wyżej wymienione jednostki,

• krwiobusy.

Adresy Regionalnych Centrów Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa znajdziesz na rządowej stronie internetowej gov.pl.

Dlaczego warto oddawać krew?

Najbardziej pożądaną grupą krwi jest 0 RhD- (ujemne), może ona być bowiem przetoczona każdemu. Występuje jednak bardzo rzadko. Niezależnie od tego, jaką masz grupę krwi, jest ona bezcennym darem. Pamiętaj, że oddawanie krwi to bezpieczna procedura. Wykwalifikowany personel przeprowadza ją w sterylnych warunkach przy użyciu jednorazowego sprzętu. W razie omdlenia lub innych niepożądanych sytuacji zostanie Ci natychmiast udzielona profesjonalna pomoc. Nie ma możliwości, by w czasie procedury zarazić się chorobą przenoszoną przez kontakt z krwią. Regularne oddawanie krwi nie wpływa też negatywnie na zdrowie. Wręcz przeciwnie, pozytywnie oddziałuje na psychikę. Dzięki niemu będziesz mieć satysfakcję, że komuś pomagasz, dając mu coś, co masz najcenniejszego.

Krwi nie da się kupić ani wyprodukować, można ją pozyskać jedynie od dawców. Obecnie cierpimy na deficyt tego surowca. Jeśli nie wiesz, jak pomóc uchodźcom z Ukrainy, rozważ oddanie krwi. Możesz w ten sposób uratować komuś zdrowie, a nawet życie.